‘Hoe meer natuurrampen hoe meer schade. En hoe hoger de premies, dat is logisch’

De afgelopen week kende het Verenigd Koninkrijk zijn zoveelste overstroming. De klimaatverandering leidt tot meer natuurrampen, maar dat betekent nog geen ramp voor de schadeverzekeraars, zegt Bart De Smet, de CEO van Ageas. “Natuurlijk is er onzekerheid, maar onzekerheid is onze business.”

Overstromingen, de Britten kennen er wat van. Vorige week stond een groot deel van het Engelse noorden in het sop, een jaar geleden was dat het geval met het zuiden van Engeland. Voor de verzekeraars zijn de gevolgen van de wereldwijde klimaatverandering niet nieuw. Toch zijn ze maar beter op hun hoede, waarschuwde Mark Carney, de gouverneur van de Britse centrale bank. De huidige risicomodellen van de verzekeraars zouden de toekomstige schade voor de helft te laag inschatten, stelde Carney in een toespraak eind september. “Dat zou de balans tussen de premies en de schadeclaims kunnen verleggen, zodat de huidige verzekeringsactiviteit onleefbaar wordt.”

De impact van natuurrampen stijgt, dat geeft ook Bart De Smet toe. Maar de CEO van de verzekeringsgroep Ageas relativeert meteen. “De dramatische tv-beelden riskeren natuurrampen belangrijker te maken dan nodig”, zegt De Smet. “De natuurrampen van 2015 hadden de kleinste impact sedert 2009, zeggen recente cijfers van de herverzekeraar Munich Re. Wereldwijd was er een schade van een goede 82 miljard euro, waarvan slechts 27 miljard verzekerd was. Je hebt altijd veel natuurrampen, maar heel wat mensen hebben geen verzekering. Dat is niet alleen het geval in ontwikkelingslanden, maar ook in een land als Italië bijvoorbeeld.”

Krijgt u de klimaatveranderingen verwerkt in uw modellen?

BART DE SMET. “Om de snelheid en de impact van klimaatveranderingen echt goed in een model te gieten, is het volgens ons onvoldoende uitgewezen dat de opwarming van de aarde de echte oorzaak is. Je hebt natuurlijk onzekerheid, maar onzekerheid is onze business. Wij moeten ervoor zorgen dat we de gevolgen van dergelijke onzekerheden zo veel mogelijk spreiden. Dat doen we door mutualisering ofwel spreiding van de risico’s over een grote groep mensen in een bepaald land, en door risico’s gedeeltelijk te verschuiven naar herverzekeraars. Met Ageas zijn we bovendien aanwezig in meerdere markten. Hebben we een tegenslag met onze schadeverzekeringen in het Verenigd Koninkrijk, dan vangen we dat op met een goed jaar in België of een ander land. In België waren de grootste twee natuurrampen de hagelbuien van 2014 en de stormen van 1995. Dat is alweer twintig jaar geleden.”

Zegt u nu dat het al bij al nog meevalt met die klimaatveranderingen?

DE SMET. “Dat zeg ik niet. Er zijn meer natuurrampen dan vroeger, maar die rampen zijn ook veel zichtbaarder. Als verzekeraars kunnen we dat perfect volgen in onze prijszetting. Hoe meer natuurrampen hoe meer schade. En hoe hoger de premies, dat is logisch. Maar weet u, in onze contreien is de betonnering van de grond al een even belangrijke oorzaak van het overstromingsgevaar als de klimaatverandering. Gelukkig zijn de gemeenten daar nu alerter voor, en mag niet iedereen zijn tuin zomaar vol beton leggen.”

De klanten hebben het goed gelezen: de premies gaan omhoog.

DE SMET. “Dat is een mogelijkheid. Mensen vergeten vaak dat er tien jaar geleden nog geen verzekering was tegen overstromingen in België. Denk aan Ruisbroek veertig jaar geleden. Mensen moesten hopen dat hun regio erkend werd als rampgebied. Dan konden ze terecht bij het Rampenfonds. Maar het duurde een tot twee jaar voor hun dossier erkend, afgehandeld en betaald was. In 2006 hebben de verzekeraars en de overheid een regeling uitgewerkt waarbij elke brandverzekering voortaan ook overstromingen dekte. Wachten op een erkenning als rampgebied hoeft sindsdien niet meer. Door de hagelbuien van 2014 hadden wij zowat 30.000 dossiers. Enkele maanden later waren ze bijna allemaal afgehandeld.

