Cryptofraude komt steeds vaker voor: 5 regels om oplichting met digitale munten te herkennen

De bitcoin, ’s werelds meest waardevolle cryptomunt, steeg sinds begin dit jaar al meer dan 100 procent in waarde. Samen met de herrezen cryptomarkt, neemt echter ook het aantal meldingen van cryptofraude toe. “Omdat oplichters weten dat er bij elke hausse nieuwe belangstellenden zijn die hun kans op de markt willen wagen”, zegt Gwen Busseniers, de bezieler van Cryptoschool.be. De crypto-connaisseur schonk Trends.be haar vijf gouden tips om oplichting te voorkomen.

CryptoSchool maant aspirant-cryptobeleggers aan tot voorzichtigheid: “Vaak gebeurt het dat als de koers van de bitcoin – de trekker van de markt – fors stijgt, hij vervolgens weer een tijdlang rust. Dan wordt er winst genomen en weer wat bij gekocht zodat een koerscorrectie zich voltrekt”, legt Gwen Busseniers uit. “Het koersverloop van munten in de cryptomarkt blijft onmogelijk te voorspellen. Wees waakzaam voor wie iets anders beweert.” Zeker is dat u er het best pas aan begint nadat u zich grondig hebt ingelezen. Daarbij hoort ook het in acht nemen van volgende regels:

1/ U (ver)koopt het best bitcoins of andere cryptomunten via erkende of veilige cryptobeurzen of makelaars

Cryptobeurzen, of crypto exchanges, zijn onlineplatforms waarop cryptobeleggers hun digitale munten kunnen stallen of verhandelen. “Niet al te koosjere individuen maken misbruik van de interesse in crypto om nepexchanges op te zetten”, weet Busseniers. “Die nepbeurzen misleiden gebruikers door extreem concurrerende marktprijzen aan te bieden en hen te laten denken dat ze op een snelle en gemakkelijke manier een goede bitcoinaankoop doen. Ze ogen zeer professioneel en bij sommige kun je spectaculaire winsten ‘zien’ in je account – dat enkel om je te overhalen om nog meer te investeren.”

Maar zelfs de erkende platforms hebben, sinds het flink gemediatiseerde schandaal rond de op de klippen gelopen exchange FTX, toch geen al te gunstige reputatie meer? “Die beurzen zijn zeker gevoelig aan liquiditeitscrisissen”, geeft Busseniers toe. “Maar ze worden tenminste erkend als bedrijf. De exchange Coinbase, bijvoorbeeld, noteert gewoon op de techbeurs Nasdaq.”

Dat sluit niet uit dat de drie grote beurzen – zowel Coinbase, Binance als nu ook Kraken – in het vizier worden genomen door de Amerikaanse financiële waakhond SEC. “De regulering is er nog niet, dus in principe doen ze niks mis”, zegt Busseniers. Daarbij is het vooral een Amerikaans verhaal. “In Europa waren de cryptobeurzen, naar aanleiding van de Markets in Crypto Assets-verordening (MiCA) en zelfs voor dat kader er kwam, al lang begonnen met hun know-your-customer-vereisten in orde te brengen, om alvast in orde zijn met de anti-witwas- en anti-terreurmaatregelen. Vroeger kon ik alleen met mijn naam en e-mailadres al een account aanmaken op een cryptobeurs, dat is bijna op geen enkele spotbeurs meer mogelijk.”

Lees ook:

Niettemin: “Mochten die cryptobeurzen failliet gaan, dan ben je als kleine belegger in principe ook je geld kwijt”, beklemtoont de crypto-experte. “Om te handelen moet je via een beurs werken, maar niet om je crypto te bewaren.” Zo blijft het adagium ‘not your keys, not your coins’ van het grootste belang in de cryptowereld. Ofwel: als je de munten niet zelf in handen hebt, loop je altijd een behoorlijk risico. Daarom blijft de enige veilige plaats om uw cryptomunten te bewaren, nog steeds een persoonlijke wallet.

Een lijst van erkende crypto-exchanges of makelaars vindt u hier.

2/ Ga nooit in op advertenties die aanzetten tot investeren via sociale media, noch op voorstellen van mensen die je (enkel) kent via sociale media, datingsites of -apps

“Kennis doe je niet op door naar YouTube-filmpjes te kijken of rond te hangen in Facebook-groepen”, zegt Busseniers. “Op YouTube hopen ze vooral via clickbait met spectaculaire titels te scoren en in Facebook-groepen over crypto raadt iedereen de eigen munten aan. Dat laatste in de hoop dat de koersen van die cryptocurrency’s daardoor stijgen en ze winst maken.”

“Oplichters bouwen vaak een gevoel van urgentie in, bijvoorbeeld een ‘live video’ op YouTube of een verklaring dat ze maar een beperkt aantal munten ‘weggeven’. Het doel daarvan is slachtoffers aan te moedigen snel en zonder onderzoek te handelen.”

Ook de app Tinder kan worden gebruikt voor cryptozwendel. “Tegenwoordig steken online oplichters veel moeite in het opbouwen van een vriendschaps- en vertrouwensband via, bijvoorbeeld, een datingapp als Tinder”, merkt Busseniers op. “Zodra dat vertrouwen is opgebouwd, slaat de oplichter toe. De mate van de schade hangt ervan af hoeveel geld en toegang tot zijn persoonlijke financiële gegevens het slachtoffer heeft gegeven. En vergis u niet: dat kan alle lagen van de bevolking en alle leeftijdsgroepen overkomen. Zulke oplichters gaan vaak uiterst gewiekst te werk.”

Ook populair: valse aanprijzingen door bekende mensen. “De meeste oplichtingen hebben vergelijkbare onderdelen”, werpt Busseniers nog op. “Een hacker compromitteert en/of bootst een socialemedia-account na van een prominente figuur of een crypto-exchange. De account van de oplichter begint om verschillende redenen bitcoins of ethereums te vragen, of vraagt dat u er een account aanmaakt om er iets voor terug te krijgen, ofwel om een account aan te maken met de belofte: ‘Stuur één, krijg twee terug.’”

3/ Vertrouw nooit een eerste livecontact met je makelaar of beleggingsplatform via telefoon, WhatsApp, Facebook, Messenger, e-mail… om je te laten beleggen in crypto

“De correcte wijze van communiceren is op jouw initiatief nadat je je eerst inlogt bij je legitieme makelaar of crypto-exchange”, stipt Busseniers aan.

4/ Ga niet af op willekeurige reviews van beurzen en makelaars, want die kunnen ook vals zijn

Valse reviews zijn schering en inslag. “Check de reviews, maar wees je ervan bewust dat beurzen evengoed zelf tien (valse) positieve reviews op verschillende plaatsen kunnen hebben gepost. Check hun sociale media: bestaan ze, hebben ze volgers, is het een community van maar vijftig leden die de beurs alleen bewieroken…?”

5/ De gulden regel: als het te mooi is om waar te zijn, dan is het dat meestal ook. Ga niet in op beloftes van vaste percentages winst of verdubbelingen van je kapitaal

Concreet: “Als je in online campagnes gegarandeerde winstpercentages ziet genoemd worden zoals ‘1 procent per dag, 2 procent per week’, dan weet je dat het geen zuivere koffie is; dan zou iedereen stinkend rijk zijn. Dat zijn valse beloftes. Vaak zitten daar piramidespelen of ponzifraude tussen.”