BNP Paribas Fortis verwacht krimp van 11 procent voor Belgische economie

De volledige lockdown in april kostte liefst 30 procent van het Belgische bruto binnenlands product (bbp). Dat zeggen de economen en strategen van de grootste bank van ons land. Voor heel 2020 schatten ze dat het bbp met iets meer dan 11 procent zal krimpen.

Voor 2021 verwachten de economen van BNP Paribas Fortis opnieuw een groei van 5,9 procent. Ons land doet daarmee iets slechter dan het gemiddelde voor de eurozone (-9,2% in 2020 en +5,8% in 2021). “Er is geen level playing field in de Europese eenheidsmarkt”, zegt Koen De Leus, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis. “Er zijn grote verschillen tussen de landen voor overheidssteun. We hebben het dan over rechtstreekse steun, het toekennen van uitstel van betalingen en het verstrekken van liquiditeit of garanties voor leningen van bedrijven.”

België scoort bijvoorbeeld voor rechtstreekse overheidssteun (1,4% van het bruto binnenlands product) veel minder goed dan Duitsland (13,3%). “Er is bijvoorbeeld een fonds van 100 miljard euro in Duitsland voor investeringen in bedrijven die bijkomend kapitaal nodig hebben. Het zou jammer zijn als onze kmo’s voor een prikje gekocht worden door Duitse bedrijven, die financieel sterker staan dankzij die ruggensteun van de overheid. Sommige landen zoals Italië slagen er niet in een krachtig antwoord te geven op de economische crisis, omdat ze onvoldoende middelen hebben.”

Europese solidariteit

De Leus hoopt dat Europa niet in dezelfde val trapt als in 1930. “In Duitsland konden een extreemrechtse partij en een gevaarlijk individu de macht grijpen, omdat het land zijn oorlogsbetalingen niet meer kon betalen. We moeten zien dat we die fout niet opnieuw maken. Er moet solidariteit zijn tussen de lidstaten van de Europese Unie. Gelukkig zijn de belangrijkste protagonisten het eens over dat principe. Europa moet sterker uit deze crisis komen.” Het herstelfonds van 750 miljard euro van de Europese Commissie is een goede start. De Leus hoopt echter ook dat de lidstaten samen obligaties zullen uitgeven – en op die manier de schulden zullen socialiseren – die te maken hebben met deze coronacrisis.

Marktenstrateeg Philippe Gijsels wijst erop dat de eerste fase van het economisch herstel de gemakkelijkste is. “Je vergelijkt in een eerste fase van het herstel de situatie waarin winkels open zijn met de situatie waarin winkels gesloten waren. Pas in de volgende fases wordt de vergelijking moeilijk. We moeten rekening houden met een economie die in het beste geval op 90 procent van haar capaciteit draait.” De Leus voegt eraan toe dat de capaciteit van sectoren zoals de luchtvaart of de horeca afhangt van de afstandsregels die worden opgelegd.

Overheidsinvesteringen

De economen en strategen van de grootste bank van ons land houden rekening met een vaccin tegen het covid-19-virus tegen eind 2021. Ze vertellen erbij dat ze hun vooruitzichten naar boven zullen bijstellen als er sneller een vaccin vlot beschikbaar is. “Tot er een vaccin is, moeten we een manier vinden om onze economie open te houden zonder veel doden te veroorzaken”, zegt Koen De Leus.

De olieprijs zou gemiddeld 44 dollar per vat bedragen in 2020 en 48 dollar per vat in 2021, volgens de vooruitzichten van BNP Paribas Fortis. Dat is goed nieuws voor een economie als de onze, die vooral olie importeert. Voor de economieën van landen die olie exporteren, is het slecht nieuws.

