Een “ja, mits” steunt ESM maar legt deze ook meer aan banden

Het Duitse Constitutionele Hof wees gisteren de aanklacht dat het steunfonds ESM in strijd zou zijn met de grondwet van de hand. Ook de Europese eis voor de begrotingsdiscipline zijn in overeenstemming met de Duitse wetgeving.

Samen met de voorgenomen acties van de ECB vermindert dit volgens Theodoor Gilissen Bankiers het risico van het uiteenvallen van de euro verder.

Wel geeft het Hof aan dat Duitsland slechts voor een maximum garantiebedrag van Eur 190 mrd mee mag doen. De Eur 190 mrd bestaat uit bijna Eur 22 mrd aan inleg en ruim Eur 168 mrd aan garanties. Dit maximale bedrag moet in de grondwet worden verankerd.

Er kan gekozen worden om dit via een Duitse verklaring of via een bijlage aan het ESM verdrag te doen. In dat laatste geval moeten andere landen dit aanhangsel ratificeren en dat levert dan vertraging op. De juristen van de regering buigen zich nog over deze kwestie. Het maximale bedrag kan alleen verhoogd worden als de Bundestag akkoord gaat.

Meer controlemogelijkheden

De Bundestag krijgt ook meer controlemogelijkheden. Op dit moment geldt er een geheimhoudingsplicht voor de betrokkenen die beschikking hebben over ESM informatie.

Dit ontslaat ze volgens het Hof niet van een informatieplicht aan de Bundestag, waardoor een grotere controlemogelijkheid voor het parlement ontstaat.

Het Hof sluit uit dat het ESM een banklicentie krijgt, waarmee het onbeperkt van de ECB zou kunnen lenen. Dit zou in strijd zijn met het verdrag van het ESM zelf.

Ook monetaire financiering door de ECB is volgens het Hof verboden. Doordat Draghi als reden aangeeft dat het functioneren van de markt is verstoord, kan dit opkopen (waarschijnlijk) niet worden tegengehouden.

Duitsland moet de effectiviteit van het steunfonds wel blijven toetsen en kan niet in haar beleid beperkt worden als blijkt dat ESM niet effectief is. Door het afwijzen van de aanklacht kan volgens Theodoor Gilissen Bankiers het ESM in principe snel operationeel worden.

Gisteren werden ook de details voor een bankenunie gepresenteerd. De ECB wordt verantwoordelijk voor het toezicht op alle Europese continentale banken, zij kan banklicenties geven en intrekken en extra kapitaalbuffers eisen.

Hierdoor komt het bankenbeleid meer in lijn met de macro-economische inschatting van de ECB en sluit het aan bij de andere beleidsinstrumenten van de ECB.

Het wachten is nu op een officiële steunaanvraag van Spanje. De verkiezingen in twee Spaanse provincies kunnen voor vertraging zorgen. Vanavond volgt nog het belangrijke besluit of de Amerikaanse centrale bank nu al verder gaat verruimen.