Beursblog: zet goud zijn opwaartse rit voort?

De goudprijs is de afgelopen maanden aanzienlijk gestegen. Er zijn evenveel signalen die dat opwaartse traject versterken als fnuiken.

In de jongste drie maanden is de goudprijs in dollar met bijna 20 procent gestegen tegenover het recente dieptepunt van begin november vorig jaar. De goudprijs stond het grootste deel van vorig jaar onder druk door de stijgende rente en de sterke dollar, twee ontwikkelingen die van oudsher een tegenwind zijn voor het edelmetaal.

Daarbovenop zijn de reële rentes op overheidspapier – de rente gecorrigeerd voor inflatie – sinds begin vorig jaar steil omhoog gegaan. De reële rente op Amerikaans staatspapier op tien jaar ging van -1 procent in maart tot 1,74 procent begin november. In een omgeving van stijgende rente zijn activa die geen rente opleveren, zoals goud, minder aantrekkelijk.

Daarom ging goud van een recordkoers van 2.044 dollar per ons in maart 2022 naar een voorlopig dieptepunt van 1.627 dollar eind oktober.

Ondertussen hebben de centrale banken, en met name de Amerikaanse Fed, het tempo van hun renteverhogingen gemilderd. De inflatie is nog hoog, maar aan het milderen, en er zijn steeds meer tekenen dat de economie afkoelt. Daarmee gokken financiële markten dat het ergste van de renteverhogingen achter de rug is. De reële rente op de Amerikaanse tien jaar heeft opnieuw wat prijsgegeven en staat op 1,17 procent. Dat alles heeft de goudprijs opnieuw wat rugwind gegeven.

Daarnaast zetten steeds minder speculanten in op een daling van de goudprijs, blijkt uit de cijfers van de Amerikaanse Commodities Futures en Trading Commission. De shortposities nemen af tegenover de longposities.

Een andere belangrijke drijfveer voor de goudprijs is de handel in goud-ETF’s die fysiek goud inslaan. Beleggers daarin zijn nog niet met de volle overtuiging weer op de kar gesprongen. In 2022 vloeide er netto 3 miljard dollar uit goud-ETF’s. Tot aan de inval in Oekraïne ging er netto meer in dan uit fysieke goud-ETF’s, om daarna om te keren in netto-uitstromen. Die outflows zijn de jongste maanden wel minder groot geworden.

Van terughoudendheid tegenover goud was daarentegen binnen de centrale banken wereldwijd niets terug te vinden. Zij kochten vorig jaar historisch veel fysiek goud in. In het derde kwartaal kochten ze 399 ton goud, een record.

Extra zetje

De vraag is of de recente rally in goud de rest van het jaar zal doorzetten. Als centrale banken de renteverhogingen sneller dan verwacht pauzeren en misschien wel tegen het einde van het jaar de rente weer verlagen, kan dat de goudprijs een extra zetje geven. Ook het koersverloop van de dollar zal bepalend blijven. Als de Fed minder agressief wordt, kan dat de dollar een tik en goud een zetje geven.

Goudbeleggers zullen daarom de monetaire jamboree van deze week nauwlettend in de gaten houden. Alle grote centrale banken – de Fed, de Europese Centrale Bank en de Bank of England – komen deze week samen voor nieuwe rentebeslissingen. Die eerste zal naar verwachting de rente met 25 basispunten (0,25%) verhogen, wat minder agressief is dan de vorige keren. Van de laatste twee verwacht de markt een verhoging van 50 basispunten.

Economische onzekerheid is ook altijd een omgeving waarin goud het goed doet, maar er is momenteel nog veel onzekerheid over hoe stevig de economische terugval of de recessie zal zijn, als die er al komen. Als de consumptie en de productie terugvallen, wat tot hiertoe volgens de PMI-cijfers nog niet met overtuiging het geval is, en als de bedrijfswinsten in de komende kwartalen harder tegenvallen dan verwacht, wat nu nog allesbehalve zeker is, dan kan goud zijn opwaartse rit voortzetten.

Qua technische prijssignalen ligt er volgens traders een belangrijke steun op 1.875 tot 1.900 dollar per ons. Anderzijds is het magische plafond van 2.000 dollar nog veraf en zijn niet alle omstandigheden ernaar opdat goud daar zomaar los zal doorbreken in de komende periode. De kans bestaat dat het edelmetaal de komende maanden tussen die twee prijsniveaus blijft op en neer gaan.

Voor goudmijnbedrijven was 2022 een nog tumultueuzer jaar dan voor goud zelf. Zij werden geconfronteerd met hogere grondstoffenprijzen en kosten, wat de winstmarges van hun delfactiviteiten onder druk zette. De prijsschommelingen in de goudprijs laten zich vaak dubbel zo hard voelen in de prijsevolutie van de goudmijnbedrijven wegens hun operationele hefboom.