Voor een echte heropleving van de economie is er nog een extra duw in de rug nodig. De Leus maakt ook de oefening welke overheidssteun het meest efficiënt is. “De doeltreffendheid van een verlaging van de personenbelasting of de btw is zeer klein, als de mensen uit schrik hun geld op zak houden. De beste manier om de economie vooruit te helpen, zijn gerichte overheidsinvesteringen.”

Philippe Gijsels blikt eerst terug om beter vooruit te kunnen kijken. “In een eerste fase zagen we dat beleggers in paniek waren door de pandemie. Ze hadden schrik dat de centrale banken geen munitie meer hadden en dat de overheden er lang over zouden discussiëren vooraleer er concrete steunmaatregelen zouden komen. In een tweede fase zagen we een spectaculaire heropleving van de financiële markten, toen bleek dat de centrale banken nog veel munitie hadden en geen schrik hadden om die in te zetten. De overheden en de centrale banken doen er alles aan om de pijn van deze economische crisis te verzachten.”

Zonder weerga

Maar we zitten wel degelijk in een economische crisis zonder weerga. Gijsels stelt vast dat er een gapende kloof is tussen het beurssentiment en de economische realiteit. “Het is duidelijk dat de markten niet zouden staan waar ze nu staan zonder het ingrijpen van de centrale banken. Maar misschien vertellen de financiële markten ons ook dat we moeten leren te leven met een wereld van negatieve rentevoeten. In die wereld houden tastbare goederen zoals aandelen en vastgoed beter stand dan cash. Als je er bij een vastgoedaankoop ook nog een hypothecaire lening tegenaan kan kletsen, ben je beschermd tegen een stijgende inflatie op lange termijn.”

Mede daarom vindt Gijsels dat vastgoedaandelen een plaats verdienen in elke portefeuille. “Dividenden zijn nog moeilijk te vinden. Heel veel bedrijven hebben hun dividend geschrapt. Vastgoedbedrijven zijn door hun wettelijke statuut verplicht het grootste deel van hun winst uit te keren”, voegt Gijsels toe.

Tegelijkertijd merkt Gijsels ook op dat het herstel van de beurs in belangrijke mate te danken is aan technologiewaarden. Het verschil in waardering tussen groei- en waarde-aandelen is nog groter dan vroeger. Voor een deel is dat een versnelling van een trend die al voor de crisis was ingezet. Tijdens de lockdown zijn mensen massaal naar Netflix beginnen te kijken, omdat de bioscopen dicht waren. Sociale media en communicatietechnologie waren een levenslijn voor mensen die anders geïsoleerd dreigden te geraken. Mogelijk zit er ook wat overdrijving in die waarderingsverschillen, maar het is sowieso te vroeg om voluit de kaart van banken en conjunctuurgevoelige aandelen te trekken.

Gelukkig toeval

Gijsels gelooft ook dat serendipity, een soort van gelukkig toeval, voor meer innovatie gaat zorgen en dus ook voor groei. “De slimste koppen zijn aan het zoeken naar een vaccin en geneesmiddelen tegen het nieuwe coronavirus. Ik ben positief ingesteld. Ik geloof dat ze daarin slagen. Het is een feit dat veel wetenschappelijke vondsten per toeval gebeuren. Wetenschappers waren op zoek naar iets en tijdens die zoektocht stootten ze op iets anders. Ik geloof dat biotechnologie voor een gouden tijdperk staat. We gaan als maatschappij sowieso meer aandacht schenken aan gezondheid en meer geld uitgeven aan die sector. Ook geloof ik dat technologie en biotechnologie meer naar mekaar toe zullen groeien en met mekaar zullen versmelten.”

Hij heeft nog een gouden tip voor beleggers in grondstoffen die voldoende geduld kunnen uitoefenen. “We gaan de komende 25 jaar meer koper gebruiken dan we de voorbije 5000 jaar hebben gebruikt. Wanneer de economie niet langer op olie, maar op elektriciteit draait, gaan we veel meer koper nodig hebben. Daarom ligt daar een gigantische investeringskans.”