Onno van de Stolpe (CEO Galapagos): ‘Waarom zouden wij niet 50 miljard euro waard worden?’

Galapagos bestaat twintig jaar. CEO Onno van de Stolpe, de drijvende kracht achter het succes van het Belgisch-Nederlandse biotechbedrijf, maakt de balans op en schetst de toekomst voor zichzelf en het bedrijf. “Ik heb de critici de mond gesnoerd.”

Voor de beleggers van het eerste uur is Onno van de Stolpe al lang een held, maar sinds de publicatie van verbazend sterke finale testresultaten voor filgotinib, het kandidaat-medicijn ter behandeling van reuma enkele maanden geleden, wordt de 59-jarige Nederlander alom bejubeld. Dankzij die resultaten spurt Galapagos naar de marktintroductie van zijn eerste medicijn, waarmee het de strijd kan aangaan met ‘s werelds best verkochte geneesmiddel, Humira. Bovendien groeien de kansen zienderogen dat filgotinib ook voor andere ziektes kan worden ingezet en pronkt Galapagos met een even brede als beloftevolle pijplijn.

Vorige week betonneerde Van de Stolpe de relatie op lange termijn met het Amerikaanse farmaconcern Gilead, dat 4,5 miljard euro in Galapagos pompt in ruil voor een groter belang in het biotechbedrijf en de toegang tot alle activa. Gilead belooft de komende tien jaar geen overnamebod te lanceren op Galapagos, wat lang de grote vrees was van Van de Stolpe. Die zet met het akkoord, de spectaculairste deal in de geschiedenis van de biotech, de kroon op zijn professionele levenswerk.

Hoe blijft u met beide voeten op de grond?

ONNO VAN DE STOLPE. “Wat ik in twintig jaar heb bereikt, wordt door velen geapprecieerd. Al is de publiciteit soms wel heftig. Ik ging een tijdje geleden naar een concert in Amsterdam en terwijl ik bier was gaan halen, vroegen ze aan mijn vriendin of ik Van de Stolpe van Galapagos was. Even later kwam een ander stel een selfie vragen. Nou, daar houdt het op. Ik hoef geen bekende Nederlander of Belg te worden. We hebben ervoor gekozen mij goed te profileren, omdat we een lastig product te verkopen hadden en bij onze beursgang geen concrete resultaten hadden om iemand te laten investeren. Als biotechbedrijf verkoop je een droom. Maar Galapagos is veel meer dan Onno. De wetenschappers doen het. Ik ben de olie die de radertjes doet draaien.”

Een biotech-CEO moet een bliksemafleider én een rasverkoper zijn?

VAN DE STOLPE. “Er zijn weinig CEO’s die het hele traject van start-up tot commercialisatie succesvol doorlopen. Ik ben ook heel ambitieus. Het moet voor mij altijd groter, meer en sneller. Ik leg de lat heel hoog. Dat heeft ontzettend goed gewerkt. Ik heb vertrouwen opgebouwd bij beleggers vanaf de beursgang in 2005. Wij hebben nog nooit iets raars gedaan, nog nooit een kapitaalverhoging met grote kortingen gedaan. En dat bouwt langzamerhand die heldenstatus op. Als ik morgen een kapitaalronde van 400 miljoen wil doen, is die morgenavond afgerond. Omdat iedereen vertrouwen heeft dat het wel goed komt.”

U pakt voortdurend uit met de slogan ‘Think big’. U liep lang het gevaar te worden beschuldigd van grootspraak.

VAN DE STOLPE. “Ja. Veel CEO’s zijn veel voorzichtiger, terwijl ik altijd al riep dat we de grootste biotechspeler van Europa zouden worden, en dat ook zullen worden (nu is enkel het Deense Genmab groter, nvdr). We gaan voor de top tien in de wereld. Dat is geen grootspraak. Wij hebben drie potentiële blockbusters (medicijnen die jaarlijks meer dan een miljard dollar opleveren, nvdr) in de pijplijn en hebben het potentieel om groter te worden dan UCB. Als je hun pijplijn naast de onze legt, hoef je geen biologie te hebben gestudeerd om te zien waar het potentieel ligt. Genmab heeft een fantastisch product, en Jan (CEO Jan van de Winkel, nvdr) is een fantastische CEO, maar ook zijn pijplijn haalt het niet van die van ons, en dat weet hij.”

Tien jaar geleden titelde Trends: ‘Onno’s onwrikbare optimisme’.

VAN DE STOLPE. “Ik heb dat optimisme altijd gehad. Elke CEO zou dat moeten hebben, anders hou je het niet vol. Ik ben wel vaker openhartiger geweest dan andere CEO’s over wat we dachten te kunnen bereiken, en dat is tot nu toe uitgekomen. Maar ik denk dat dit nog maar het begin is. Wat we nu in de pijplijn hebben, is zo goed dat we nog sneller moeten groeien. Mijn grootspraak is nog wat groter geworden.”

U wil zelfs groter worden dan Philips.

VAN DE STOLPE. “Je hebt haakjes nodig waar je je verhaal aan ophangt. In België spreken we over UCB, in Nederland is Philips een icoon. Mijn vader was onderzoeksdirecteur bij Philips en mijn zus is daar wetenschappelijk adviseur. Dus is het leuk om dat af en toe te roepen.”

Groter dan Philips betekent dat de marktkapitalisatie van Galapagos maal vijf moet.

VAN DE STOLPE. “Er is geen enkele reden om te denken dat dat niet zou kunnen. Mensen denken dat omdat wij nu 9 miljard euro waard zijn, de groei eruit is. Maar net hetzelfde werd gezegd toen wij 1 miljard waard waren. Waarom zouden wij niet 50 miljard waard worden? Onze wetenschappelijke basis is zo solide dat buiten wat we nu al hebben, nog een aantal nieuwe onderzoeksprogramma’s zullen uitkomen. Toledo (een onderzoeksprogramma dat kan leiden tot een nieuwe klasse medicijnen gericht tegen ontstekingsziektes, nvdr) is een goed voorbeeld van een nieuwe generatie die alweer veel beter is dan alles wat we tot nu toe in ontstekingsziektes hebben gezien. Of ze uiteindelijk op de markt komen, kan ik niet garanderen. ze moeten ook werkzaam en veilig zijn. Maar we hebben al zoveel. Het is weinig waarschijnlijk dat vier producten de markt halen. Maar als ze het alle vier halen, worden het vier blockbusters. Dan zijn wij uniek, want er zijn geen bedrijven met vier blockbusters. Als het er twee worden, zijn we al succesvoller dan de meesten. Als het er drie worden, zijn wij een van de meest succesvolle bedrijven ter wereld. Ik hoef daar niet bescheiden over te doen. Wij hebben dat potentieel.”

Wat zit in de pijplijn?

VAN DE STOLPE. “Volgend jaar gaat relatief veel geld naar Toledo. Het blijft nog een vroeg programma met allemaal klinische testfase 2’s, maar wel zeven tegelijk. Dat is nog nooit gebeurd in de farmaindustrie. We brengen dat zo snel mogelijk naar fase 3 om een maximale voorsprong op de concurrentie uit te bouwen. Zodra we dat target onthullen – het eiwit waartegen de werkzame stof de basis voor een nieuw medicijn vormt – zal de hele farmasector daar ook naar kijken.”

Uw ingebakken aversie tegen big pharma…

VAN DE STOLPE. “( Onderbreekt) Die is niet ingebakken, die is gekomen. Ik ben geen medicijnman, ik ben een plantenbioloog. Die aversie is er gekomen omdat ik merk dat grote farmabedrijven keer op keer de verkeerde beslissingen nemen en innovatie niet voorop stellen, dat ze veel liever minder risicovolle producten maken dan de leiding nemen in een innovatief programma.”

Is die aversie aangezwengeld door vroegere partners als GSK en AbbVie die u in de steek hebben gelaten?

VAN DE STOLPE. “Ik noem geen namen, anders krijg ik ruzie met Carmen (kijkt schalks naar woordvoerster Carmen Vroonen, nvdr). Maar ik kan wel zeggen dat het door onze allianties is gekomen. We hebben met bijna alle farmareuzen een alliantie gehad, en allemaal bliezen ze die op. Dat kwam bijvoorbeeld door een fusie of een reorganisatie of een topman die verdween, waardoor ze niet verder gingen, terwijl ze enkele jaren ervoor hadden getekend om tien tot vijftien jaar lang met ons door te gaan. Ik begrijp daar niks van.”

Daniel O’Day, de CEO van Gilead, is ook een big-pharmaman. Hij werkte lang voor Roche.

VAN DE STOLPE. “Ik zeg niet dat de mensen bij big pharma verkeerd zijn, maar dat big pharma verkeerd is. De helft van onze organisatie komt uit big pharma, maar het is wel de goede helft, allemaal mensen die in big pharma niet hebben gevonden wat ze zochten.”

Waarom deze deal met Gilead?

VAN DE STOLPE. “Niemand twijfelt eraan dat Galapagos voorloopt op Gilead in innovatie, ook Daniel O’Day niet. Galapagos is innovatie, Gilead is ontwikkeling. Het heeft de voorbije maanden vijftien deals gesloten met biotechbedrijven om innovatie binnen te halen. Daar is niks mis mee.”

U hebt met O’Day afgesproken dat Gilead de eerste tien jaar geen overnamebod zal uitbrengen.

VAN DE STOLPE. “Zo’n bod was voor mij een zorg, maar voor een aantal investeerders eerder hoop ( grijnst). Ik zag al langer de mogelijkheid onze alliantie met Gilead te verstevigen, in ruil voor zelfstandigheid. En wij hebben Gilead al lang geleden duidelijk gemaakt dat wij ons met hand en tand zouden blijven verzetten tegen een overname, en dat die innovatie in zo’n groot bedrijf als Gilead gewoon niet zou bloeien.”

Kickt u op dat onderhandelen?

VAN DE STOLPE. “Deals maken is het allerleukste in onze business. Ik kan goed onderhandelen en een grote deal werkt enorm veel adrenaline op. Ik doe dat samen met (chief business officer, nvdr) Andre Hoekema. We spelen ons rollenspel. Dat doen we al jaren en dat blijft ontzettend leuk.”

Wat vond u van investeerders die liever hebben dat Galapagos wordt overgenomen?

VAN DE STOLPE. “Tegen mij durfden ze dat niet te zeggen ( lacht). Als je als investeerder, en zeker als hefboomfondsmanager, een premie van 80 of 100 procent pakt, heb je je jaardoelstelling al gehaald. Dat is voor investeerders aantrekkelijk, op korte termijn. Maar kijk naar het koersverloop: het is maar goed dat wij niet tegen 12, 24, 50 of 100 euro hebben verkocht.”

Over de voorbije twintig jaar: sluimert ergens een zweempje van spijt? Is er een gemiste kans?

VAN DE STOLPE. “Ja. Ik heb vele jaren geleden geprobeerd Genmab over te nemen. Dat was toen bijna niks meer waard. Zowel Genmab als wij hadden een samenwerkingsakkoord met GSK. Ik stelde GSK voor dat zij Genmab zouden kopen en wij de hele onderzoeksorganisatie zouden overnemen. GSK zou de rechten houden op het antikankermedicijn Arzerra dat Genmab had ontwikkeld. Dat zou een superdeal zijn geweest. We hebben nog wel meer overnames besproken, waarvan achteraf bleek dat het een enorm succes zou zijn geweest. Maar we hebben het ook over overnames gehad, die achteraf niets bleken te zijn. Ik kies niet alleen de winnaars uit.”

Was Ablynx een van die potentiële overnames?

VAN DE STOLPE. “We hebben gepraat. Ed (toenmalig CEO Edwin Moses, nvdr) en ik zijn pakweg zeven jaar geleden eens gaan lunchen, om te zien of we de boel bij elkaar konden brengen, ook omdat onze koersen erg laag bleven en we daar ontevreden over waren. Als we dat hadden samengebracht, hadden we wat meer body gekregen. Dat is er niet van gekomen. Ik denk dat zijn raad van bestuur dat niet zag zitten.”

U blaakt van gezondheid maar wordt in oktober wel 60. Is de lancering van filgotinib als reumamedicijn een geschikt moment om het roer over te dragen?

VAN DE STOLPE. “Dat zou kunnen. Aan de andere kant: Toledo is ook een spectaculair programma dat ik graag tot wasdom zie komen. En 1690 (het programma voor de ontwikkeling van een medicijn tegen de longziekte IPF, nvdr) wil ik ook nog wel eventjes meemaken. Dat zijn mijn baby’s. Maar mijn rol wordt wel wat verkleind. Bart (COO en CFO Bart Filius, nvdr) heeft heel wat operationele activiteiten overgenomen. Ik richt mij op de relaties met investeerders en de strategie. Dat maakt mijn leven wat makkelijker.”

Wordt Bart Filius de volgende CEO?

VAN DE STOLPE. “Dat is nog helemaal niet met de raad van bestuur besproken. Ik vind wel dat hij zich heel goed ontwikkelt, maar dat is een beslissing van de raad van bestuur, niet de mijne.”

Riskeert u hem zwaar te ontgoochelen als hij niet wordt gekozen?

VAN DE STOLPE. “Dat is een vraag die je aan de raad van bestuur moet stellen. Ik heb Bart als COO naar voren gehaald omdat hij daar ongelofelijk goed in is en ik dat nodig had, en daar is de raad van bestuur mee akkoord gegaan. Hoe zij naar de opvolging kijken, is speculeren.”

Hoe ziet u uw volgende rol? Executive voorzitter?

VAN DE STOLPE. “Op dit moment niet, want dat lijkt een beetje over het graf heen regeren. Het lijkt me ontzettend lastig voor een volgende CEO om de oprichter nog als voorzitter te hebben. Ik zou dat niet aanbevelen, maar wie weet hang ik ook wel zo aan de macht dat ik dat toch wil. Maar nu ik nog comfortabel ver weg zit van het afscheidsmoment zeg ik: dat moet je niet doen. Als je weggaat, moet je weg.”

Speelt de vrees voor het zwarte gat?

VAN DE STOLPE. “Het speelt wel dat ik niet echt een idee heb van wat ik hierna zou doen. Ik vind de uitvoerende rol, aan die knoppen draaien, leuker dan een bestuursrol.”

Jan De Kerpel van Kempen, al vele jaren een van jullie financiële adviseurs, vindt dat CEO’s zoals u de morele plicht hebben mee te trekken aan de sector. Ziet u voor uzelf zo’n rol?

VAN DE STOLPE. “Ik trek aan de sector door Galapagos te leiden en toon aan dat ik een enorme voorstander ben van het zelfstandig ontwikkelen van een bedrijf tot grote hoogtes, zonder het te laten overnemen. Vooral daar ligt mijn rol. Ik ben niet de grote man die FlandersBio (de koepelfederatie van de Vlaamse biotech, nvdr) zal leiden. Dat is niet mijn ding. Al wil ik wel meepraten en meedenken over waar de sector in de Benelux heen moet. Maar ook daar zal ik zeggen dat de ambitie omhoog moet.”

Verwijst u nu ook naar Ablynx, dat werd gekocht door Sanofi?

