Dump alle 45-plussers!

Marc Buelens
Marc Buelens Professor-emeritus aan de Vlerick Business School.

De auteur is hoofddocent aan de Universiteit Gent en partner van de Vlerick Leuven Gent Management School.

We begrijpen al die commotie niet rond het dumpen van bejaarde ministers (dit wil zeggen ouder dan 45 jaar) en rond het feit dat die dan worden vervangen door jonge knapen en meisjes van 35 en 39 jaar. Integendeel, we moedigen deze beweging ten zeerste aan.

Roepen we niet met zijn allen al enkele jaren dat dit de periodes zijn van de permanente verandering? Is verandering niet de enige constante? Zuchten we niet dat “de toekomst niet meer is wat ze vroeger is geweest”? Schrijven we niet: geen risico + geen verandering = geen succes? En als een politieke partij dan even radicaal vernieuwt, dan wordt er moord en brand geschreeuwd.

Vervang Karel Vinck door een jongere. Ervaring is overduidelijk een gevaarlijke zaak. Denk maar aan die twee jongeren die in de woestijn rondkruipen op zoek naar water. Ze komen een derde tegen, die er duidelijk nog veel erger aan toe is. Ze vragen hem: hoelang ben jij al aan het kruipen? Waarop deze met de allergrootste moeite nog gezegd kan krijgen: drie dagen. De twee jongeren kijken elkaar aan met een veelbetekenende blik: wij zijn nog maar twee dagen in de woestijn aan het kruipen, laten we hem volgen, hij heeft meer ervaring.

Kijk naar de ervaring van een Karel Vinck. Is het wel verantwoord zo’n man aan het hoofd te zetten van zo’n complex bedrijf als de NMBS? Hij zou verklaard hebben dat hij de complexiteit van het dossier zou hebben onderschat. Is er hier geen sprake van overmoed, zo kenmerkend voor personen die ouder zijn dan zestig? Zou een jongere hier niet veel evenwichtiger, gerijpter en met minder overmoed te werk zijn gegaan?

Het enige wat me echt zorgen baart, is de hoge leeftijd van de nieuwe ministers. Het is geweten dat de hersencellen afsterven vanaf 26 jaar. Dit Vlaamse land wordt nu in minstens één belangrijk departement bestuurd door iemand die al dertien jaar over zijn hoogtepunt heen is. Geen wonder dat regeringen niet eens een begroting in evenwicht kunnen houden. Dat kan toch het kleinste kind: geef nooit meer uit dan je hebt. Moet je daarvoor 45 of 55, of erger nog 65 geworden zijn om dat te begrijpen en toe te passen?

Hoe sneller onze bevolking vergrijst, hoe meer ze stemt op adolescenten, jongvolwassenen en knappe snoeten. Dat zal wel te maken hebben met de oude bok die nog een groen blaadje lust. Wie dat ook zeer goed heeft begrepen, is de hogeschool uit het Leuvense met zijn decaan van 28 jaar. Dat is pas een stichtend voorbeeld. Ik ben zelf nog vier jaar decaan geweest, en ik heb toen geleerd dat de belangrijkste eigenschappen van een decaan in dalende volgorde zijn: diplomatie, visie, geduld, werkkracht en liefde voor bureaucratie. Dit lijken mij stuk voor stuk eigenschappen te zijn waarover je in ruime mate beschikt als je 28 bent en die je verliest naarmate je hersencellen afsterven en je de gezegende leeftijd bereikt van – laten we zeggen – veertig. Vanaf die leeftijd treden immers de minder fraaie kanten van iemands persoonlijkheid naar voor, zoals daar zijn: dadendrang om zich te profileren, onbezonnenheid en, zoals al gezegd, overmoed.

