‘De magische geldboom is gesneuveld’

De exit uit de crisis wordt veel lastiger dan de crisis zelf, zegt Trends-hoofdeconoom Daan Killemaes.

Een pandemie raast door de economie? Geen paniek, de overheid vangt de schok op. De energieprijzen gaan door het dak? De overheid raapt een deel van de factuur op. De klimaattransitie kost handenvol geld? De overheid zal een betere wereld financieren. En waarom ook niet? De voorbije jaren was het geld gratis en de inflatie onbestaand. Het geld leek bijna letterlijk aan de bomen te groeien. Politici die gebruikmaakten van die buitenkans, vergissen zich als ze die uitzonderlijke situatie voor eeuwig nemen.

Het feest is trouwens al voorbij. De inflatie heeft de magische geldboom omvergeblazen. De royale ondersteuning van de inkomens en van de vraag is op de limieten van het aanbod gebotst. De inflatie verplicht de centrale banken een punt te zetten achter hun beleid van gratis geld. “Geld wordt duurder. De financiële markten hebben dit begrepen en leren te leven met deze nieuwe wereld. Maar de boodschap is nog niet doorgedrongen tot de samenleving. Daar overheerst nog het gevoel dat de overheid alles kan opvangen en betalen”, zei Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, bij de voorstelling van het jaarverslag.

Ook voor België zijn de consequenties van de nieuwe realiteit niet min. Zonder geldboom in de tuin wachten de regeringen van dit land lastige keuzes. Het vraagbeleid moet plaatsmaken voor een beleid dat het aanbod versterkt. Het begrotingsbeleid eist een terugkeer van een minimum aan discipline om de staatsschuld te stabiliseren en buffers voor de toekomt aan te leggen. Geld uitdelen tijdens de crisis was gemakkelijk, nu wacht de veel moeilijkere versterking van de economie en de overheidsfinanciën. Het besef van die regimewissel is nog niet helemaal doorgedrongen in de Wetstraat, maar de exit uit de crisis wordt veel lastiger dan de crisis zelf.