In welke mate moeten we belang hechten aan koersbewegingen in de VIX?

Vorige maand schreven Jan Holvoet en Nico Goethals van Aphilion nog dat de cyclus hen gerust stelde over de waardering van de aandelenmarkten – maar de virtuele inkt was nog niet droog of elders klonk het: “VIX maakt ongerust”.

Die VIX waarvan sprake is een zgn. ‘volatiliteitsindex’, die de volatiliteit weergeeft zoals die vervat zit in de prijs van verhandelbare opties op de S&P 500 Index (implied volatility).

Omdat het de mate van ongerustheid van de beleggers weergeeft, wordt het ook wel de “fear index” genoemd. De voorbije
periodes van ongerustheid (van crisis tot regelrechte paniek) kunnen vrij eenduidig op de historische grafiek worden afgelezen.

De VIX heeft trouwens ook Europese tegenhangers, waaronder de VDAX, die de volatiliteit weergeeft van de Duitse DAX index, eveneens uit verhandelbare opties afgeleid.

De VIX wordt volgens Jan Holvoet en Nico Goethals heel vaak een voorspellende waarde toegekend. De redenering is dat als de beleggers er gerust in zijn (lage VIX) dit een signaal is dat het alleen maar bergaf kan gaan met de beurs, en als er angst en paniek is, de beurs aantrekkelijk is.

Voor de kern van zo’n ‘contrarian’ redenering valt zeker iets te zeggen, maar kan de VIX als eenvoudige, compacte maatstaf het complexe beleggerssentiment adequaat genoeg vatten om zo’n gebruik toe te laten?

De grote, tegengestelde bewegingen van VIX en S&P 500 vallen meteen op en schijnen de rol van VIX als beursvoorspeller te bevestigen.

Maar toch zijn Jan Holvoet en Nico Goethals niet meteen onder de indruk. De VIX blijkt gewoon de beursbewegingen te weerspiegelen en kent in het bijzonder zeer felle opstoten bij forse beursdalingen.

Zeggen dat we in de markt moeten stappen bij forse opstoten van de VIX (de meest gehoorde ‘VIX beurstip’) is volgens Jan Holvoet en Nico Goethals dan ook niets anders dan zeggen dat we in de beurs moeten stappen na een felle neergaande koersbeweging.

Wat met het omgekeerde?

Maar wat met het omgekeerde: is een ‘lage’ VIX reden tot ongerustheid? Dit is volgens de Aphilion-mensen zo mogelijk nog korter door de bocht.

Natuurlijk kan men met behulp van de historische cijfers een niveau vinden die in het verleden ideaal als
verkoopsignaal had gediend.

En als men zich genoeg ‘vrijheidsgraden’ permitteert kan men misschien zelfs op een goed moment terug instappen. De grafiek laat trouwens goed zien dat gedurende vrijwel gans de jaren negentig de VIX Index lager noteerde dan nu, behalve naar het
einde toe, maar toen was het effectief bijna gedaan met de grote bull-market, net omgekeerd dus.