Marktenoverzicht: zware verliezen, geen crash

De keuze van de Britten voor een brexit liet diepe sporen na op de markten: het pond kreeg een zware klap, de financiële aandelen stonden in de uitverkoop en beleggers vluchtten naar de traditionele veilige havens. Een echte crash bleef uit.

Wie de slachtpartij op de markten in de eerste uren na de bekendmaking van de uitslag van het Britse referendum gadesloeg, kon bij de slotbel nog enigszins opgelucht ademhalen. Ja, de Leave-stem liet wereldwijd diepe sporen, maar van een echte crash was nooit sprake. Nochtans waren alle ingrediënten aanwezig: de uitslag kwam voor de meeste waarnemers onverwacht en Europa lijkt veroordeeld tot een lange periode van onzekerheid, een cocktail die beleggers massaal naar de uitgang had kunnen doen snellen.

Het grootste slachtoffer was ongetwijfeld het Britse pond. Tegenover de euro daalt de Britse munt met 6 procent, tegenover de dollar met 8 procent. Schreeuwerige krantenkoppen spraken in de ochtendhandel van de zwartste dag in dertig jaar voor het pond.

Net die daling van de sterling hield de Londense beurs enigszins overeind. De FTSE100-index verloor ‘amper’ 3 procent. Voor de concurrentiepositie van Britse multinationals is het goedkope pond uiteraard goed nieuws. Een magere troost voor beleggers in Britse aandelen van buiten het Verenigd Koninkrijk. Zij zagen hun belegging omgerekend in pakweg euro of dollar natuurlijk wel flink dalen.

Elders in Europa kregen de beurzen zwaardere klappen. De graadmeter eurostoxx50, de toonaangevende korf met 50 aandelen uit de eurozone, ging 8,5 procent onderuit. In Parijs, Amsterdam en Frankfurt stond overal 5 procent of meer verlies op de tabellen. Brussel ontsnapte niet. De Bel-20 ging dik 6 procent lager. In vergelijking met de openingsverliezen van dikwijls 10 procent bleef de slachting wel nog binnen de perken.

De beursmalaise trof vooral de financiële aandelen. De sectorindex Stoxx600 Banks tuimelde 15 procent lager. Met een brexit vertrekt het financiële hart van Europa uit de Unie. Bovendien dreigen een recessie, nog lagere rentes en veel volatiliteit op de markten aan de winsten te knagen. In de Bel-20 bengelden KBC (-13,88%) en ING (-14,94) helemaal onderaan met verliezen in lijn met het sectorgemiddelde.

Op de obligatiemarkten leden beleggers aan de ooit zo vertrouwde eurokoorts. De rente voor de ‘veilige’ landen daalde, omgekeerd stegen de financieringskosten voor Zuid-Europese landen waarover beleggers minder gerust zijn in de toekomst. België behoort duidelijk tot het eerste clubje. De Belgische tienjaarsrente daalde 8 basispunten naar 0,4 procent. De Duitse rente daalde liefst 15 basispunten verder onder nul tot -0,065 procent. De sterkste stijgers waren vertrouwde namen als Spanje, Italië en Portugal. De renteverschillen of spreads tussen veilig en risicovol liepen dus stevig op, een duidelijk indicatie voor de stress op de markten.

Beleggers met stress zetten traditioneel zeil naar veilige havens. Vooral goud lag goed in de markt. De goudprijs steeg 5 procent naar 1319 dollar per ounce. Ook in Amerikaans staatspapier zagen investeerders een uitweg. De Amerikaanse lange rente daalde 18 basispunten naar 1,6 procent.

De echte verliezers van de dag zijn zonder meer de centrale bankiers. Ze wisten weliswaar echte paniek te vermijden door een pak geld op tafel klaar te leggen. De Bank of England bijvoorbeeld hield 250 miljard pond achter de hand om de rust op de markten terug te brengen. Maar de komende weken en maanden zullen alle schijnwerpers weer op hen gericht zijn. Zo rijst de vraag wat de Europese Centrale Bank nog uit de mouw kan schudden als eurozone een recessie induikt en er weer deflatie dreigt. En voor de Amerikaanse centrale bank lijkt een tweede renteverhoging opeens weer heel veraf.

Volgende week zal het brexit-referendum en de mogelijke naschokken nog met de meeste aandacht gaan lopen. Maar ook de Spaanse verkiezingen van zondag kunnen tumult veroorzaken op de markten. Maandag spreekt Angela Merkel met voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk, de Franse president François Hollande en de Italiaanse premier Matteo Renzi. Dinsdag en woensdag dan komen alle Europese regeringsleiders samen voor een officiële top in Brussel. U bent gewaarschuwd, nu het even windstil is op het vlak van bedrijfsresultaten zal de politiek al de aandacht opeisen.