Elie Bruyninckx (touroperator TUI): ‘Vliegvakanties worden goedkoper’

Met de coronacrisis maakt de toeristische sector de zwaarste crisis in zijn bestaan door. Toch overheerst optimisme bij Elie Bruyninckx, die verantwoordelijk is voor Regio West bij TUI Groep, de grootste touroperator ter wereld. “Reizen en vakantie zijn een basisbehoefte. Ik maak me niet te veel zorgen over de lange termijn.”

Dit interview vond helaas niet plaats op een paradijselijk strand op een tropisch eiland. In coronatijden praat je ook met een vakantiespecialist via videoconferentie in de huiskamer. Sinds midden maart ligt het hele arsenaal van TUI aan bestemmingen, cruiseschepen, hotels en vliegtuigen zo goed als stil. Vanaf 18 juni zou de activiteit weer op gang komen, hoopt Elie Bruyninckx, die verantwoordelijk is voor Regio West (België, Frankrijk Nederland en Marokko) bij TUI Groep. “Alles hangt af van de goedkeuring van de bevoegde overheden. In België is dat de Nationale Veiligheidsraad. Ook de overheden in de landen van bestemming zijn belangrijk. Zijn ze weer klaar om buitenlandse toeristen te ontvangen? Die landen moeten uiteraard ook de vakantiebeleving kunnen bieden, en de hotels moeten voldoen aan coronarichtlijnen. Dat zijn allemaal belangrijke parameters. En zelfs als alle lichten op groen staan, zullen wij nog een gefaseerde aanpak moeten hanteren. Zal er vraag zijn naar vliegreizen? De vraag bepaalt welke vakantiebestemmingen we eerst zullen aanbieden. Ik kan me dus nog niet uitspreken over concrete vluchten of bestemmingen. Spanje wil vanaf juli weer internationale toeristen ontvangen. Als wij vanuit België naar Spanje kunnen vliegen, zullen die bestemmingen bij de eerste zijn die we lanceren.”

Ziet u de boekingen alweer toenemen?

ELIE BRUYNINCKX. “Het jaar was uitstekend gestart. Eind februari zagen we nog een groei met 6 procent. En toen kwam corona. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar daalde het aantal boekingen met ruim een derde. Ongeveer een derde van onze zomercapaciteit is nu geboekt. In normale tijden is dat 60 procent. Maar ik zie licht aan het einde van de tunnel. Klanten van wie de reis werd geannuleerd, willen die zo snel mogelijk opnieuw boeken. En Spanje laat dus weer toeristen toe vanaf juli. Sinds dat nieuws bekend raakte, overtreft het aantal boekingen significant dat van dezelfde periode vorig jaar. Ik verwacht dus een inhaalbeweging. Al lijkt het me onwaarschijnlijk dat we de opgelopen achterstand zullen goedmaken.”

U blijft optimistisch, ook in de zwaarste crisis ooit voor het toerisme.

BRUYNINCKX. “Ik ben zelfs heel optimistisch. Reizen is de voorbije jaren een basisbehoefte geworden. Mensen hebben een druk sociaal leven. Ze moeten zich af en toe kunnen ontspannen. Ze willen reizen, andere culturen ontdekken, genieten samen met het gezin. De behoefte aan reizen is toegenomen. Die trend zal niet meteen keren. Ik maak me dus niet zoveel zorgen over de lange termijn. Maar eerst moeten we door een heel zware crisis. Het wordt een moeilijke periode.”

Maakt corona het reizen niet onmogelijk?

BRUYNINCKX. “Corona zal het leven niet onmogelijk maken, en dus ook het reizen niet. Mensen bewijzen al eeuwenlang dat ze flexibele wezens zijn en zich aanpassen aan een nieuwe realiteit. Dat zal ook nu weer gebeuren. Ook bedrijven zullen zich aanpassen en kansen grijpen.”

Wordt reizen duurder in een strikter gecontroleerde wereld? Het zal gedaan zijn met aanschuiven aan buffetten en lange rijen strandstoelen dicht bij elkaar.

BRUYNINCKX. “Een aantal veiligheidsaspecten zal de kostprijs verhogen. Maar de prijs van een reis is altijd een evenwicht tussen de vraag en het aanbod. Als de vraag daalt, zoals nu, zakt ook de prijs. Bovendien zijn de kerosineprijzen sterk gedaald. Ik vermoed dat de prijzen dus zullen zakken, toch die van de vliegvakanties. Daar hapert de vraag. Dat zal zich vertalen in heel goede aanbiedingen voor onze klanten. Enkel voor vakanties dicht bij huis zullen de prijzen misschien stijgen. Die vraag stijgt, terwijl het aanbod relatief stabiel blijft.”

Over pakketreizen werd de voorbije jaren schamper gedaan. Toeristen boekten hun trip liever zelf. Beleeft de pakketreis een onverwachte comeback door de coronacrisis?

BRUYNINCKX. “Pakketreizen bieden klanten een bescherming die ze niet vinden als ze zelf hun reis samenstellen. TUI heeft bijvoorbeeld duizenden reizigers gerepatrieerd, toen landen hun luchtruim sloten. Vanaf volgend seizoen zullen pakketreizen in de lift zitten, net doordat de klanten die zekerheid meer waarderen in onzekere tijden. Voor veel van onze producten hebben wij controle over de hele waardeketen.”

Hoeveel procent van uw werknemers in België is tijdelijk en/of technisch werkloos?

BRUYNINCKX. “Gemiddeld 70 procent. Die tijdelijke werkloosheid is een uitstekend voorbeeld van overheidssteun. De Belgische overheid heeft heel snel geschakeld, waardoor wij onze kosten snel konden aanpassen. Als je omzet plots tot bijna nul euro daalt, is het heel belangrijk dat je de kostenstructuur kan beperken.”

Voor TUI Groep is dat onvoldoende. Ze gaat zwaar saneren en wil bijna een derde van de kosten wegsnijden. Daarbij sneuvelen ook 8000 banen. Hoeveel ontslagen zullen in België vallen?

BRUYNINCKX. “Al voor de uitbraak van de coronacrisis waren we bezig met een besparingsoefening. We willen onze processen efficiënter maken en die meer digitaal laten verlopen. Die digitale transformatie wordt nu nog meer een prioriteit. Bijna twee derde van onze algemene kosten zijn lonen. De besparing zal dus onvermijdelijk een impact hebben op de tewerkstelling. Momenteel brengen we dat met werkgroepen in kaart. Ook in België kijken we naar besparingen. Wellicht zullen dus ook daar banen sneuvelen. Maar dat becijferen we nog.”

Tegelijk klopt uw luchtvaartdochter, TUI Airlines Belgium, bij de overheid aan voor overheidssteun.

BRUYNINCKX. “Wij zijn in maart naar de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij (FPIM) gestapt, die de dossiers voor overheidssteun beheert. Maar TUI Groep heeft in Duitsland overheidssteun gekregen: voor 1,8 miljard euro overbruggingskredieten. Die mag ze ook in de andere landen gebruiken. Daardoor is de hoogdringendheid van onze vraag afgenomen. We houden weliswaar contact met FPIM. We zullen zien hoe de coronacrisis evolueert. Als de business snel weer aantrekt, is wellicht het ergste achter de rug.”

Al jaren wordt de dood van de reisagent aangekondigd. Toch heeft TUI in België nog altijd een netwerk van maar liefst 104 reiskantoren.

BRUYNINCKX. “Dat aantal is de voorbije jaren nog licht gestegen door enkele overnames. De reden is eenvoudig: wij groeien al jaren in België. Maar de onlinekanalen worden almaar belangrijker. Tegelijk vertonen de klanten een hybride gedrag, ze gebruiken verschillende boekingskanalen. Klanten komen bijvoorbeeld naar een fysiek reiskantoor, maar hebben zich heel goed voorbereid via informatie op onze website. Ze hebben nog wat vragen over details en willen finaal beslissen bij een van onze medewerkers in de reiskantoren. Het omgekeerde gebeurt ook: de reiziger zoekt informatie in een reiskantoor, maar boekt uiteindelijk online.”

België is een relatief belangrijk land voor de groep, met 2,6 miljoen reizigers in 2019 op een totaal van 21 miljoen. Hoe komt dat?

BRUYNINCKX. “Wij boksen inderdaad boven ons gewicht. Wij overtuigen een groot aantal klanten in een relatief kleine markt. Dat komt door ons hybride model. We gaan verder dan het pure touroperatormodel. Dat zet enkel in op pakketreizen. Wij verkopen daarnaast ook vliegtickets. Twee op de drie passagiers kopen enkel een vliegticket. Daarvan profiteert ook ons pakketaanbod. Dankzij die ticketverkoop kunnen we vaker en naar meer bestemmingen vliegen. Dat maakt de pakketten aantrekkelijker. De twee versterken elkaar.”

Ook TUI Groep is tevreden over België. Ze verschoof almaar meer groepsactiviteiten naar België, zoals de luchtvaartdochter, het vliegtuigonderhoud en de ICT.

BRUYNINCKX. “We hebben enkele jaren geleden fors geïnvesteerd in vliegtuigonderhoud. Door de grote capaciteit van onze onderhoudsloods kunnen we zowel onze eigen vliegtuigen onderhouden als die van derden. Hoe meer werk we hebben, hoe lager onze gemiddelde kosten zijn. Het vliegtuigonderhoud is zo bijna een verzelfstandigde business geworden.

“Onze informaticadochter, TUI Technology, ontwikkelt en beheert technologie voor voorraadbeheer, prijscalculatie en reservatietechnieken voor de groep. Ik ben daar blij mee. Reisbedrijven worden almaar meer technologiebedrijven. De kennis over reizen, producten en bestemmingen zit in ons DNA. Maar enkel via de juiste technologie kun je die op een efficiënte manier in de markt zetten.”