De rol van de overheid in de financiële crisis

In de huidige financiële crisis is een belangrijke rol weggelegd voor de overheid. A. Michael Spence, econoom bij Pimco (de grootste obligatiebelegger in de wereld en dochter van Allianz) stelde een uitgebreid rapport over die rol op. Dit waren de hoogtepunten van dat rapport:

• De overheid heeft verschillende rollen in een crisis als deze. Een daarvan is het beschermen van de partijen die er het meeste last van ondervinden. Een andere is op te treden als een noodreparateur van kapotte onderdelen – zoals het kredietsysteem – die zonder ingrijpen wijdverbreide schade zouden veroorzaken waarvan de kosten die van de tijdelijke maatregelen ver zou overstijgen. Deze rollen worden dan ook merendeels daadwerkelijk vervuld tijdens de huidige crisis. Maar er is nog een derde belangrijke rol, die te maken heeft met de invoering van op zijn minst afremmende elementen in de zichzelf versterkende negatieve ontwikkeling.

• De wereldwijde economische neergang heeft meerdere, op elkaar reagerende negatieve factoren die bepalend zijn voor de prijzen van activa, de beschikbaarheid van krediet en de reële economie: consumptie, investeringen, werkgelegenheid, spaargeld en winst. Op welk niveau de prijzen van activa zullen stabiliseren, wordt bepaald door de diepte en de lengte van de neergang van de reële economie, maar ook vice versa.

• Er is brede overeenstemming over dat het effect van de stimuleringsmaatregelen sterk vermindert indien het financiële systeem in een onstabiele en aangetaste toestand blijft. Immers, de multipliers van een stimuleringspakket verkleinen aanzienlijk wanneer krediet moeilijk beschikbaar is, en wanneer prijzen van activa naar verwachting leiden tot een lager welvaartsniveau. De omgekeerde redenering is ook waar. Prijzen van activa zullen moeilijk kunnen stabiliseren als de reële economie inzakt.