Stefan Duchateau: “Toch voorzichtig optimisme”

De recente maatregelen van de ECB gaan (eindelijk) in de goede richting en dit meteen met een flinke stap, aldus professor Stefan Duchateau. Het was dan ook de hoogste tijd geworden om te laten zien dat beleidsmakers in staat zijn om gepaste maatregelen te nemen en op leggen.

Stefan Duchateau: “De huidige maatregelen vormen een belangrijke trendbreuk met het verleden en komen overigens ook niets te vroeg. De voorafgaande pogingen werkten immers compleet averechts. Een onzorgvuldige analyse van de oorzaken van de onderliggende problematiek leidde tot een manifest gebrek aan doortastende maatregelen in de financiële sector, waardoor het Europese financiële bestel langzaam maar zeker onderuit werd gehaald.”

Het belangrijkste voorbeeld hiervan waren de krampachtige pogingen om de solvabiliteit van de risicobanken te herstellen, enerzijds op basis van de intussen beruchte stresstesten en anderzijds via opgelegde verbeteringen van de kapitaalbasis. Bij gebrek aan mogelijkheden om kapitaalverhogingen door te voeren, moest deze verbetering echter komen van verplichte verkopen van de activa van de banken, die de neerwaartse spiraal van staatspapier alleen maar verder aanzwengelde.

Stefan Duchateau: “Niet alleen was een dergelijk aanpak gebaseerd op een voorbijgestreefde visie maar was zij vooral zeer slecht geïnspireerd. Het cynisme van de financiële markten was dan ook niet ongegrond. Indien de latente minwaarden op de beleggingsportefeuille effectief moesten worden gerealiseerd, dan zouden de verliezen het kapitaal van de grote banken reeds in belangrijke mate overstijgen. Een paar procenten méér kapitaal zouden hieraan niets verhelpen en het wantrouwen tegen de banken alleen nog aanwakkeren. Door de volgehouden nadruk op misplaatste maatregelen die de solvabiliteit moesten verhogen, werd de neergang van de financiële sector alleen nog versneld. De exponent hiervan waren overigens de bancaire stresstesten die tegelijk wezen op voldoende solvabiliteit bij de meerderheid van de deelnemende Europese banken maar (opnieuw) bij de eerste toetsing aan de realiteit onmiddellijk faalden.”