KBC geeft duidelijk signaal: ‘Bedrijven zonder duurzaamheidsstrategie zullen moeilijker financiering vinden’
KBC gaat al zijn bedrijfsklanten aanspreken over hun duurzaamheidsstrategie. Op die manier wil de bank de klimaat- en ecologische risico’s in haar kredietportefeuille in kaart brengen, en Belgische kmo’s helpen de transitie te maken naar een milieuvriendelijke economie.
‘ Green is the new digital‘. Het is een uitspraak die Johan Thijs graag in de mond neemt. Als het van de KBC-baas afhangt, moeten alle onderdelen en niveaus van de Vlaamse bank-verzekeraar van de duurzaamheidsgedachte doordrongen zijn. Maar ook de KBC-klanten mogen de trein niet missen. “Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid zijn al een tijdje strategisch belangrijke assen voor KBC”, zeggen Wim Eraly, algemeen directeur corporate banking KBC België, en Filip Ferrante, directeur corporate sustainability van KBC Groep.
Twee jaar geleden startte Eraly een project om het duurzaamheidsgehalte van de bedrijven die in België kredieten krijgen van KBC af te toetsen. “We zijn gesprekken begonnen met onze bedrijfsklanten, vaak grote en middelgrote Vlaamse familiale ondernemingen. We hebben al 500 van hen gesproken. We wilden nagaan in hoeverre ze de ESG-principes (aandacht voor milieu, maatschappij en goed bestuur, nvdr) kenden en zich bewust waren van de impact ervan op hun businessmodel, hun bedrijfsprocessen, hun human resources en hun governance. We hebben er veel positieve feedback op gekregen.”
Acht sectoren
Nu wil KBC nog verder gaan: enerzijds diept het de gesprekken uit, anderzijds spreekt het meer ondernemingen aan, ook kmo’s. “We hebben een lijst opgesteld van acht sectoren die voor ons prioritair zijn”, zegt Ferrante. “Enerzijds omdat de bedrijven daarin het sterkst getroffen worden door de transitie naar een groene economie en samenleving. Anderzijds omdat de kredietportefeuille van KBC er in belangrijke mate aan blootgesteld is.”
De acht gedefinieerde sectoren zijn energie, vastgoed, landbouw, voedingsproductie, bouw en bouwmaterialen, chemie, transport en metalen. Samen vertegenwoordigen ze 40 miljard euro aan kredieten die de bank hen op haar verschillende markten toekende – niet alleen in België, maar ook in Centraal-Europa.
Lees verder onder de video
KBC wil naar eigen zeggen anticiperen op de risico’s die die bedrijven lopen. Stel dat een onderneming een fabriek in een potentieel overstromingsgebied heeft, dan loopt ze als gevolg van de opwarming van de aarde en de klimaatverandering een verhoogd risico. En voor een transport- of chemiebedrijf dat veel CO2 uitstoot, zonder alternatief op korte termijn, kan een koolstofbelasting veel pijn doen.
“Die risico’s in kaart brengen is heel belangrijk”, zegt Eraly. “Voor ons als bank omdat de regulatoren eisen dat we de klimaat- en de milieurisico’s in onze kredietportefeuille goed berekenen en beheren. Maar ook voor de ondernemingen, zodat ze weten voor welke uitdagingen ze staan en welke beslissingen ze moeten nemen om hun toekomst te verzekeren.”
Om die risico’s in kaart te brengen, zijn data nodig. En daar wringt vaak het schoentje. “Niet alle bedrijven hebben die data”, stelt Ferrante vast. “Bij grote bedrijven valt dat nog mee. Daar heb je soms hele teams die op duurzaamheid werken en becijferd hebben hoe vervuilend ze zijn. Maar voor de doorsnee Vlaamse kmo is dat niet vanzelfsprekend. En dat is precies de kern van ons cliënteel. Soms weet een bedrijf niet hoe het die data kan vinden, laat staan welke data er precies nodig zijn.”
