Regeerakkoorden ter discussie stellen is CD&V-sport

Na de betoging van vorige donderdag en de heisa rond Marc Coucke die geen meerwaardebelasting betaalt na zijn verkoop van Omega Pharma, wil de CD&V de meerwaardetaks weer op de regeringstafel leggen. Regeerakkoorden ter discussie stellen of bijsturen: het is een oude sport bij CD&V.

“We hebben al vermogensinkomstenbelastingen: roerende en onroerende voorheffing, successierechten, registratierechten… Kapitaal is zeer mobiel. Voor je het weet, heb je nog één element over en dat is onroerend goed. Maar daarop bestaan ook al belastingen.” Dat verklaarde Kris Peeters (CD&V) half mei tijdens een interview met Trends. In het verkiezingsprogramma van de christendemocraten werd niet gesproken over een vermogensbelasting.

Compensatie

Vanuit de linkerzijde van CD&V kwam daar al snel kritiek op. Wim Coumans, jarenlang CD&V-cabinetard, noemde de belastingen op vermogens “schamele minimummaatregelen”. De druk van de vakbonden na de succesvolle betoging van vorige donderdag en het feit dat ondernemer Marc Coucke geen meerwaardebelasting betaalt op de verkoop van Omega Pharma zorgt voor zenuwachtigheid bij CD&V. Vandaar de oproep van federaal minister van Werk Kris Peeters om “de vermogens mee te laten betalen”. Eigenlijk willen de christendemocraten de meerwaardebelasting op aandelen opnieuw op de regeringstafel krijgen. En dat terwijl het niet in het regeerakkoord staat. Een regeerakkoord dat amper een maand oud is en dus herschreven zou moeten worden.

De oproep van Kris Peeters en ook CD&V-kamerlid Stefaan Vercamer om toch een of andere vorm van vermogensbelasting in te voeren, ook al bestaat er geen politiek akkoord over, gaan in tegen de politieke geplogenheden. De afspraak tussen partijen die een regeerakkoord afsluiten is dat dit akkoord ook wordt uitgevoerd en niet dat het en cours de route wordt aangepast. Een regeerakkoord is een compromis, een moeilijk evenwicht. Neem één element weg en het hele kaartenhuisje dreigt ineen te storten.

Parti Socialiste

Opvallend genoeg is het vaak CD&V die op afspraken terugkomt en bepaalde maatregelen probeert door te voeren, los van het regeerakkoord. Op dat vlak verschillen de christendemocraten fundamenteel van de Parti Socialiste. Onderhandelaars van andere partijen zeggen het: met de PS is het tijdens een regeringsformatie zeer moeilijk om een compromis te bereiken. Maar zodra je een akkoord hebt bereikt, komen ze er niet meer op terug. Dat was ook zo tijdens de vorige legislatuur. Laurette Onkelinx verklaarde regelmatig dat ze niet blij was met de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen, “maar het staat in het regeerakkoord en we zullen het loyaal uitvoeren”.

Koen Geens

Niet zo bij CD&V die zowel tijdens onderhandelingen als daarna op afspraken probeert terug te komen. Vooral Koen Geens, nu minister van Justitie en in de vorige regering minister van Financiën, was daar een kampioen in. De verhoging van de roerende voorheffing op de liquidatiebonus van 10 naar 25 procent die de regering-Di Rupo doorvoerde kwam uit de koker van Koen Geens, ook al was daar in het regeerakkoord van 2011 geen sprake van. De ergernis bij de liberalen en zeker bij Open Vld was daarover groot. Ook tijdens de recente onderhandelingen voor een Zweedse coalitie was vaak te horen dat Koen Geens bepaalde afspraken een dag later in vraag stelde.

Liberalen

Nu CD&V opnieuw een bijsturing van het regeerakkoord wil doorvoeren zijn de liberalen op hun hoede. Wellicht zullen ze samen met N-VA het been stijf houden. Maar de kans is groot dat het spook van de vermogenstaks tijdens de hele legislatuur op geregelde tijdstippen zal opduiken. Waarschijnlijk al opnieuw bij de begrotingscontrole in het voorjaar van 2015. Indien de economische groei wat tegenvalt en de regering op zoek moet naar extra middelen, zal de verleiding bij CD&V groot zijn om via extra kapitaalbelastingen snel aan geld te raken.