“Het oude run-to-failure onderhoudsmodel heeft afgedaan”

In een wereld die steeds verder digitaliseert en elektrificeert, is de betrouwbaarheid van elektrische installaties van het grootste belang voor veel organisaties en bedrijven. Maar het tekort aan middelen maakt hun onderhoud erg moeilijk. Gelukkig bieden de nieuwe technologieën ook oplossingen. Emmanuelle Thomas, vicepresident Services bij Schneider Electric in België, legt het uit.

Hoe zou je de staat van de elektrische installaties in Belgische organisaties en bedrijven omschrijven?

Emmanuelle Thomas: In één woord: verouderd. Sommige installaties zijn meer dan een halve eeuw oud! Je moet een oude installatie die nog prima werkt dus niet per se vervangen. Maar ze vragen wel een aangepast onderhoud. Dat is vooral een must voor elektro-intensieve of elektro-gevoelige bedrijven zoals ziekenhuizen, datacenters, zware industrie enz. Voor zulke organisaties is het een ramp als het stroomnet het laat afweten. Het kan levens kosten of zware financiële gevolgen hebben.

Schiet het onderhoud tekort?

Emmanuelle Thomas: Het probleem is vooral dat het oude onderhoudsmodel ‘run-to-failure’ (interventie bij een storing) niet langer houdbaar is, want er zijn te weinig middelen. Enerzijds zitten we nog altijd met een schaarste aan apparatuur en onderdelen. Het is nu wel niet meer zo erg als tijdens de pandemie. Maar de leveringstermijn voor veel apparatuur blijft lang. En dat zou wel eens zo kunnen blijven als de grote economieën zich afzonderen en er een soort van economische oorlogvoering ontstaat, vooral als het gaat om de beheersing van de materialen. Anderzijds worden ook menselijke middelen steeds schaarser. Steeds meer bedrijven worstelen om vervangers te vinden voor hun trouwste werknemers die met pensioen gaan.

Welke gevaren brengt dit mee?

Emmanuelle Thomas: Veel bedrijven hebben niet meer genoeg kennis van hun elektrische installaties. Ervaren werknemers op leeftijd kennen de installaties vaak als hun broekzak. Ze weten wat de apparatuur allemaal heeft meegemaakt. En dat is kostbare kennis. Zeker als je bedenkt dat meer dan 9 bedrijven op 10 geen compleet en actueel éénlijnschema van hun installatie hebben. Dat bracht een onderzoek op basis van 400 audits wereldwijd aan het licht. Er is dus een verhoogd risico op incidenten met mogelijk grote menselijke en materiële gevolgen. Schade die misschien niet wordt gedekt door verzekeraars als blijkt dat het onderhoud te wensen overliet. Dat was bijvoorbeeld het geval met de ondernemingen die het slachtoffer waren van de overstromingen van juli 2021 en de getroffen installaties niet konden of wilden vervangen.

Er wordt veel gesproken over de digitalisering van elektriciteit als onderdeel van de energietransitie. Gaat dat dan ook om onderhoud?

Emmanuelle Thomas: Zeker. Alle industrieën, van autoproductie tot metaalbewerking, proberen hun fossiele brandstoffen te vervangen door elektriciteit.  Maar als we willen dat de elektrificatie ook de uitstoot van CO₂ vermindert, moeten we ook de elektriciteitsproductie koolstofvrij maken én de opgewekte elektriciteit slimmer benutten. Helaas heeft 76% van de bedrijven geen compleet systeem om zijn verbruik op te volgen. Toch is dat een must als we de energie-efficiëntie willen verbeteren. Met sensoren en het IoT (Internet of Things) kun je het verbruik nauwkeuriger meten en het elektriciteitsgebruik automatiseren om het te verminderen. Denk maar aan aanwezigheidsdetectoren voor de verlichting in de kantoren, de productielijn in een fabriek of een verbruik op basis van de beschikbaarheid en prijs. Dit noemen we de digitalisering van elektriciteit.

Onze sensoren detecteerden op afstand een vochtprobleem in een elektrisch paneel bij een groot farmaceutisch bedrijf.

Door de apparatuur aan te sluiten, sla je twee vliegen in één klap: met de gegevens krijgen we een realtime beeld van het gedrag en de staat van de apparatuur. Zo kun je het onderhoud nauwkeurig plannen voor elke cel of hoofdzekering en daarmee evolueren naar een voorspellende onderhoudsstrategie. En die bieden wij met ons platform EcoStruxure.

En dan nog iets … Je kunt elektrische installaties uiteraard langer en efficiënter gebruiken als ze goed worden onderhouden. En zo vermijd je ook de uitstoot van broeikasgassen tijdens de productie van nieuw materiaal.

Wat is voorspellend onderhoud in de praktijk?

Emmanuelle Thomas: In grote lijnen neemt onderhoud drie vormen aan. Om te beginnen is er de aloude strategie van run-to-failure. Maar met de grote schaarste aan materiële en menselijke hulpmiddelen is die nu compleet achterhaald. En dan heb je het preventieve onderhoud. Dat houdt in dat storingsgevoelige installaties regelmatig worden nagekeken en onderhouden. Je beperkt daarmee wel het risico op uitval van je systemen, maar deze strategie kan ook onnodig zijn. Bovendien betekent dit dat je moet wachten op stroomonderbrekingen, die in sommige sectoren maar één keer per jaar of zelfs minder voorkomen. De derde vorm is het voorspellende onderhoud. Die moet het hebben van sensoren waarmee je op afstand het gebruik en de slijtage van de apparatuur opvolgt. Zo moeten we alleen ingrijpen waar en wanneer dat nodig is. Met onze oplossing EcoStruxure Asset Advisor (EAA) houden gespecialiseerde kantoren wereldwijd deze gegevens 24/7 in de gaten. Deze experts filteren valse alarmen die duidelijk te wijten zijn aan meetproblemen en waarschuwen ons wanneer ze een echte fout vermoeden. Onlangs hadden we nog zo’n geval: de sensoren detecteerden een vochtprobleem in een paneel. Onze klant, een groot farmaceutisch bedrijf, werd gewaarschuwd. Hij ging meteen kijken en stelde vast dat er inderdaad veel condensatie in het paneel zat. Zonder die gegevens had hij dit misschien nooit gezien, met alle gevolgen van dien …

Benieuwd naar de diensten van Schneider Electric wat onderhoud betreft? Klik hier voor meer info.