Geen tranen om fabrieksvuil

De bulldozers strijken de cokesfabriek van Zeebrugge plat, de vlakte wordt een kaai. De beroete kolos verdwijnt nu het aandeel van onze industrie zakt onder 25 % van de toegevoegde waarde van de Belgische economie. Slechts 20 % van de werkers is nog arbeider. Na de landbouwers verdwijnen de blauwe kielen. Wordt Agoria een even onverzettelijke lobby als de Boerenbond?

Hoe minder boeren Vlaanderen telt, hoe bitser de afbraak van de bolwerken van de overbetoelaagde, overbejubelde en overtilde landbouwersklasse. De Vlaamse boer is voor de sympathisanten superieur want dicht bij de grond, de beesten en de planten. Hij is ‘natuurlijk’. De 2,5 % agrariërs van nu produceren meer en beter en sneller dan de 50 % van de totale bevolking van voor de Tweede Wereldoorlog en de vraag is of die 2,5 % hier in een open wereld hoeft. Wij moeten meer kopen bij onze nieuwe EU-buren in Polen en over enkele jaren Oekraïne. Vlaanderen is in de 21ste eeuw beter een herbebost parklandschap dan een rommelhoop van weiden, graanakkers, patattenvelden en betonnen hokken

Hoe minder een economische sector ertoe doet, hoe meer heimwee erover gaat. Hoe minder arbeiders Vlaanderen telt, hoe meer tranen om het fabrieksvuil. De handarbeider maakt pakbare dingen, heeft spieren, een trotse blik en een vak waar zijn kinderen naar opkijken. Pennenlikkers, stadsgroenen, dwepers, revolutionairen dromen van krachtige boerenlijven en arbeiderskoppen bedacht door sovjetbeeldhouwers.

We kunnen alleen blij zijn om het neerhalen van de stinkfabrieken van dit land en de herverkaveling op wereldniveau van de primaire, secundaire, tertiaire en quartaire sectoren. Onze toekomst is postindustrieel en dat is geen nieuws of een ommekeer. Die evolutie is al jaren bezig, maar de mentaliteit van de politici, de werknemersleiders en wel wat werkgevers is daar niet op ingesteld. De nieuwe wereld is eng voor wie ingefluisterd kreeg dat er moet gearbeid worden in het ‘zweet des aanschijns’ en werken gelijkstaat aan lichamelijke uitputting.

Wat is de economische relevantie van een Vlaamse popscène die op Werchter dertien groepen op het podium kreeg? Wat is de economische relevantie van de hartkliniek van Aalst of de beurs Interieur in Kortrijk? Wat is de economische relevantie van de drie nieuwe restaurants op twee weken tijd in de Antwerpse succeswijk Zurenborg? Wat is de economische relevantie van ExtraCity, een eerste kunsthal in Antwerpen aan het Kattendijkdok in loodsen van de Trouw Natie (wordt het een nieuwe component van de mode- en de muziekwereld aan de Schelde)? Wat is de economische relevantie van het architectuurbedrijf Jo Crepain met 75 architecten en een jarenlange ‘uitvoer’ van gebouwen naar Amsterdam (naast die van jongere bureaus die ‘concepten’ voor jeansmerk Wrangler plaatsen in Engeland)?

Het omarmen van de dienstenrichtlijn van EU-commissaris Frits Bolkestein is om de postindustriële toekomst noodzakelijk. Het verzet is er om vakbonds- en zuilenposities te beschermen in de dienstensector. De rockers, de kunstenmakers, de architecten, de beurzendirecteuren, de koks, de verpleegkundigen, alle creatieven zijn de producenten van de toegevoegde waarde in deze eeuw. Geef ze alle ruimte.

Frans Crols