“Maar vorig jaar is er geen noemenswaardige verhoging van de brandverzekeringspremie geweest, ondanks de zware hagelbuien van het jaar ervoor. Het is niet omdat er eens een natuurramp is, dat plots de premies stijgen. Dat is ook wat je nu al hoort bij de Britse verzekeraars: ondanks de overstroming is de kans klein dat de premies omhoog gaan. Maar als de natuurrampen keer op keer, jaar na jaar toenemen in omvang en impact, zal dat leiden tot hogere premies. Op dit moment is dat niet aan de orde.”

Heb ik begrepen dat de overstroming in Engeland geen invloed zal hebben op het resultaat van de Britse activiteiten van Ageas?

DE SMET. “Dat heb ik niet willen zeggen. In de pers spreken sommige bronnen van een schade van 5 tot 6 miljard pond door de huidige overstroming. Daarvan is 2,5 miljard pond verzekerd. Je ziet dat zelfs in Engeland slechts 40 tot 50 procent van de schade verzekerd is. Natuurlijk blijft 2,5 miljard pond een behoorlijk bedrag voor de Britse verzekeringssector. Ageas zal daar zijn deel van hebben. Het is te vroeg om daar een cijfer op te plakken. Bij de publicatie van ons jaarresultaat over 2015 zullen we daar meer klaarheid over geven.”

De klimaatverandering treft het ene land meer dan het andere. Betekent dat ook dat de verzekeraars hun premies sterker moeten differentiëren?

DE SMET. “Dat is vandaag al zo. De premies voor woonverzekeringen in België, Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Portugal kun je bijvoorbeeld niet met elkaar vergelijken. Het heeft te maken met ervaringen van het verleden, met geografische zones, met lokale wetgeving, enzovoort. In Groot-Brittannië zijn tarieven per straat of zelfs per deel van een straat niet ongewoon. De Britten gaan zelfs zover de tarieven te differentiëren naargelang het type woning en de gebruikte materialen. Ook in België heb je differentiëring, naargelang het overstromingsrisico. Wie op het idee komt een huis te bouwen naast de Maas of de Dender zal een hogere premie betalen dan wie op een heuvel woont.”

Wat met de lange termijn? Hebben de verzekeraars wel een zicht op de klimaatrisico’s over tien tot twintig jaar?

DE SMET. “Wij baseren onze prijszetting op modellen die we jaarlijks opnieuw kalibreren, op basis van de best beschikbare schattingen en inzichten. Bovendien leggen de Solvency II-regels de verzekeraars stresstesten op. Bij die stresstesten zitten ook extreme simulaties van natuurrampen. Sommige verzekeraars – en daar kan je Ageas bij rekenen – hebben meer dan voldoende kapitaalbuffers om natuurrampen te weerstaan. Wij gaan voor een buffer die 75 procent hoger ligt dan wat de wetgever ons oplegt. Dan spreken we over een eigen vermogen van 9 à 10 miljard euro. Daar kun je al eens een schok mee opvangen.”

U ligt ‘s nachts niet wakker.

DE SMET. “Ik slaap altijd goed. Wat niet wil zeggen dat we geen onzekerheden hebben. In onze sector heb je altijd voorzichtige en minder voorzichtige spelers. Voor een aantal spelers lijkt mij de aanhoudend lage rente een veel groter aandachtspunt dan de klimaatveranderingen. Dan zitten we in het domein van de levensverzekeringen. Heel wat verzekeraars hebben rendementen geboden van 3,75 tot 4,75 procent, terwijl ze moeten herbeleggen tegen 1 procent of minder. Aan die contracten kan een verzekeraar niets veranderen. Dat is het grote verschil met schadeverzekeringen. Als de gevolgen van de klimaatverandering toenemen, kun je je premies aanpassen. In de levensverzekeringen geef je garanties voor dertig, veertig jaar. Dan kun je niet terugdraaien.”