‘Herhaal de fouten van Nixon niet’

‘Onafhankelijke centrale banken zijn het deksel op de koekjestrommel. De afschaffing van die onafhankelijkheid zou het equivalent zijn van de loskoppeling van het goud in 1971.’ Dat zegt Trends-hoofdeconoom Daan Killemaes.

“Ik respecteer zijn onafhankelijkheid. Maar ik hoop dat hij onafhankelijk tot de conclusie zal komen dat hij mijn inzichten moet volgen”, zei de Amerikaanse president Richard Nixon in 1971 over Arthur Burns, de voorzitter van de Amerikaanse centrale bank.

Nixon duwde de Fed naar een soepeler geldbeleid, hoewel de Amerikaanse inflatie stevig steeg. Hij blies ook de koppeling tussen de dollar en het goud op, om een expansief economisch beleid te kunnen voeren dat zijn herverkiezing in 1972 kon veiligstellen. Nixon won, maar hij effende ook de weg naar de monetaire chaos en de stagflatie van de jaren zeventig.

Trappen we straks in dezelfde val? De combinatie van een stijgende inflatie en een expansief monetair en budgettair beleid doet denken aan toen. Er zijn ook grote verschillen. Nu proberen we de coronacrisis van ons af te schudden, terwijl niet inflatie, maar deflatie de voorbije jaren het grotere gevaar was.

Toch is een herhaling van zetten niet uitgesloten. De westerse centrale banken financieren de oplopende begrotingstekorten die de economie vlot moeten trekken. Ze kunnen dat, omdat een volgehouden inflatie nog niet in de kaarten zit. Maar de politieke druk op de centrale banken is hoog om de rente laag en de geldkraan open te houden, ook als de coronacrisis voorbij is. Als de hogere inflatie toch aanhoudt, zullen de centrale banken dan nog mogen ingrijpen, of worden ze opnieuw gedegradeerd tot lakeien van de politiek?

Onafhankelijke centrale banken zijn het deksel op de koekjestrommel. De afschaffing van die onafhankelijkheid zou het equivalent zijn van de loskoppeling van het goud in 1971. Verdedig de onafhankelijkheid of monetaire chaos is opnieuw ons deel.