Ondanks het alarm op de markten is de economische conjunctuur obligaties gunstig gestemd en blijven beleggers er hun gading vinden.
De onrust op de wereldwijde obligatiemarkten betekent niet dat beleggers er weg moeten blijven. Alle soorten beleggers vinden tussen de verschillende segmenten hun meug. “Het is vooral onrustig op de markten voor overheidsobligaties. Beleggers zijn meer ongerust dan vroeger over de schuldgraad van bepaalde landen. Op de markt van de bedrijfsobligaties is weinig aan de hand. Dat komt doordat de schuldgraad van bedrijven en huishoudens sinds de financiële crisis van 2008 gedaald is, terwijl die van veel landen juist is gestegen”, zegt Vincent Juvyns, hoofdstrateeg bij ING.
Bedrijfsobligaties boven
Daarom verkiezen de strategen van ING dezer dagen bedrijfsobligaties, zowel die met een hoge kredietscore (investment grade) als die met een lagere kredietscore (high yield). “Europese highyieldobligaties bieden een rendement van 5,8 procent en hebben een gemiddelde looptijd van vier jaar, tegenover 6,7 procent voor een gemiddelde looptijd van zes jaar in de Verenigde Staten. Dat maakt de Europese minder kwetsbaar voor een stijging van de langetermijnrente. Bovendien zijn de kredietscores van Europese high yields gemiddeld hoger dan die van Amerikaanse”, zegt Vincent Juvyns. “Waarom zou je gaan voor 2 procent op een Belgische staatsbon, waardoor je tien jaar je geld kwijt bent, terwijl je voor looptijden van vier jaar bijna 6 procent krijgt?”
Voor beleggers die interesse hebben in dat obligatiesegment bieden iShares en Xtrackers verschillende ETF’s aan – zowel producten die de couponbetalingen uitkeren als kapitaliserende producten die de coupons herbeleggen.
“Daarnaast biedt Europees bedrijfspapier van hoge kwaliteit een rendement van 3,1 procent. De coupon op bedrijfsobligaties is dus twee tot drie keer hoger dan de huidige spaarrentes”, voegt de ING-strateeg nog toe.
Spelen op veilig kan ook
Cruciaal voor obligatiebeleggers is de spread, het verschil in rente tussen de verschillende segmenten. De spread tussen overheids- en bedrijfsobligaties vertelt iets over de risicoperceptie van bedrijfsobligaties. Een grote spread wijst erop dat beleggers bedrijfsobligaties risicovoller vinden en daar dus een hoger rendement voor eisen. Hetzelfde geldt voor de spread tussen investmentgrade- en highyieldobligaties.
‘Waarom zou je gaan voor 2 procent op een Belgische staatsbon op tien jaar, terwijl je voor looptijden van vier jaar bijna 6 procent krijgt?’
Het analistenteam van de vermogensbeheerder Schroders wijst op de lage spreads tussen staats- en bedrijfspapier en tussen investment grade en high yield. Beleggers worden dus minder beloond om een groter kredietrisico te nemen, dus mogen ze zich afvragen of die risicovollere segmenten de moeite lonen. Daarnaast wijzen ze op de hoge waarderingen van Amerikaanse bedrijfsobligaties, terwijl die in Europa nog aanvaardbaar zijn.
Voor Belgische obligatiebeleggers blijft de eurozone de meest geschikte regio, zegt Erik Joly, strateeg bij ABM AMRO. “Heel risicoschuwe beleggers die absoluut geen verlies willen lijden, kunnen terecht bij overheidsobligaties van hoge kwaliteit. De rendementen liggen lager, maar het risico op eventueel verlies ook”, zegt hij. “Staatspapier van landen als Duitsland of Oostenrijk met een middellange looptijd van vijf tot acht jaar bijvoorbeeld. Ook al kunnen obligatiekoersen nog wat onder druk komen van de stijgende langetermijnrentes, die laatste gaan niet ontploffen. Ik verwacht niet dat de Duitse rente op tien jaar naar 5 procent gaat in de komende jaren.”
Steilere rentecurves
De langetermijnrentes staan dan wel niet op ontploffen, de verwachtingen zijn wel dat die hoger zullen gaan. Centraal voor de obligatiemarkten is de rentecurve voor verschillende looptijden – van een maand tot dertig jaar of zelfs langer. Een normale rentecurve loopt opwaarts. Beleggers vragen een hogere rente om tien of dertig jaar lopend schuldpapier aan te houden dan voor obligaties met een looptijd van een jaar of minder. Ze zijn hun geld langer kwijt en de kans dat er tussen nu en de volgende tien of dertig jaar iets verkeerd loopt, is groter dan dat dat volgend jaar gebeurt.
Het verschil in rente tussen korte en lange looptijden is ook belangrijk. Hoe groter dat verschil is, hoe steiler de curve. In veel eurozonelanden is die curve nog niet steil genoeg. “De lange kant van de curve in de eurozone is niet hoog genoeg”, zegt Vincent Juvyns. Een vuistregel is dat het verschil tussen de eenjarige en de dertigjarige rente de som is van de inflatieverwachtingen en de potentiële economische groei. “Men verwacht een structurele langetermijninflatie van 2 procent en een groei van 1,5 procent, samen dus 3,5 procent. Maar het verschil tussen de Duitse korte- en langetermijnrente is slechts 1,5 procent. De kortetermijnrente zit op het inflatieniveau, dus moet de langetermijnrente omhoog.”
In de Verenigde Staten verwacht hij ook een steilere rentecurve, maar om andere redenen. “De lange kant van de Amerikaanse curve staat op een correct niveau. De korte kant zal nog zakken, waardoor die steiler wordt. In september zal de Fed naar verwachting de rente met 25 basispunten verlagen en voor december verwachten we dat er nog eens 25 of 50 basispunten afgaan”, zegt Vincent Juvyns.
Los van die kleine rentebewegingen is de algemene economische toestand gunstig voor obligaties, zegt hij tot slot. “De obligatiemarkten hebben niet graag een te sterke groei, want daarop volgt vaak inflatie, die dan weer renteverhogingen vergt. Voorlopig zijn de groeiverwachtingen in Europa en de VS behoorlijk en de inflatieverwachtingen gematigd.”
Iedereen kan overheidsobligaties kopen
De Duitse en Oostenrijkse overheidsobligaties zijn zowat de referentie op de Europese obligatiemarkten, en daarmee een goede basis voor een obligatieportefeuille. Trends vroeg aan de Belgische grootbanken of klanten die via hen kunnen kopen. ING geeft via zijn platform Self Invest toegang tot verschillende Duitse en Oostenrijkse overheidsobligaties. In de obligatieselectie van Bolero, de broker van KBC, staan ook coupures van minimaal 1.000 euro. Ook de bank zelf biedt haar klanten toegang tot verscheidene Europese overheidsobligaties vanaf bedragen van 100 euro.
Goldwasser, de effectenmakelaar die gespecialiseerd is in obligaties, doet regelmatig promoties voor overheidsobligaties met verlaagde of zelfs zonder transactiekosten. De minimale inleg bedraagt vaak wel 10.000 euro.
Beleggers die in individuele obligaties willen beleggen, moeten op verschillende zaken letten. Ten eerste welke obligaties beschikbaar zijn via de broker of de bank waar ze een effectenrekening hebben. Daarnaast gelden er, net zoals bij aandelenhandel, transactiekosten en beurstaksen, hoewel staatsobligaties vrijgesteld zijn van beurstaksen. Tot slot zijn de coupures van belang – de minimumbedragen waarmee men in een bepaalde obligatie kan beleggen.
