Bye bye anonimiteit

Sinds 1 januari dit jaar bestaat de anonimiteit van de Belgische belegger niet meer. De zoektocht naar een politiek compromis over de inning van de roerende voorheffing heeft een fiscale draak van een maatregel opgeleverd.

Veel beleggers beseffen niet dat ze op 1 januari 2012 definitief hun anonimiteit zijn kwijtgespeeld. Tot die tijd bleven Belgen die in eigen land belegden onder de radar van de fiscus. Door het stelsel van de bevrijdende roerende voorheffing vervulde de bank al zijn fiscale verplichtingen. Nadat de roerende voorheffing werden ingehouden, hoefden die inkomsten niet meer te worden aangegeven.

Het goed werkende stelsel van de anonieme bevrijdende roerende voorheffing met vrijstelling van aangifte wordt nu verlaten. Wat we ervoor in de plaats krijgen, is nog altijd heel wazig. Sterk vereenvoudigd komt het erop neer dat als iemand voor meer dan 20.020 euro aan interesten en dividenden ontvangt, de interesten en de VVPR-dividenden belastbaar zijn tegen 25% (21 + 4%) in plaats van tegen het normale tarief van 21%.

Om te weten of iemand meer of minder dan 20.020 euro aan interesten en dividenden heeft ontvangen, wordt een centraal aansprekingspunt bij de fiscus opgericht, waaraan de Belgische bank alle gegevens meldt. Los van het feit dat het nog moet worden opgericht, zullen daardoor ook weer een aantal nieuwe codes op het fiscale aangifteformulier verschijnen. Dat formulier was al onoverzichtelijk en wordt nu onleesbaar.

U kunt als belegger maar hopen dat uw bank u een attest bezorgt van de inkomsten die ze heeft gemeld. Voor uw eventuele buitenlandse bankrekeningen kunt u dat alvast vergeten. U zult daarvoor zelf aan het puzzelen moeten slaan en uit uw beleggingsoverzichten de belastbare inkomsten distilleren. Dat is een heus huzarenwerkje. Voor een leek is het zelfs bijna onbegonnen werk.

Voor uw Belgische interesten kunt u ontsnappen aan die administratieve mallemolen. U mag aan uw bank vragen om meteen 21 + 4% roerende voorheffing in te houden. Dan wordt die bijkomende belasting van 4% niet langer geïnd via de belastingaangifte en hoeft u ze ook niet meer aan te geven. Indien u dat wilt, moet u dat de bank expliciet vragen, want de regel is dat ze de interesten doorgeeft aan het centrale meldpunt en dat u ze vermeldt op uw aangifte. Wilt u dat uw bank de 25% inhoudt, dan moet u dat zo snel mogelijk melden. De wetgeving is, ondanks alle praktische problemen, eigenlijk al van toepassing.

De vraag is echter wat u daarbij wint. Velen menen dat ze hun anonimiteit op die manier behouden. Maar dat is niet zo. Indien in uw beleggingsportefeuille bijvoorbeeld aandelen zitten die een dividend opleveren, moet uw bank die inkomsten hoe dan ook aangeven. Op die manier heeft de fiscus toch inzage in uw portefeuille.

Beleggers die met hun aandelen willen vluchten, moet ik teleurstellen. Niet enkel hebben beleggers een individuele aangifteplicht voor dividenden, ze moeten ook hun buitenlandse bankrekeningnummers opgeven bij het centrale meldpunt. Sinds 1 januari van dit jaar is het dus echt bye bye anonimiteit!

Anton van Zantbeek, advocaat Rivus