Econoom Erik Joly: ‘China hanteert het valutawapen’

De Chinese munt, de yuan, is voor het eerst onder de wisselkoersgrens van 7 yuan voor 1 dollar gegaan. Daarmee breit China een nieuw hoofdstuk aan de handelsoorlog met de Verenigde Staten. De vraag is of die zal uitmonden in een valutaoorlog. Volgens Erik Joly, hoofdeconoom bij ABN-AMRO private bank, is de eerste aanzet gegeven.

Is dit het begin van een wisselkoersconflict?

ERIK JOLY. “Het is net iets te vroeg om van een volwaardige valutaoorlog te spreken, maar de eerste aanzet is gegeven. Het is wel duidelijk dat China ermee wil terugslaan. Extra invoerheffingen op Amerikaanse importgoederen zijn slechts een beperkte mogelijkheid. De VS importeren meer Chinese goederen dan vice versa, dus speelt China de valutakaart. Het is wel een serieuze waarschuwing.”

Welke signalen moeten we in de gaten houden om te weten of het in een valutaoorlog ontaardt?

JOLY. “We moeten vooral kijken op welk niveau de Chinese centrale bank haar referentiewisselkoers zal plaatsten ten opzichte van de dollar. China heeft letterlijk gezegd geen valutaoorlog te willen, maar in de feiten zien we het tegenovergestelde. In de praktijk is een grens overschreden die daarop wijst. China hanteert dus wel degelijk het valutawapen, in combinatie met het stimuleren en versterken van de binnenlandse economie. Onderschat niet het effect van de Amerikaanse heffingen. Die bijkomende 10 procent op 300 miljard dollar aan Chinese importgoederen betekent voor de Chinese economie een krimp van een halve procent.”

Welk antwoord verwacht u van de VS?

JOLY. “In principe is de Amerikaanse centrale bank, de Fed, onafhankelijk, maar volgens mij schuilt achter die extra invoerheffingen van president Donald Trump een verdoken agenda om de Fed ertoe aan te zetten de rente structureel te verlagen. Dat zal de positie van de dollar op de valutamarkten verzwakken. Ook al is de recente verlaging van de kortetermijnrente volgens Fed-voorzitter Jerome Powell eerder eenmalig en geen voorbode van een reeks verlagingen.”

Welke gevolgen kan dat alles hebben voor Europa?

JOLY. “Het probleem voor Europa is dat het een heel open economie is, veel meer dan die van China en de VS. Wij dreigen het gelag te betalen. Daarom ook zijn de Europese beurzen de sterkste verliezers. Bovendien is de groei in Europa veel zwakker dan in de VS en China. Als de groei daar vertraagt, zullen we er hier ongetwijfeld ook onder lijden. Voor Belgische bedrijven met activiteiten in China is die devaluatie geen goed nieuws. Het maakt de export richting China een pak minder interessant.”

Kan de euro de rol van veilige haven of wereldreservemunt op zich nemen?

JOLY. “We zien dat vooral de Japanse yen en de Zwitserse frank profiteren, net als goud, waarvan de koers ook aanzienlijk is gestegen.”

Welke gevolgen heeft het voor de financiële markten?

JOLY. “We zitten in een vrij unieke situatie, waarin heel wat fenomenen zich tegelijk afspelen. Dat veroorzaakt veel onzekerheid op de financiële markten. Een ding is zeker: de handels- en valutaheisa sluit een stijging van langetermijnrente in de komende periode uit. Die neerwaartse spiraal van negatieve rentes zal niet meteen stoppen. En dat is niet eenvoudig om uit te leggen aan de doorsneeburgers en -spaarders.”