Crisis in Brazilië: ‘Economisch staat dit land stil’

Corruptieschandalen verlammen de Braziliaanse politiek. Intussen glijdt de economie almaar dieper weg, zegt Benoît Somers, de CEO van de Braziliaanse dochter van het Vlaamse bouwbedrijf Frisomat.

Er hangt de Braziliaanse president Dilma Rousseff een afzettingsprocedure boven het hoofd. Zal haar vertrek iets oplossen?

Somers: “Dat is nog het ergste. Als het parlement haar afzetting goedkeurt, komt vicepresident Michel Temer aan de macht. Maar ook hij wordt genoemd in het grote corruptieschandaal rond het staatsoliebedrijf Petrobras. Politici uit alle partijen hebben boter op hun hoofd, inclusief de voorzitters van de Kamer en de Senaat, en meer dan 200 parlementsleden. En het beste moet nog komen: ook de overheidsbank BNDES komt nu in de schijnwerpers van de onderzoekers, wat de regering met alle middelen probeert te verhinderen. Het lijkt erop dat het Petrobras-schandaal op kleingeld zal lijken in vergelijking met dat dossier.”

Kan de regering van Rousseff nog iets doen wat op beleid gelijkt?

Somers: “Neen. De politici zijn bezig hun eigen hachje te redden. Economisch staat dit land stil. De bedrijven kampen met een enorme terugval van de vraag en wachten op een heldere oplossing voor de politieke crisis. Brazilië leeft van de export van grondstoffen, maar de prijzen zijn in elkaar gezakt. De Braziliaanse schuld heeft haar kwaliteitsrating verloren, en dat stuurt de rente hoger. De intrestvoeten voor investeringskredieten zijn opgelopen tot 25 à 30 procent. Bij BNDES is het tarief de helft lager, maar die bank verstrekt bijna geen kredieten meer. De bedrijfsinvesteringen zijn opgedroogd, de werkloosheid schiet omhoog. Volgens schattingen stevent de economie dit jaar af op een krimp van 4 procent.”

Is de crisis merkbaar in het dagelijkse leven van de Brazilianen?

Somers: “De stijgende werkloosheid en inflatie snijden hen in het vlees. De shoppingcentra zijn leger dan voorheen, veel winkels zijn gesloten. En het veiligheidsprobleem zal alleen maar erger worden. Als je geen geld hebt om eten voor je kinderen te kopen, moet je naar andere oplossingen zoeken. Het aantal misdrijven zal ongetwijfeld toenemen. Het ziet er droevig uit.”

Frisomat is gespecialiseerd in stalen loodsen. Hoe overleeft uw bedrijf in Brazilië?

Somers:“Toen de crisis in de Braziliaanse bouwsector eind 2014 de kop opstak, hebben we onze strategie volledig omgegooid. Grote bouwprojecten doen we niet meer, we concentreren ons op kleine en middelgrote loodsen. Het is een niche waar nog kansen liggen. Het betekent onze redding.”

Komt het nog goed met Brazilië?

Somers: “Dit land is onvoorspelbaar. Naar verluidt zal de groei pas in 2018 hernemen. De crisis startte in 2014, dat betekent vier verloren jaren. Brazilië heeft troeven, zoals zijn grondstoffen en zijn enorme binnenlandse markt. Het probleem is dat de bevolking haar politici nog te veel gedoogt, ondanks alles. Vorige maand kwamen miljoenen mensen op straat om te protesteren tegen Rousseff. Wat de internationale media er niet bij vertellen, is dat de massa manifestanten slechts enkele procenten van de bevolking uitmaakt. Nochtans keurt 82 procent van de Brazilianen het beleid van Rousseff af. Maar zij laten zich amper zien. Een land met zoveel potentieel mist de trein compleet.”