Twintigers in plaats van seniele grijsaards. Houdt dit alles nu lessen in voor het bedrijfsleven? Alleszins. Vooreerst moet het bedrijfsleven dringend ijveren om de opleiding tot econoom drastisch in te korten. De meest creatieve fase van het mensenleven ligt ongetwijfeld rond de twintig (oud genoeg om wat te kunnen nadenken en jong genoeg voor alle andere belangrijke eigenschappen). Het is die groep die zo snel mogelijk de touwtjes in handen moet krijgen.

We verspillen nuttige, productieve en vooral creatieve jaren door deze beloftevolle jongeren toe te vertrouwen aan lichtjes seniele grijsaards die hen de geschiedenis van de economie, inleiding tot de sociologie en statistiek doceren. Daarom stellen we een radicale inkorting voor van de studietijd. Zes maanden lijkt ons ruim voldoende, maar dan wel toegespitst op toekomstgerichte beloftevolle vakken. We zouden ons beperken tot drie: creatief boekhouden, innovatiemanagement en als keuzevakken twee mogelijkheden: advanced Sony Playstation II of capita selecta uit het downloaden van muziekfiles.

Op die manier kan het bedrijfsleven gediplomeerde jongeren van zo’n negentien jaar aanwerven. Gedaan met de frustratie dat de ‘college drop-outs’ in een garage op hun negentiende nieuwe producten ontwikkelen die dan later de gevestigde waarden wegconcurreren. Werf ze aan. Liefst in een senior-managementfunctie.

Want management is niet eenvoudig, dat weet stilaan iedereen. Maar hier zien we dat het bedrijfsleven vaak dezelfde fout maakt als de politiek. Managementjobs zijn in handen van mensen die al dertig tot zestig procent van hun hersencellen kwijt zijn. Welk land klaagt het meest over een gebrek aan echte innovatie? Juist! Japan. Hoe oud zijn daar de CEO’s? In een land waar een CEO van zestig als een jong broekje wordt beschouwd, moet je niet verwonderd zijn dat radicale verandering, doorbraakideeën en creatieve vernieuwing beperkt blijven tot klakkeloos de jonge wonderkinderen van het Westen imiteren. Veel zal dus verbeteren als we jongeren de kans geven die ze echt verdienen.

Dreigen we op die manier geen enorme werkloosheid te creëren bij ouderen vanaf veertig? We vrezen van wel. Coaching bijvoorbeeld zien we echt niet zitten. Daarvoor zijn de grijsaards echt niet geduldig genoeg. Voor hen zien we in de toekomst nog maar drie jobs: beheerder bij het Zilverfonds, archivaris in een bibliotheek en columnist.

Geachte heer Buelens, beste Marc. Of wacht even, ik krijg net een mail, oh van de directie van Trends zelf. Dat gebeurt ook niet elke dag. Vlug even lezen:

Geachte heer Buelens, beste Marc; het zal u wel niet onbekend zijn dat ook Trends telkens opnieuw inspeelt op de allernieuwste ontwikkelingen in onze economische omgeving. We zijn dit uiteraard aan onze naam verplicht. Onze lezers wensen meer dan ooit een dynamisch blad, dat naast diepgang, actualiteit en kritische zin, ook een jeugdig imago uitstraalt. U zult dan ook begrip kunnen opbrengen voor de beslissing die in onze jarenlange samenwerking één van de moeilijkste is die we ooit hebben moeten nemen.

Sorry, beste lezer, ik krijg het even zwart voor de ogen. Dit is ook voor mij een zware schok. Toch verder lezen.

We hebben daarom na rijp beraad beslist u te verzoeken toch nog uw medewerking te blijven verlenen. Want Trends is het ook zichzelf verplicht af en toe eens flink tegen de stroom in te roeien.

Getekend: uw broer Luc.

De eeuwige grappenmaker. Even dacht ik dat het ernst was.

Marc Buelens

Het enige wat me zorgen baart, is de hoge leeftijd van de nieuwe ministers. Het is toch geweten dat de hersencellen afsterven vanaf 26 jaar?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content