Ontwerper Cédric Etienne: ‘Ik wil stilte sexy maken’

Elke ochtend staat de ontwerper Cédric Etienne om zes uur op om te mediteren. Het brengt hem zoveel rust en focus, dat hij dat gevoel sinds begin dit jaar wil doorgeven via meditatielessen in zijn Still Room.

Tekst / Maya Toebat Foto’S / Tijs Vervecken

’We hebben niet alleen nood aan fitness om ons lichaam te bewegen, maar ook aan verstilling, als een gym voor de geest’

“Er bestaan evenveel soorten stiltes als er personen op deze planeet rondlopen. Voor mij is stilte een punt waar gedachten en afleidingen onbestaand zijn, en ik me bewust ben van de schoonheid van het moment. Ik ervaar dan een soort runner’s high, en kan het hier en nu volledig omarmen. Het is niet zozeer de afwezigheid van geluid, want ik kan het ook op de fiets meemaken, maar veeleer de afwezigheid van gedachten. Een fullness of the void noem ik het: stilte is een leegte, maar er zit zoveel diepte in.’

Hoe paradoxaal het ook klinkt, als je de ontwerper Cédric Etienne naar stilte vraagt, kan hij uren vertellen. Het begon in 2015, toen hij op meditatie-retreat ging naar Japan. Jarenlang was hij decorontwerper voor evenementen van merken als Yves Saint Laurent en Giorgio Armani. Na een tijd was hij evenwel meer bezig met projectmanagement dan met ontwerpen. Samen met het creatieve werk waren ook de dankbaarheid en het enthousiasme voor zijn job naar de achtergrond verschoven. En dus ging hij tien dagen zwijgen in een klooster aan de andere kant van de wereld.

“De eerste dagen waren confronterend”, vertelt hij. “We stonden op om half vijf en moesten vier uur stilzitten, om te mediteren. Als je komt uit een wereld van prikkels, volle dagen en fomo, voelt dat aan als een grote leegte. Uiteindelijk was die detox van afleidingen exact wat ik nodig had. Ik ben er zelfs nog langer gebleven.”

Het werkte als een klik, want in de jaren die volgden, zette je het werk op een lager pitje, om te reizen naar sacrale gebouwen.

CEDRIC ETIENNE. “Ik noem het mijn pilgrimage of silence. Door bij de Japanse monniken ondergedompeld te worden in stilte, begon ik me af te vragen hoe je stilte inbouwt in een ruimte. Op zoek naar antwoorden bezocht ik meer dan honderd stilteplekken, van het Pantheon in Rome en een kapel van Peter Zumthor tot een klooster in Waasmunster. Nadien schreef ik een manifest over de architectuur van de stilte. Een stilteplek beantwoordt aan negen condities, waaronder natuurlijk licht; monochrome, prikkelarme kleuren; symmetrie; vertragende elementen en plekken die de ruimte ritualiseren, bijvoorbeeld waar je je schoenen uitdoet.”

Werd die puurheid ook een leidraad voor de ontwerpen van Studio Corkinho, waar je meer tijd aan begon te besteden?

ETIENNE. “Zeker. Sowieso was er al de focus op één materiaal: kurk. Meer dan tien jaar geleden begon ik dat materiaal te verkennen omwille van zijn duurzaamheid. Je kunt de objecten later opnieuw verpulveren en de kurk hergebruiken. Bovendien is kurk supersterk, heeft het een akoestische kracht en een warm gevoel. Het bleek dus een ideaal materiaal om objecten mee te maken, die verstilling inspireren. Zo bevat de collectie naast vazen, borden en meubels ook yogablokken en geurverspreiders.”

Het was ook de periode dat je een Still Room bouwde in het Noorderpershuis in Antwerpen. Hoe kwam je op die locatie terecht?

ETIENNE. “Omdat ik van werkplek moest veranderen, ging ik op zoek naar een studio. De havenbuurt vind ik waanzinnig. Antwerpen is tenslotte een haven. This is where it all started. Ik fietste er regelmatig rond, en op de een of andere manier voelde ik een energetisch signaal toen ik bij het Noorderpershuis kwam. Er hing geen ‘te huur’-bord, maar toen ik thuiskwam, begon ik toch volop te mailen. Ik stelde een dik dossier samen, en in 2018 konden we er intrekken met Studio Corkinho. Toen ik er binnenkwam, ontdekte ik pas dat er een elf meter hoge toren bij hoorde, die vroeger gebruikt werd als energieturbine. Ik zag de kracht van het volume, de bogen, de verticaliteit en voelde de roeping om de kennis die ik had opgedaan tijdens mijn reizen, te vertalen in deze maritieme kathedraal.”

Dat deed je zonder al te grote ingrepen, want de Still Room ziet er nog even tijdloos uit. Welke elementen voegde je toe aan de verlaten ruimte?

ETIENNE. “Bij de inkom hangt gordijn met een plek waar je je schoenen uitdoet. Voorts staat in een nis een bed om te rusten, is er een vuur om thee op te maken, een studieplek om je gedachten te laten vloeien en in het midden is er een grote, lege ruimte. Dat is de plaats waar je met jezelf in verbinding komt, al zittend of liggend.

“Vanuit de Still Room als modelruimte ben ik het concept nu ook aan het integreren in hotels en bedrijven. We hebben namelijk niet alleen nood aan de fitness om ons lichaam te bewegen, maar ook aan verstilling, als een gym voor de geest.”

Op welke momenten ben jij te vinden in de Still Room?

