De Franse president Nicolas Sarkozy moet de komende weken alles uit de kast halen om zijn uitdager François Hollande uit het Elysée te houden. Hoe komt het dat een politicus die vijf jaar geleden relatief gemakkelijk de verkiezingen won nu door bijna driekwart van de Fransen wordt uitgespuwd? Het antwoord is te lezen in Sarkozy’s politieke biografie L’Impétueux of ‘De onstuimige’.
Journalist Catherine Nay legt haarfijn uit hoe de populariteit van de Franse president razendsnel daalde. Er was de viering van de verkiezingsoverwinning in het peperdure restaurant Fouquet’s in aanwezigheid van een aantal CEO’s, onder wie de Waalse zakenman Albert Frère. Er was de vakantie op het jacht van vriend en zakenman Vincent Bolloré. Maar het was vooral de in de pers breed uitgesmeerde breuk met zijn tweede vrouw Cécilia die de Fransen moeilijk aanvaard hebben.
De publieke bekendmaking van zijn relatie met Carla Bruni had iets puberaals. “Met Carla is het ernstig”, zei Sarkozy gniffelend aan de pers. Ook het vitalisme van de president kwam slecht over. Sarkozy gedroeg zich te weinig als ‘Franse’ president. De Fransen willen een staatshoofd dat afstandelijk is, een vader des vaderlands, monarchaal bijna. Het feit dat hij een blik cola en fastfood verkiest boven wijn en kaas werd hem niet in dank afgenomen.
Voorts was ook zijn economisch rapport niet indrukwekkend. Sarkozy had beloofd om een maximumgrens voor belastingen te behouden ( le bouclier fiscal), maar hij heeft die afgeschaft. De 35-urige werkweek, een ramp voor de Franse bedrijven, bleef bestaan. Ze werd alleen afgezwakt door de fiscale vrijstelling van overuren. De verlenging van de pensioenleeftijd van 60 tot 62 jaar en de invoering van een minimumdienstverlening voor de openbare sector werden wel als positieve realiseringen van de president beschouwd. Toch kon Sarkozy niet beletten dat de werkloosheid richting 10 procent ging en dat de Franse staatsschuld straks de grens van 90 procent van het bbp bereikt. Nay -al de biografe van president François Mitterrand – haalt als verzachtende omstandigheid aan dat Sarkozy geconfronteerd werd met de zwaarste economische crisis sinds de jaren dertig.
In het boek komt ook de gespannen relatie met de Amerikaanse president Barack Obama aan bod. Obama’s pleidooi voor de toetreding van Turkije tot de EU of zijn positieve houding tegenover de islam ergert Sarkozy. Die heeft als president nooit zijn petje van minister van Binnenlandse Zaken afgezet. In die functie maakte hij furore als aanhanger van een harde aanpak van criminaliteit en voerde hij een streng asielbeleid.
Als president ging hij op dat elan voort. In de zomer van 2010 liet hij Roma-zigeuners het land uitzetten nadat een aantal onder hen een politiekantoor hadden aangevallen en rellen hadden veroorzaakt in Grenoble. Sarkozy verklaarde in een ondertussen beruchte toespraak dat Fransen van buitenlandse afkomst door het plegen van criminele feiten hun nationaliteit zouden verliezen. Sarkozy’s standpunt spleet de Franse publieke opinie in tweeën. Van de president werd verwacht dat hij iedereen zou verenigen rond een compromisstandpunt.
Catherine Nay, L’impétueux, Grasset, 2012, 696 blz., 22 euro
Alain Mouton
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier