‘Is er nog tijd om te onderhandelen met Trump? De klok tikt’

Economen en strategen reageren verslagen op de zogenoemde wederzijdse tarieven die de Amerikaanse president Donald Trump woensdagavond heeft aangekondigd. “Het is erger dan verwacht”, klinkt het. Maar ook: “Het had ook erger kunnen zijn.”

In zijn toespraak maakte Trump nog eens duidelijk dat de handelspartners de Verenigde Staten jarenlang slecht hebben behandeld en dat ze zich nu aan eenzelfde behandeling mogen terugverwachten. “Op 5 april gaat het universele tarief van 10 procent in dat op alle import uit alle landen van toepassing is. Ook het Verenigd Koninkrijk en Brazilië, die niet om de oren geslagen worden met ‘wederzijdse’ tarieven, ontsnappen daar niet aan”, zegt Frank Vranken, hoofdstrateeg bij Edmond de Rothschild (Europe). Voor Canada en Mexico komen er geen bijkomende tarieven, bovenop diegene die er al waren.

Voor de eurozone komt er een tarief van 20 procent. “Het cijfer ligt ongeveer in het midden van de vork die we hadden verwacht”, stelt Luc Aben, hoofdeconoom van Van Lanschot Kempen. “Mocht de Europese tegenreactie relatief gematigd zijn, dan is de opwaartse impact op de inflatie ook gematigd en houdt de Europese Centrale Bank ruimte om de rente te verlagen, om steun te bieden aan de economie.” Aben schat dat de economische groei in de eurozone een deuk van 0,2 à 0,4 procent krijgt. “De potentiële schade is reëel, maar het had ook erger kunnen zijn.”

Voor China komt er 34 procent bij, waardoor de invoer van Chinese producten naar de Verenigde Staten voortaan een belasting van 54 procent ondergaat. Sommige producten zoals elektrische wagens worden nog zwaarder belast. Daarmee zitten we dus niet zover af van “het slechtst denkbare scenario”, of de 60 procent die Trump in zijn verkiezingscampagne naar voren had geschoven.

Sterke reactie van China verwacht

“Ik kan het niet verbloemen. Dit is erger dan verwacht”, reageert Zhikai Chen, verantwoordelijk voor wereldwijde groeimarkten bij BNP Paribas Asset Management in Financial Times. De tegenreactie van China was tot nu gematigd, maar met deze abrupte wending verwacht ING-econoom Lynn Song dat China ook weleens lelijk zou kunnen uithalen. “De sneller dan verwachte escalatie van de handelsoorlog kan tot 0,8 procentpunt van de groei van de Chinese economie kosten.” Aben houdt het op 0,5 procent minder groei in China.

Song voegt eraan toe dat China er anders voorstaat dan andere landen. “Heel wat van de export van prijsgevoelige producten vanuit China naar de Verenigde Staten is tijdens de eerste handelsoorlog al uitgedoofd. Omdat deze keer ook veel andere landen getroffen worden, zijn er minder alternatieven voor Chinese producten voorhanden.” Hij wijst er ook op dat e-commerce vandaag nog volop gebruikmaakt van de uitzondering voor producten onder 800 dollar. Het is nog niet helemaal duidelijk of Trump dat deurtje in één keer ook dichtdoet en ook daarop dezelfde invoerbelasting wil heffen.

De ervaring met de eerste handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China leert dat de verkoop van bepaalde producten zoals meubelen en kleding heel erg te lijden krijgt, doordat er substitutie mogelijk is, maar voor andere producten, zoals elektrische machines en onderdelen, is dat niet mogelijk. Voor die laatste categorie worden de kosten door de Amerikaanse consument gedragen.

Berekening van de tarieven

Vranken is vooral aangedaan door de manier waarop de regering-Trump berekent hoeveel belastingen erbij moeten komen op de invoer naar de Verenigde Staten. De Verenigde Staten berekenen niet per product welke belastingen andere landen op de invoer van Amerikaanse producten heffen. Ze berekenen ook niet wat het gemiddelde invoertarief is voor Amerikaanse goederen in een land. “Volgens de Britse zakenkrant Financial Times en Bloomberg News kijken de Verenigde Staten naar het handelsoverschot van landen, delen ze dat door de export van de betrokken landen en dan halveren ze het percentage.”

Vranken sluit af: “Is er nog ruimte voor onderhandelingen of compromis? De klok tikt.” Ook Aben houdt nog een slag om de arm: “Het is nu uitkijken óf en hoevéél ruimte er is voor onderhandeling. Enerzijds lijkt die beperkt. Trump wil de heffingen gebruiken om in de Verenigde Staten lagere belastingen te financieren. Anderzijds zou het niet voor het eerst zijn dat beslissingen even snel worden teruggedraaid als ze genomen zijn. Bijvoorbeeld onder druk van de opnieuw oplopende Amerikaanse inflatie.”

Bekijk hieronder het studiogesprek met Koen De Leus, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis.

Volg het laatste nieuws hier. Ook interessant om te lezen: