Bessel Kok (ex-CEO Swift en Belgacom): ‘Ik heb de meedogenloosheid van de Belgische politieke kaste zwaar onderschat’

Bessel Kok was CEO van het mee door hem opgerichte financiëlecommunicatiesysteem Swift en van de telecomgroep Belgacom (in 2015 herdoopt tot Proximus). In de recent verschenen biografie Chaos en Charisma blikt de 81-jarige voormalig topmanager terug op zijn rijkgevulde leven en carrière.

Kok was onder meer ook de vicevoorzitter van de Tsjechische telecomspeler Ceský Telecom, zat in tal van bestuursraden, en zat om de tafel met honderden ondernemers, managers en bestuurders uit de meest uiteenlopende sectoren uit alle hoeken van de wereld. Bovendien engageerde hij zich uitgebreid in de schaak-, wieler- en kunstwereld. Zo was hij onder meer een belangrijke promotor van grote schaaktoernooien en richtte hij samen met Gary Kasparov de Grandmaster Association op. Later was hij bestuurder van de wielerploeg Omega Pharma Quick-Step, maar raakte hij evengoed nauw bevriend met Václac Havel.

Nederbelg én wereldburger Kok werd in 1992 benoemd tot de topman van de toenmalige RTT, die datzelfde jaar werd herdoopt in Belgacom. Twee jaar later vormde hij het bedrijf om tot een naamloze vennootschap, en lanceerde hij het mobiele netwerk van Proximus. Kok geeft in het boek grif toe dat hij het bijzonder lastig had als CEO van Belgacom. “Over mijn resultaat bij Belgacom zal er wellicht de meeste twijfel bestaan. Ik kan enkel maar toegeven dat ik die uitdaging – én de meedogenloosheid van de Belgische politieke kaste – zwaar heb onderschat. Maar anderzijds had ik de voldoening die ik bij dat bedrijf ervaren heb, nooit willen missen.”

Toeval en zelfoverschatting

Zijn ervaringen als topmanager hebben Kok alleen maar gesterkt in de overtuiging dat boeken over management tijd- en papierverspilling zijn. “Er zijn maar weinig thema’s waarover de voorbije decennia zoveel onzin verschenen is”, klinkt het. “Ik heb nooit geloofd in een cultuur waarbij een haast bovenmenselijk genie aan de top van een onderneming precies weet wat er beslist en gedaan moet worden”, stelt Kok verder. “De zakenwereld en het bedrijfsleven zitten bomvol toeval en boordevol zelfoverschatting.”

Kok, die zich intussen al lang heeft gevestigd in Praag, plaatst ook vraagtekens bij het belang dat heel wat bedrijven hechten aan een cv, en zegt dat hij zijn medewerkers altijd intuïtief gekozen heeft. “Tot vandaag sta ik zeer wantrouwig tegenover die vaak duurbetaalde headhunters met al hun testen, rapporten en scores. Uiteraard heb ook ik me soms vergist in mensen, maar dat doen headhunters net zo goed.”

Filip Michiels, Chaos en charisma, het succesverhaal van Bessel Kok, Ertsberg, 256 blz., 27,95 euro