Daarbij wil KBC een helpende hand bieden. De bank-verzekeraar sloot een partnerschap met Encon, een Limburgs adviesbureau dat bedrijven duurzamer helpt te worden en goed ingebed is in de wereld van de familiale kmo’s. Eraly: “Als een onderneming dat wil, kan ze een beroep doen op Encon voor een doorlichting en concreet advies. Op die manier wil KBC zijn bedrijfsklanten helpen de transitie te maken. We gaan hen ook houvast geven via benchmarking en een voetafdrukcalculator.”
Van de top tot de vloer
Voor Eraly is het cruciaal dat ondernemingen de stap zetten naar een duurzamer model en dat ze niet wachten tot morgen om eraan te beginnen: “Bedrijfsleiders moeten niet panikeren, maar er is wel enige urgentie mee gemoeid. Kijk naar de Green Deal van Europa, luister naar de verklaringen van politici. Je moet beseffen dat de maatschappij verandert. ‘ Green is the new digital‘, zegt onze CEO met een boutade, maar het klopt wel. De omslag van de economie zal plaatsvinden. Het proces is op gang getrokken.”
Een onderneming die niet meestapt in die trend, dreigt zichzelf buitenspel te zetten. “Oude, vervuilende economie zal in de toekomst veel minder kredietwaardig zijn”, zegt Eraly. “De regulatoren verplichten de banken meer kapitaal aan te houden voor grotere risico’s. Ik verwacht dat dit op termijn ook zal gelden voor de ESG-risico’s. En als banken meer kapitaal moeten aanhouden, worden kredieten voor niet-duurzame bedrijven duurder. Maar ook op de financiële markten zullen ze moeilijker financiering vinden.”
KBC kiest ervoor het gesprek met zijn bedrijfsklanten te voeren via de traditionele relatiebeheerder. Ferrante: “We willen het duurzaamheidsaspect niet isoleren in een groep experts. De hele organisatie, van de top tot de vloer, moet ervan doordrongen zijn. Bovendien staat de relatiebeheerder het dichtst bij de ondernemer of de bedrijfsleider. Hij of zij kan de kwaliteit van het management het best inschatten en oordelen hoe menens het voor een onderneming is om écht duurzaam te zijn of te worden.”
Aan de gesprekken die KBC met zijn bedrijfsklanten wil voeren over hun businessmodel en hun duurzaamheidsstrategie, verdient de bank naar eigen zeggen nauwelijks een cent. ” Green finance wint aan belang, en daarin willen we onze rol spelen”, zegt Ferrante. “Maar los van die beperkte commerciële insteek zijn de gesprekken een absolute noodzaak. KBC heeft de data van de klanten nodig om goed te kunnen rapporteren aan de regulatoren. En we zien het als onze rol om bedrijven die de transitie naar een groene economie willen maken goed te begeleiden. Wij zijn een bankier die een langetermijnrelatie met zijn klanten nastreeft. Daarom is het onze taak deze duurzaamheidsrevolutie ter harte te nemen, er niet over te zwijgen en onze klanten in het proces te ondersteunen.”
KBC is van plan de komende maanden het gesprek aan te gaan met al zijn bedrijfsklanten. Eraly: “In het midcorpsegment hebben we ongeveer 3500 klantengroepen. Eén op de zeven hebben we al gesproken. De rest zal nu snel aan de beurt komen, en daarna gaan we het project uitrollen bij alle kmo’s. We vertrekken van de acht kritische sectoren en later komt iedereen aan de buurt, tot en met de lokale kleine ondernemer. We willen dat elke klant zich ervan bewust is dat duurzaamheid een must is als hij of zij succesvol wil zijn en blijven. Niets doen is geen optie.”
‘Nu is het nog een uitnodiging, maar duurzaamheid wordt een verplichting’
Een van de sectoren waar een duurzaamheidstransformatie zich opdringt, is de vastgoedsector. “Vastgoed in Europa is verantwoordelijk voor 40 procent van het energieverbruik en 36 procent van de CO2-uitstoot. Er is dus een belangrijk potentieel voor verbetering, maar de sector kan een duw in de rug gebruiken, omdat maar 1 à 2 procent van het vastgoedaanbod jaarlijks grondig gerenoveerd wordt”, zegt Philip De Greve, managing partner van Pertinea Property Partners.