VAN DE STOLPE. “Edwin was in een vrij onmogelijke positie gekomen toen een vijandig bod van Novo Nordisk op tafel lag en aandeelhouders vonden dat dat moest worden aanvaard. Hij heeft geprobeerd er het best mogelijke bod uit te halen. Dat heeft hij op sublieme wijze gedaan, maar daarmee was het bedrijf wel weg. Je moet dus voorkomen dat zo’n vijandig bod wordt uitgebracht. Of hij dat had kunnen voorkomen, weet ik niet. Hij heeft zich ook nooit zo expliciet voor die onafhankelijkheid uitgesproken zoals ik dat gedaan heb. Maar voor alle duidelijkheid: ik vind niet dat de ambities bij Edwin te klein waren. Ik vind dat wel vaak bij de kleine biotechs. Er is bijna niemand die zegt: we gaan groter worden dan Galapagos. Ik zou dat wel hebben geroepen.”

Soms heb je het succes niet in de hand.

VAN DE STOLPE. “Niet in de hand? Je bent CEO, dan zorg je dat je het in de hand hebt.”

Neem ThromboGenics, intussen Oxurion. Dat brengt een product op de markt, en krijgt een klap omdat de verkoop tegenvalt.

VAN DE STOLPE. “Ja, dan hebben ze dat waarschijnlijk fout gedaan. Kempen had de teloorgang vrij snel na de lancering van het product voorspeld. Dan denk ik: als Kempen dat kan uitvissen… Ik vind het zorgelijk dat de introductie in de Verenigde Staten op foute uitgangspunten werd gebaseerd. Blijkbaar heb je je dan door verkeerde mensen laten adviseren. Dat is niet goed voor het vertrouwen in de sector. Als management moet je realistisch zijn over de verwachtingen, en moet je de risico’s duidelijk benoemen. Als ik het heb over het fantastische Toledo, is mijn tweede zin altijd: als de toxiciteit het programma niet om zeep helpt. ”

Welk advies hebt u voor jonge of toekomstige CEO’s?

VAN DE STOLPE. “Luister niet te veel naar oudere CEO’s, durfkapitalisten of financiers in het algemeen. Volg je eigen visie op waar je bedrijf heen gaat. Wij hadden een servicedivisie die nuttig was in tijden dat we niets te melden hadden over onze pijplijn. Maar tegen CEO’s die te veel dat servicemodel willen volgen, zeg ik dat er maar één goed model is: een medicijn ontwikkelen. Met al het andere kun je wel een bedrijf opbouwen, maar ga je nooit heel succesvol worden.”

Herkent u uzelf in Tim Van Hauwermeiren, de CEO van sectorgenoot argenx?

VAN DE STOLPE. “Tim heb ik enorm hoog zitten. Hij heeft zich ongelooflijk goed ontwikkeld als CEO. Daar staat een heel andere, veel ambitieuzere man dan drie, vier jaar geleden. Vroeger was hij voorzichtiger en minder spraakzaam. Nu is hij een kanjer. En hij zegt dat hij goed naar mij heeft gekeken ( grijnst).”

Wat is uw geheim om zo lang mee te gaan als CEO?

VAN DE STOLPE. “Ik maak me geen zorgen als de koers 10 procent zakt. Ik vind het vervelend, maar krijg er geen stress van. Dat is een koopmoment voor geïnteresseerden, denk ik dan.”

Moet u zich soms nog kwaad maken?

VAN DE STOLPE. “Ja, vooral over zaken die met de cultuur te maken hebben. Als je snel groeit, haal je ook mensen binnen die uit een ander nest komen. Na vijftien jaar in farma zijn die wat minder makkelijk in de Galapagos-cultuur te brengen. Als ik dan zaken meemaak over procedures en meetings die niet voldoen aan mijn idee, kan ik mij nog altijd enorm boos maken. Al is het is veel minder dan vroeger. Ik ben vrij emotioneel.”