Europa bevindt zich nog steeds in het oog van de storm

Nouriel Roubini, professor aan de University of New York, en beter bekend om zijn bijnaam Dr Doom, stelt in een twee dat de crisis in de Eurozone op de terugweek leek sinds de introductie door de Europese Centrale Bank van haar long-term refinancing operations (LTRO’s) in december 2011.

Dat is echter maar schone schijn, want de Eurozone bevindt zich nog steeds in het oog van de storm. Het is onvermijdelijk dat er nog meer drama’s op komst zijn. Toevallig of niet, afgelopen zaterdag waarschuwde de Italiaanse president Mario Monti voor het Spanje-gevaar.

Er is alleen maar tijd gekocht

De Europese Commissie, het IMF en de Europese Centrale Bank – afgekort de troïka – hebben eigenlijk alleen maar tijd gekocht, niets meer. Die tijd is nodig om de zwakke landen hun competiviteit te laten herwinnen en om de economie weer te laten groeien.

Succes daarbij is echter niet gegarandeerd en op elk moment kan de crisis weer heropflakkeren. De groeivooruitzichten klinken nog altijd veel te optimistisch, het ziet er niet naar uit dat het land binnen afzienbare tijd weer zal kunnen terugkeren naar de financiële markten.

Kernlanden dreigen hun geduld te verliezen

Hetzelfde geldt voor Portugal, dat in normale omstandigheden volgend jaar weer obligaties zou moeten uitgaven. De kans dat dit gaat gebeuren is erg klein, met als gevolg dat het land weer geld nodig zal hebben.

Het Duitse en het Nederlandse parlement zal toestemming voor die bijkomende steun moeten geven. Het geduld van de kernlanden dreigt echter op te raken, ook Duitsland en Nederland hebben hun eigen begrotingsproblemen.

Dan is er nog het probleem van de LTRO’s, die wel op korte termijn een oplossing hebben aangereikt maar die de fundamentals ongewijzigd laat.

Bovendien is het gevaarlijk voor de banken om veel staatsobligaties te kopen met het ECB-geld, want een default van een bank of een land kan een waterval van faillissementen ontketenen.

Firewall is nog niet sterk genoeg

Er is nog een reden waarom de troïka tijd wil kopen en dat is om een firewall op te trekken tussen de landen in problemen en de rest van de eurozone, kwestie van Italië en Spanje uit de wind te zetten. Achterliggend is de hoop dat deze landen snel de noodzakelijke hervormingen doorvoeren en zo de rente op hun staatsobligaties weer naar aanvaardbare niveaus te brengen.

Om die firewall echter goed te doen werken, moet hij groot genoeg zijn. Dat is echter helemaal niet gegarandeerd en een falen op dit punt kan de crisis helemaal doen escaleren. Het IMF is anderzijds niet meteen geneigd om de firewall te helpen versterken (via een bijdrage aan de steunfondsen), de Eurozone zou volgens het IMF meer zelf moeten doen om de crisis te bezweren.