ETIENNE. “Ik ben er elke dag. Ik doe er soms een powernap na de middag. Met het team houden we ook vergaderingen in de Still Room. Daar zijn we meer gefocust in het gesprek en met elkaar verbonden, zonder afleiding van mails, wifi en rondspringende gedachten. Af en toe zondert iemand zich er ook af om op zichzelf te werken. Ik kan er gemakkelijk twee à drie uur zitten, om te lezen of te ontwerpen. En op woensdag mediteren we er samen.”

Meditatie speelt een belangrijke rol in je leven. Doe je dat elke dag?

ETIENNE. “Ja, ik sta op om zes uur, drink warm water met citroen en mediteer tot de kinderen wakker zijn. Dat bereidt me voor op de dag en helpt me afleidingen te managen. Daardoor lukt het me beter tijd te besteden aan wat ik echt wil doen, zonder op elke mail of elk telefoontje in te gaan. Op dagen dat het er niet van komt, merk ik een duidelijk verschil – net zoals wanneer je drie dagen je tanden niet poetst. Ik voel me dan bedrukter, ben minder scherp gefocust en kan minder genieten omdat ik niet zo in het moment zit.”

Sinds begin dit jaar geef je ook meditatielessen. Waarom wil je die passie doorgeven?

ETIENNE. “Ik wil mensen gelukkig maken en hen in hun levenskracht brengen. Dat gevoel krijg je niet door objecten te verkopen. Tijdens covid heb ik dat meer ingezien. Dat waren bangelijke jaren, als het op vertragen aankwam. Ik had tijd om me te verdiepen in verschillende soorten meditatie, en heb drie jaar workshops en trainingen gevolgd. Nu wil ik die kennis delen. Het is zoals een acteur: voor de badkamerspiegel een scène oefenen is plezant, maar het is helemaal anders dan op een podium staan. Daar voel je pas hoe ze resoneert met het publiek.”

Die coachende rol heeft je altijd gelegen. Vroeger was je tennistrainer.

ETIENNE. “Ik trainde de jongste A-klasse en heb ook topsporters begeleid. Toen al was ik bezig met het mentale aspect: relaxatie, mindfullness. Nadien studeerde ik handelswetenschappen en communicatiewetenschappen, en belandde ik als creative director in een meer materiële wereld, met het spektakel van grote events. Op die Vipassana-retreat in Japan dacht ik terug aan mijn vroegere passies, die verwaterd waren, zoals de bergen en innerlijke rust. Het was nooit een bewust plan, maar zo ben ik gaandeweg weer bij een gidsende rol uitgekomen.”

Je richt je vooral op creatieven en bedrijfsleiders. Wat heeft meditatie te bieden voor bedrijven?

ETIENNE. “47 procent van onze dag hebben we een wandering mind. Dat betekent dat werknemers voor de helft betaald worden voor losse gedachten. Nochtans neemt hun concentratie alleen maar af met de landschapskantoren, hoge verwachtingen en mails die nooit lijken te stoppen. Verstillen is een van de technieken om die afleidingen te laten dichtstromen. Alleen zijn veel mensen bang van stilte, omdat ze het associëren het met de dood, met niet-leven. Niet-productief zijn ook. In mijn meditatielessen en andere trainingen op maat is dat schuldgevoel een van de eerste dingen waar ik aan werk. Verstillen is niet ‘niets doen’ maar vertragen, om achteraf een betere prestatie te kunnen leveren. Net zoals ik de perceptie van kurk veranderd heb, wil ik stilte sexy maken.”

Een van de trainingen die je aanbiedt, is quantummeditatie. Wat houdt dat in?

ETIENNE. “Dat is een meditatievorm aan de hand van de geluidsgolven van klankschalen. Ik deel de les in twee delen in. Eerst letten we al zittend op onze ademhaling en proberen we zo min mogelijk af te dwalen door afleidingen. Daarna gaan we liggen en openen we alle zintuigen via deep listening met klankschalen. Dat creatieve spel met geluid spreekt me als ontwerper erg aan.”

Welke impact zie je bij de deelnemers?

ETIENNE. “Ik zie ze herleven, doordat ze meer bij zichzelf komen en zich bewust worden van hun potentieel. Soms gooien ze hun carrière zelfs over een andere boeg. Zo is een vrouw die bij een telecombedrijf werkte, nu deeltijds begonnen is als keramist. Daarvoor was ze bang haar stabiele job op te geven en financieel niet rond te komen, maar meditatie heeft haar geholpen rust te vinden en meer vertrouwen te hebben in haar levenskracht.”

Ook jij hebt je leven omgegooid. Wil je in de toekomst vooral inzetten op welzijn?

ETIENNE. “Het zou fantastisch zijn, als ik kon rondkomen door alleen nog concepten voor verstillingsruimtes te bedenken en welzijnstrainingen te geven. Daar ben ik wel naar op weg. Nu al besteed ik minder tijd aan Studio Corkinho. Het bedrijf is nog steeds hier gevestigd en ik blijf ontwerpen, maar ik run het merk niet meer. Ik wil luchtiger leven, vanuit een geestelijke ontwikkeling. En meditatie heeft me daar gebracht.”

In ‘Start to meditate’ laat Cédric Etienne je in vijf lessen kennismaken met de voordelen van meditatie, in het Noorderpershuis of op locatie. Hij biedt ook programma’s ‘Welzijn op het werk’ aan. Meer info op cedricetienne.com/starttomeditate