Unizo vreest voor marges zelfstandige uitbaters Delhaize bij prijzenslag

Ahold Delhaize wil de zwakke prestaties bij Delhaize België keren met lagere prijzen. Het enige lichtpunt bij Delhaize zijn de aanhoudende goede prestaties van de zelfstandig uitgebate buurtwinkels en supermarkten. Maar Luc Ardies van Unizo en de sectorvereniging Buurtsuper.be vrezen dat net die zelfstandige uitbaters hun rendabiliteit zullen zien dalen door een nieuwe prijzenslag op de Belgische markt.

Al voor de samensmelting tot Ahold Delhaize in 2016 was Delhaize België een zorgenkind, of toch de grote supermarkten in eigen beheer. Die draaien te weinig omzet.

Maar een grondige herstructurering met de sluiting van verlieslatende winkels in eigen beheer, een nieuwe organisatie op de winkelvloer en een grondige opfrissing van de inrichting in de resterende supermarkten bracht weinig zoden aan de dijk. Delhaizes grote supermarkten presteren nog altijd onder de verwachtingen.

Ahold Delhaize greep dit jaar al in door een nieuwe topman voor Delhaize België aan te stellen, die bovendien moest rapporteren aan Wouter Kolk die al verantwoordelijk was voor Albert Heijn en de andere Nederlandse activiteiten. Om de omzetgroei van Delhaize België te herstellen krijgt Kolk van de moederholding Ahold Delhaize nu het fiat om via grotere prijsverlagingen de klanten terug te winnen en de omzet te verhogen.

Kind van de rekening

Als dat ontaardt in een prijzenslag, dan dreigen de zelfstandige uitbaters bij Delhaize, die dus goede resultaten halen en goed zijn voor ongeveer de helft van de omzet, een beetje het kind van de rekening te worden. In franchising delen ketens de marge met de aangesloten ondernemers. Een zware prijzenslag kan de winst doen dalen voor de aangesloten ondernemers.

Bovendien komt de aankondiging over een prijsoffensief bij Delhaize op het moment dat de keten al zwaar inzet op scherpe promoties en die doen de aangesloten ondernemers nu ook al pijn. “Vooral promoties op verse voeding snijden in de marges van de aangeslotenen”, zegt Luc Ardies. Hij is directeur bij Unizo en leidt ook de sectorvereniging Buurtsuper.be.

“Doorgaans moet een buurtsupermarkt, wegens de krappe marge op droge voeding en huishoudelijke producten, zijn winst vooral halen uit de versafdelingen. Te veel scherpe promoties in het vers, zoals ‘1 kopen 1 gratis’, heeft een impact op de marge van een zelfstandige supermarkt.”

“Een bijkomende vraag is of zulke promoties voor meer omzet zorgen. Kopen consumenten nu niet gewoon twee producten om het ene artikel gewoon te bewaren voor later? Op die manier is er geen meerverkoop en stijgt de omzet niet op lange termijn. De concurrentie zit ook niet stil. Als één supermarktgroep zo’n promotie start, dan mag je ervan uitgaan dat de andere volgt zodat finaal niemand nog iets verdient.”

Ahold heeft de reputatie aangesloten ondernemers minder vrijheid te geven dan Delhaize, onder meer in het assortiment. Is er nu ook een strakkere aanpak in de franchising bij Delhaize?

LUC ARDIES. “Het is nog te vroeg om te kunnen beoordelen of er sprake is van strakkere dan wel een lossere aanpak. Maar de uitspraken van AH-topman Dick Boer eind augustus in het Nederlandse Het Financieele Dagblad dat “de Delhaize-aangeslotenen een beetje vrijheid zullen kwijtraken” is bij de Vlaamse aangeslotenen in het verkeerde keelgat geschoten. De grote vrees is dat zij meer in het gareel zullen moeten lopen, net terwijl zelfstandige uitbaters erg gesteld zijn op hun autonomie of ‘entrepreneurship’ zoals Boer dat omschrijft in het interview.”

Zowel bij Delhaize als bij Carrefour zijn de prestaties van de supermarkten in franchise een lichtpunt. Wat is de oorzaak?

ARDIES. “Alle buurtsupermarkten (Delhaize, Carrefour en Spar Colruyt baten die winkelformules uit in franchising, nvdr) winnen marktaandeel. De grootwarenhuizen verliezen door een veranderend consumentengedrag. Boodschappen doen is versnipperd: we kopen kleinere volumes tegen kleinere bedragen per aankoopmoment. Discounters Aldi en Lidl hebben in een eerste fase marktaandeel gewonnen puur op de eigen kracht van hun positionering en hun winkelconcept. In een tweede fase door nieuwe winkelpunten en nu botsen zij ook op hun grenzen. Ze proberen op te schuiven naar een meer kwalitatief aanbod en imago, maar daardoor merkt de klant dat het prijsverschil met de goedkopere huismerken in de buurtsupermarkt kleiner is geworden of zelfs onbestaande is.”

“Buurtsupermarkten nemen in heel wat gemeenten de rol van de lokale bakker en slager over. Dat maakt dat alle buurtsupermarkten het goed doen in omzetgroei, maar we moeten opletten dat hun rendabiliteit gezond blijft. Daarom laat Buurtsuper.be elk jaar een rendabiliteitsanalyse uitvoeren bij 176 zelfstandige supermarkten over de formulegrenzen heen. Op die manier houden we een vinger aan de pols voor de marges.”

Waarom mogen die marges niet afkalven?

ARDIES. “Het is belangrijk dat zelfstandige supermarkten elk jaar een mooie marge overhouden. De investeringen om hun bestaan op lange termijn te verzekeren zijn een grote uitdaging. Dan gaat het bijvoorbeeld over de verwachte groei van onlinebestellingen bij supermarkten. Enkel zij gaan overleven die bijkomend kunnen investeren in het aantrekkelijk maken van hun winkel en tegelijk kunnen inzetten op e-commerce.”