Pertinea is een vastgoedvermogensbeheerder die belegt in winkelvastgoed in België en Nederland en investeert in residentieel vastgoed via partnerschappen met ontwikkelaars. Het bedrijf zet sterk in op duurzaamheid, onder meer via het gebruik van warmtepompen, aangepaste zonnewering, zonnepanelen, groendaken en waterrecuperatie.
Vindt u het niet vreemd dat uw bank u over uw duurzaamheidsstrategie aanspreekt?
DE GREVE. “KBC heeft ons ingelicht dat duurzaamheid is opgenomen in hun kredietrisicostrategie. Dat was voor ons zeker geen verrassing. KBC heeft zich, samen met andere banken, verbonden via het Collective Commitment to Climate Action. Daarbij engageren de banken zich om als financieringshefboom op te treden en de transitie mogelijk te maken die noodzakelijk is om het klimaatakkoord van Parijs te realiseren. De vastgoedsector is in die oefening als eerste aan bod gekomen.
“Als vastgoedprofessional zijn wij goed op de hoogte van de onderliggende problematiek. Onlangs hebben wij een sustainabilitymanager aangesteld. Het is positief dat de bank zich als een actieve partner van haar klanten opstelt. Dat is bij ons gebeurd via Encon, de adviespartner van de bank op het gebied van duurzaamheid. De bank heeft ons ook geïnformeerd over een aantal interessante marktinnovaties in groene financiering. Daar zitten beloftevolle sporen bij.”
Kan de interactie met een financier de manier beïnvloeden waarop een bedrijf naar duurzaamheid kijkt?
DE GREVE. “Zeker. Voorlopig gaat het om een uitnodiging om over duurzaamheid na te denken. Maar ik verwacht dat het op termijn een verplichting zal worden als een onderneming vlot en tegen aantrekkelijke voorwaarden aan financiering wil blijven raken. De banken maken hun kredietbeleid strenger in functie van hun duurzaamheidsdoelstellingen. Daardoor zijn onder meer bruinkoolcentrales en tabaksactiviteiten al heel moeilijk of niet meer te financieren via klassieke bancaire kanalen.
“Pertinea is ervan overtuigd dat een focus op duurzaamheid een must is voor wie op lange termijn de waarde van zijn vastgoedportefeuille wil beschermen.”
‘Heel goede voorwaarden voor een nieuwe klant’
Logistics Capital Partners is een ontwikkelaar van logistiek vastgoed, die twee jaar geleden voor het eerst met KBC in zee ging. “Wij hadden al een aantal projecten in het buitenland gerealiseerd, toen we begin 2019 een vervallen industrieel terrein en pand in Nijvel kochten, om dat te herontwikkelen tot een modern logistiek complex”, vertelt CEO Kristof Verstraeten. “Het was ons eerste project in België. We hebben toen een tender uitgeschreven voor de financiering ervan. Zo zijn we bij KBC binnengekomen als nieuwe klant.”
De bank was volgens Verstraeten meteen mee met de opzet en toonde zich bijzonder enthousiast. Het duurzame karakter van het project speelde daarbij een belangrijke rol: “Het gaat om een nieuw logistiek magazijn dat heel duurzaam en vrijwel energieneutraal is. Wij hebben heel goede leenvoorwaarden verkregen, zeker voor een nieuwe klant. KBC bleef vragen stellen, maar we hebben hen overtuigd dat duurzaamheid voor Logistics Capital Partners een strategisch uitgangspunt is. Als vastgoedontwikkelaar willen wij een zo groen mogelijke portefeuille.”
Duurzaam, milieu- en energievriendelijk vastgoed zit in de lift, weet Verstraeten: “Het is gemakkelijker een vergunning te krijgen als je zoals wij een brownfield in Nijvel herontwikkelt dan wanneer je met een greenfield nieuwe ruimte aanboort. Ook de klant-huurder, Medi-Market, hecht groot belang aan het duurzame aspect, en dat geldt ook voor de Britse investeringsgroep Tritax Eurobox, waaraan we het gebouw verkocht hebben. Als je dan ook een financier hebt die gevoelig is voor dat aspect, klopt het plaatje helemaal.”
40 miljard euro kredieten heeft KBC uitstaan in de acht sectoren die het sterkst de gevolgen zullen voelen van de transitie naar een groenere economie.
Change the Game
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier