NATUURWETTEN EN GEZOND VERSTAND

Noem het gerust een warme deal in een koude sector,” zei Herwig Dejonghe, van de diepvriesgroentespecialist Pinguin, in een reactie op de overname van aardappelverwerker Lutosa. En gelijk heeft hij. Verbazender was zijn uitspraak dat er in de sector voorts niets te consolideren valt. “De Belgische spelers staan met negen bedrijven in voor de helft van de Europese handel. De buitenlanders doen de rest met 109 spelers. Waar moet je hier nog consolideren? Wat brengt het bij?”

Daarmee kennen we de visie van de CEO van het beursgenoteerde bedrijf. Het kan dan ook niet verbazen dat de architect van de overname niet Herwig Dejonghe heet, maar Hein Deprez. De discrete topman van Univeg controleert samen met zijn zus Veerle en de familie Desimpel, 72 % van de holding die 51 % van Pinguin bezit. Het is ironisch om te moeten merken dat, telkens er iets beweegt in de diepvriessector, het niét de West-Vlaamse hoofdrolspelers zelf zijn die zorgen voor die manoeuvres.

Die andere importante speler, Dujardin Foods, ging anderhalf jaar geleden met zijn Spaanse sectorgenoot Congelados De Navarra een liaison aan. Benito Jiménez, de Spaanse eigenaar, leek dichter bij de familie Haspeslagh te staan dan haar échte buren. “Het is nog te veel een combinatie van niet moeten en de mentaliteit,” zei Philippe Haspeslagh destijds daarover. Hij liet met een veelbetekende glimlach in het midden welke de doorslaggevende factor was. Intussen is de scheiding tussen de koele Vlamingen en de vurige zuiderling een feit. Cultuurverschil heette het breekpunt.

Een consolidatie op Belgisch niveau is, in weerwil van de uitspraken van Dejonghe, nog steeds aan de orde. Het is heus geen toeval dat het West-Vlaamse hinterland werd omgedoopt tot ‘Le Jardin d’Europe’. Het dynamisme en de bijhorende vakkennis van de respectieve bedrijven resulteerde in de hoogste rendabiliteit per hectare. De concurrentiedrift en na-ijver tussen de veelal familiaal verbonden bedrijven bleek dé receptuur te zijn om zowat dertig procent van de wereldmarkt van de diepvriesgroenten in handen te krijgen. Maar de West-Vlaamse kerktoren verhinderd het zicht op de globale wereld die fel is veranderd.

Er komt concurrentie opzetten uit Zuid- en vooral Oost-Europa, waar consolideren geen (familiaal) taboe is. Tegelijk stokt de productie in eigen land, door het te veel bevragen van het landbouwareaal. Een proces dat al geruime tijd aan de gang is en niet met de legendarische noeste arbeid kan worden gekeerd. Wel met diversificatie. “Om een goede ondernemer te zijn, moet je eerst en vooral de natuurwetten begrijpen,” zei Hein Deprez in een zeldzaam interview met Trends. Het is geen toeval dat Pinguin pas een versnelling hoger kon schakelen sinds de intrede van Hein Deprez in het bedrijf. Hij heeft wél die globale visie.

De overname van Lutosa is geen sluitstuk. Hein Deprez heeft met Pinguin een speler in handen die, via de beurs, de consolidatie voort vorm kan geven. En de geschiedenis leert dat het van een outsider als Deprez zal moeten komen, want de hoofdrolspelers uit de sector zelf wentelen zich liever in hun eigen grote gelijk.

Lieven Desmet