‘Heilige Graal is voor Galapagos-topman Onno van de Stolpe’

Vooral buitenlanders tellen vandaag hun centen als hoofdaandeelhouders van Galapagos, zegt Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

De Belgische biotech is van wereldklasse, maar er staat nog geen kroon op het werk. Nog altijd is geen enkel Belgisch biotechbedrijf erin geslaagd de markt te veroveren met een zelf ontwikkeld geneesmiddel. Die heilige graal blijft onvindbaar. Oxurion wist met Jetrea de markt te bereiken, maar de commercialisatie van het oogmedicijn flopte. Ablynx stond klaar om de klus te klaren met een middel tegen een zeldzame bloedziekte, maar werd overgenomen door de Franse farmareus Sanofi. Andere bedrijven, zoals Argenx en Mithra moeten nog een paar gevaarlijke hordes nemen. Jaren werk en tot honderden miljoen euro’s kunnen in rook opgaan, als de middelen toch niet veilig blijken. Nog andere bedrijven, zoals Bone Therapeutics, zitten op beloftevolle moleculen, maar kijken naar de bodem van hun kas, waardoor ze een groot stuk van hun potentieel moeten verkopen om zich drijvend te houden. Biotech is niet voor doetjes. En aan het einde wacht vaak een overname. 95 procent van de biotechbedrijven die goedkeuring krijgen voor een geneesmiddel, wordt overgenomen door big pharma. Het zijn witte raven die van nul af een succesvol én onafhankelijk biotechbedrijf uitbouwen.

Zoals het Galapagos van ‘the one and Onno’ van de Stolpe. Het Mechelse biotechbedrijf heeft de heilige graal binnen handbereik. Dat is allesbehalve vanzelfsprekend, want tot begin vorige week leek een overname door de Amerikaanse partner Gilead het bijna onvermijdelijke lot van Galapagos. Daniel O’Day, de nieuwe topman van Gilead, heeft een grote oorlogskas, maar een relatief lege pijplijn. Hij kent het potentieel van Galapagos. Eén plus één is twee. O’Day zou zijn werk niet hebben gedaan als hij geen gooi deed naar de activa van Galapagos.

De verbetenheid van een visionaire stijfkop zoals Van de Stolpe en het geruststellende inzicht van O’Day dat een onafhankelijk Galapagos meer gouden eieren zal leggen dan een overgenomen Galapagos, produceerden een alternatieve en baanbrekende deal. Het lijkt op een halve overname, maar dat is het niet. De Amerikanen betalen 4,5 miljard euro voor tien jaar exclusieve toegang tot de strategische activa van Galapagos én een hoger belang in Galapagos, dat kan oplopen tot 29,9 procent. Gilead zal minstens tien jaar geen bod doen op Galapagos. Dat is een eeuwigheid in biotechland.

Galapagos kan voortbouwen aan de droom om het grootste biotechbedrijf van Europa te worden. Het kan zich blijven toeleggen op zijn sterkste punt, de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Het kan het risico van de dure ontwikkeling en commercialisatie van geneesmiddelen delen met Gilead. De Amerikanen vullen hun voorraad potentiële geneesmiddelen aan en gaan de volgende tien jaar aan de haal met een hoop van de potentiële inkomsten van Galapagos, al lijkt de gewiekste onderhandelaar Van de Stolpe het onderste uit de kan te hebben gehaald. De deal kan een nieuwe blauwdruk worden voor de sector, al is deze vooral op het lijf van dit duo geschreven.

Blijft het luxeprobleem van de 6,5 miljard euro die straks op de bankrekening van Galapagos staat. Er wordt geen euro uitgekeerd aan de aandeelhouders, want dat geld is bestemd voor onderzoek. Maar meer geld betekent op termijn niet noodzakelijk meer geneesmiddelen. Toch kan het vertrouwen niet stuk. Ook beleggers steken de duim omhoog. De beurswaarde bedraagt intussen meer dan 9 miljard euro. “Waarom kunnen we op een dag geen 50 miljard euro waard zijn?”, vraagt Onno van de Stolpe zich af. Het bedrijf broedt nog op drie tot vier potentiële medicijnen die de kassa kunnen doen rinkelen.

Voor de Belgische economie is de deal een opsteker. Het onderzoek met de bijbehorende banen blijft verankerd in België. Voor de hele sector is de deal een bekroning en een motivatie. Toch grijpen we ook naast een hoop waarde. Vooral buitenlanders tellen hun centen als hoofdaandeelhouders van Galapagos. Belgische fondsen en particulieren pikken slechts een graantje mee van het succes, omdat ze te weinig risico durven te nemen, daarbij niet geholpen door een overheid die beleggers te veel als speculanten en te weinig als investeerders ziet. Het zal Onno van de Stolpe niet tegenhouden om de heilige graal te vinden.