Vrije Tribune

‘Het is nog niet te laat voor de retailsector, maar de klok tikt’

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

‘De redenen voor de crisis in de retailsector zijn uiteenlopend. Maar vooral de niet-aflatende aanvallen van de techreuzen doen de handelaars pijn.’ Dat zegt Tim De Witte, CCO van promotie-en shoppingplatform BD myShopi .

Enkele recente berichten tonen duidelijk dat de retail door zwaar weer gaat. Zo rapporteerde Claes Retail Group (JBC) onlangs een nettoverlies van 18 miljoen euro op een omzet van bijna 200 miljoen euro. Die cijfers zijn maar het topje van de ijsberg. Een snelle blik op de jaarrekeningen van supermarktketens, kledingwinkels, schoenenwinkels, elektroketens van de laatste jaren toont een alarmerende omslag van gezonde winsten naar dieprode cijfers.

We zien het ook in de winkelstraten. Als H&M overweegt twee van zijn drie winkels op de Meir te sluiten, is dat ook maar een bevestiging van een onderliggend patroon. In tien jaar is het aantal winkels gedaald van 200.000 naar 175.000. Meer dan 10 procent van de beschikbare winkelpanden staat leeg. Dat is bijna dubbel zoveel als een paar jaar geleden.

Het is nog niet te laat voor de retailsector, maar de klok tikt.

De redenen voor de crisis in de retailsector zijn uiteenlopend. Sowieso zijn de marges in de retail laag, wat maakt dat de minste tegenslag een speler in de rode cijfers kan laten belanden. Maar vooral de niet-aflatende aanvallen van de techreuzen doen de handelaars pijn. In de Verenigde Staten is Amazon nu al het eerste startpunt voor alle aankopen van consumptiegoederen. En door de naadloze service van onlineshoppen zijn consumenten steeds veeleisender geworden. Veel handelaars halen die hoge lat niet, en dat zie je in hun cijfers.

En dat is nog niet alles. Behalve kleding en mode, waar nu de grootste klappen vallen, gaan ook de supermarkten zware tijden tegemoet. Nils Van Dam van Duval Union schat dat de komende tien jaar 30 tot 40 procent van de supermarkten zal moeten sluiten door een gebrek aan rendabiliteit.

SOS jobs

Als 30 tot 40 procent van de winkels sluit, staat dat garant voor een sociaal bloedbad. Retail is sinds jaar en dag de grootste werkgever in ons land, die bovendien werk biedt aan heel veel laaggeschoolden. Het lijkt alsof het beleid niet goed beseft welke impact de retailsector heeft op de werkgelegenheid. Als we naar een werkgelegenheidsgraad van 80 procent willen, een uitgesproken ambitie voor de volgende legislatuur, dan zal de sector een rol spelen in het al dan niet halen van dat cijfer.

De Belgische staatskas zal dat ook voelen. Volgens de consultant Deloitte loopt de Belgische staat 60 miljoen euro belastinggeld mis als nog maar 5 procent van de detailhandel verdwijnt.

Lokale handel genereert banen, fiscale inkomsten en vormt het hart van leefbare steden en gemeenten.

Daarnaast is er ook de omgevingsimpact. Leegstand brengt een negatieve spiraal op gang. Als winkel na winkel dicht gaat, overtuigt dat nieuwe retailers uiteraard niet in dezelfde straat een nieuwe vestiging te openen. Uiteindelijk werkt dat verloedering en criminaliteit in de hand.

Het is dan ook verwonderlijk dat beleidsmakers de rode loper uitrollen voor internationale e-commercespelers, en tegelijk de belastingdruk op de lokale handel blijven opvoeren.

Lokale handel genereert banen, fiscale inkomsten en vormt het hart van leefbare steden en gemeenten. Dat kan je niet zeggen van e-commercemagazijnen van grote spelers als Alibaba (zoals in Luik). Tenminste, dat hebben ze nog niet aangetoond. Terwijl politici dingen naar de gunst van Amazon en Alibaba, gingen vorig jaar volgens Graydon 620 kleinhandelaars failliet. En met hen verloren duizenden werknemers hun werk.

De Chinese strategie werkt

Is dat toeval? Nee. China formuleerde al een tiental jaar geleden zijn new-retailstrategie. Nu controleert het land wereldwijd de helft van de onlineretail. Het regime stimuleert bewust initiatieven en technologieën die die dominantie bespoedigen. De Belgische politiek onderneemt vooralsnog niet de stappen die nodig zijn om de situatie wezenlijk te verbeteren. Het moet anders. En het kan nog.

Wij geloven in een masterplan gebaseerd op drie pijlers. Ten eerste: slimme mobiliteit. Retail heeft niet per parkeerplaatsen voor de deur nodig, maar wel een vlotte mobiliteit voor klanten. Dat bewijzen talloze succesvolle walkable handelscentra.

Ten tweede: sterke handelskernen. We zien dat drukke winkelgebieden minder druk worden. Het beleid moet handel stimuleren in kerngebieden en ontmoedigen in winkelarme gebieden. Het is aan de overheden daarover na te denken en handelaars te informeren en te stimuleren zich op drukke plekken te vestigen.

Ten derde: Een retailtoets voor een gelijk speelveld. Overheden moeten zich ervan bewust zijn dat retail een zeer fragiele sector is, die gebaat is bij stimulerende maatregelen, zodat de onevenwichtige belastingregeling ten opzichte van de e-commerce verdwijnt. Wie de belastingregeling voor e-commerce legt naast de lasten die lokale handelaars moeten dragen, stelt een onevenwicht vast. Overheden weerstaan blijkbaar moeilijk aan belastingen op zichtbare fenomenen als winkelpanden, lichtreclame, parkeerretributies en de bedeling van folders.

Pas wanneer de politieke wereld dat retailmasterplan ernstig neemt, heeft de retailsector in ons land een kans om te overleven. Het is nog niet te laat, maar de klok tikt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content