Egbert Lachaert, de voorzitter die terug naar de blauwe basisprincipes wil

De favoriet van de basis en de burgemeesters, en dus een grote kanshebber. Zo werd de kandidatuur van Egbert Lachaert voor het voorzitterschap van Open Vld aan het begin van de verkiezingscampagne ingeschat. Een juiste voorspelling, zo blijkt. Ook zijn uitgesproken liberale sociaaleconomische profiel speelde in zijn voordeel.

“Wanneer ik heb besloten me kandidaat te stellen voor het voorzitterschap? Toen Francesco Vanderjeugd een maand geleden zijn ambitie om partijvoorzitter te worden opborg en zich achter Bart Tommelein schaarde. Ik kreeg toen veel telefoontjes van liberale West-Vlamingen met de vraag dat ik me kandidaat zou stellen. Er was behoefte aan iemand die de blauwe basisprincipes scherp zou stellen.” Dat vertelde Egbert Lachaert begin februari aan de telefoon, toen Trends hem contacteerde voor een portret. “Met de liberale basisprincipes bedoel ik dat we opkomen voor de mensen die werken. Mijn boodschap is ook dat iemand recht heeft op alle sociale voorzieningen als hij ons land binnenkomt, maar hij moet dan wel bijdragen”, legt de Oost-Vlaming uit. Dat programma doet aan dat van de N-VA denken. Lachaert repliceert: “Ik wil België niet afbreken, maar ik wil wel een efficiëntere en slankere staat.”

Regering met de PS

Egbert Lachaert was naast Bart Tommelein, Stefaan Nuytten en Els Ampe de vierde kandidaat-voorzitter bij de Vlaamse liberalen. Aanvankelijk moesten de verkiezingen eind maart plaatsvinden, maar door de coronacrisis werden ze uitgesteld naar mei. Lachaert haalde het al in de eerste ronde, met 61 procent van de stemmen.

De Merelbekenaar wordt gezien als de kandidaat van de donkerblauwe rechterflank. Hij kwam eind november in allerijl terug van een parlementaire missie in Taiwan, toen het ernaar uitzag dat voorzitter Gwendolyn Rutten overstag zou gaan en een paars-groene regering wilde vormen met PS-voorzitter Paul Magnette, op basis van een informateursnota die donkerrood kleurde.

“Het paars-groene verhaal is voorbij en momenteel zit onze partij in het defensief”, zei Lachaert begin februari aan Trends. “We kunnen federaal nog altijd uit de boot vallen. Als we toch in een regering stappen, zal het niet makkelijk gaan. Zelfs zonder de N-VA wordt het aartsmoeilijk met de PS een akkoord te schrijven. De socialisten willen de taxshift en de lagere vennootschapsbelasting van de regering-Michel terugdraaien. Dat gaat niet.” Ondertussen sluit Lachaert paars-groen of Vivali niet langer uit, maar de kans blijft klein. Het is bekend dat zijn standpunten ver van die van Groen/Ecolo en de PS staan.

Zijn kritische houding tegenover de PS heeft Lachaert nooit windeieren gelegd. In 2012 haalde hij bij de voorzittersverkiezingen uit het niets 41 procent van de stemmen. “Omdat hij toen een veto stelde tegen een regeringsdeelname met de PS”, zegt een partijtopper. “Gwendolyn Rutten won de verkiezingen en werd onder druk gezet om Lachaert in het partijbestuur op te nemen. Die stroming in de partij moest toch vertegenwoordigd zijn aan de top? Maar Rutten had er geen oren naar.”

In de loop van de jaren is Lachaert in de partij opgeklommen tot fractievoorzitter in de Kamer. “Hij heeft de steun van de burgemeesters en een belangrijk deel van de basis”, zei een liberale kabinetsmedewerker begin dit jaar. “Een grote kanshebber dus. De mensen die voor de partij werken, zullen eerder Bart Tommelein steunen. Ik verwacht een duel Lachaert-Tommelein met een nipt eindresultaat.” Uiteindelijk werd het een ruime zege voor de Oost-Vlaming.

Expert in arbeidsrecht

Egbert Lachaert komt uit de donkerblauwe rand rond Gent, en werd volbloed liberaal als reactie op een extreemlinkse leraar geschiedenis. Wijlen zijn vader Patrick Lachaert was een tijdlang Vlaams volksvertegenwoordiger voor Open Vld. Net zoals zijn vader begon Egbert Lachaert zijn loopbaan als advocaat. Hij specialiseerde zich in sociaal recht en arbeidsrecht. “Ik heb dat dertien jaar gedaan en moest meermaals met de vakbonden onderhandelen tijdens sociale conflicten en herstructureringen.”

“Weinig politici kennen de arbeidsmarkt en het arbeidsrecht zo goed als Egbert”, zegt een kabinetsmedewerker. “Hij onderhandelde over die materie tijdens de formatie van de regering-Michel.” Hij profileerde zich daarna als een scherpe criticus van minister van Werk Kris Peeters (CD&V) en de sociale partners. Die probeerden volgens de Open Vld’er regeringsmaatregelen uit te hollen, zoals de strengere toegang tot het brugpensioen of SWT.

Zijn werk als parlementslid combineert hij met die van eerste schepen in Merelbeke. Dat betekent dat er minder tijd is voor zijn hobby’s, voetbal en fietsen. “Op vrijdagavond naar de voetbaltraining van mijn zoon gaan, is heilig. Elk jaar staat ook een fietsvakantie op de agenda.” Op zijn 26ste, net na zijn stage aan de balie, fietste Lachaert vier maanden door Australië en Nieuw-Zeeland. “Ik heb me nog nooit zo vrij gevoeld als in het Tasmaanse regenwoud”, zei hij daarover.