Johan Van Gompel (KBC): ‘Het gevaar voor een zeepbel op de woningmarkt is reëel’

“Het is een goede zaak dat de Nationale Bank de overheid aanzet tot maatregelen om de hypothecaire kredietverlening te verstrakken.” Dat zegt KBC-econoom Johan Van Gompel.

“Het is een goede zaak dat de Nationale Bank de overheid aanzet tot maatregelen om de hypothecaire kredietverlening te verstrakken, want het gevaar op een zeepbel wordt reëel.”

Dat zegt KBC-econoom Johan Van Gompel als reactie op de berichtgeving in De Tijd dat de federale regering aan de banken een extra kapitaalbuffer wil opleggen voor hun portefeuille met woonkredieten. “Zeker op de secundaire markt dreigt een probleem.”

Eerder had Open Vld een voorstel van de Nationale Bank afgeschoten om de banken ertoe te verplichten een extra buffer aan te leggen voor woonkredieten van meer dan 80 procent van de aankoopwaarde van een pand.

Minder vermogende Belgen moesten ook een huis kunnen kopen, was de redenering. Ook KBC vond dat dit soort leningen het best wordt vermeden.

Van Gompel: “Het is toch logisch dat jonge gezinnen eerst spaarcenten opzijzetten en een eigen vermogen opbouwen, dat ze later inzetten bij de aankoop van hun woning? Maar ik heb de indruk dat een eigen auto en verre reizen voor jongeren belangrijker zijn dan hun spaarboekje. Geen probleem, maar dan moet je consequent zijn. Het is een nobel streven dat 100 procent van de Belgen een eigen woning heeft. Financiële stabiliteit is echter ook van belang. En die komt stilaan in gevaar.”

Overwaardering

Van Gompel stelt, samen met de Nationale Bank, een overwaardering van de woningprijzen van 7 tot 8 procent vast.

“Op zich is dat geen drama”, zegt hij. “De economische groet zit goed, de inkomens groeien, de werkgelegenheid stijgt en de demografie ondersteunt het aanbod van woningen.”

Hij wijst er wel op dat de prijzen van woningen in het eerste kwartaal met 5,5 procent zijn gestegen tegenover 2016, en in het tweede kwartaal met 3,5 procent.

“In dat tempo kan de overwaardering stijgen richting 15 procent, en dan wordt het riskant”, waarschuwt hij.

“Als de economie het dan minder goed zou doen, kan de terugbetaling van de hypotheeklening voor sommige Belgen een probleem worden. En dat kan de financiële stabiliteit van de banken dan weer in het gedrang brengen.”

Van Gompel wijst erop dat de totale schuld van de gezinnen dit jaar is gestegen tot boven 100 procent van het beschikbare inkomen. Dat is hoger dan het gemiddelde van de eurozone.

“Vandaar dat ook de Europese Centrale Bank al heeft gewaarschuwd voor die situatie”, stelt hij.

“Let wel: er is geen probleem voor de afbetaling bij de gemiddelde Belg. Maar sommige leningen kunnen wel problematisch worden. Het lijkt er sterk op dat de beleggers de prijzen in de nieuwbouw omhoogdrijven, waarop de potentiële kopers van een eerste eigen huis afzakken naar de markt van de bestaande woningen. Zeker in het onderste segment van de markt is de prijsdruk enorm hoog.”