“Een CEO moet voor AI een team met diverse profielen rond zich verzamelen”

Powered by PwC

Voor CEO’s was artificiële intelligentie (AI) tot enkele maanden geleden vaak een schrikbeeld. Het was een risico dat de continuïteit in gevaar kon brengen. Intussen is er meer pragmatisme, zo blijkt ook uit de CEO Survey van PwC. Duiding en visie door Patrick Boone, Chairman van PwC Belgium. “Belangrijk is te weten waarom je het doet en dat intern duidelijk maken.”

In enkele maanden tijd is de adoptie van AI sterk toegenomen: er is meer aandacht voor, het aantal projecten neemt toe, … Kortom: het staat op ieders agenda. Ook op die van de CEO.

Dat blijkt uit de Belgische resultaten van de jaarlijkse CEO Survey die PwC eind vorig jaar al voor de 28ste keer uitvoerde. “De overgrote meerderheid van de respondenten geeft aan AI systematisch te integreren in hun technologische en IT-strategie”, geeft PwC Belgium Chairman Patrick Boone aan. “Toch zegt slechts vier op tien dat het een rol speelt of zal spelen in de kernprocessen van hun bedrijf en workflows.”

De cijfers tonen aan dat het gevoel rond AI sterk geëvolueerd is. “Enkele maanden geleden vroegen heel wat CEO’s zich af of ze binnen een paar jaar nog zouden bestaan, nu is voor hen duidelijk dat het een sterk verschillende impact zal hebben, afhankelijk van de sector of functies. Data scientists, programmeurs, vertalers en journalisten zullen hun rol minstens heel sterk zien veranderen.”

Vertrekken van eigen bedrijfsstrategie

Jammer genoeg staat AI echter nog steeds symbool voor efficiëntiewinsten, voor ‘meer doen met minder’. Patrick Boone: “Nog te weinig wordt AI ingezet om de bestaande business opnieuw heruit te vinden of nieuwe opportuniteiten te bieden. Hierdoor vergelijk ik de evolutie momenteel met het ontstaan van shared service centers in landen met een lagere loonkost. Die deden exact hetzelfde als de teams in je thuisland, maar dan goedkoper. Intussen zijn de succesvolle centers er wel in geslaagd expertise aan te bieden die we lokaal vaak niet hebben.”

Wie AI zo bekijkt, wordt vooral geconfronteerd met kosten: de licenties kosten geld, de tijd die je investeert om ermee aan de slag te gaan kost geld, … Patrick Boone pleit er dan ook voor om bij de ontwikkeling van AI-plannen te vertrekken van de eigen bedrijfsstrategie en te onderzoeken hoe de technologie kan helpen om die strategie beter en sneller te realiseren. “Vertrek vanuit het waarom. Waarom wil je AI inzetten? Op basis daarvan bepaal je welke rol AI in jouw bedrijfsstrategie zal spelen. Eens je dat ijkpunt kent, heb je veel sneller buy-in voor je plannen.”

Het juiste team

Om dat op een goede manier aan te vliegen is de samenstelling van het managementteam dat rond AI werkt van groot belang. Klassiek zijn de CTO en CIO betrokken, maar hierdoor blijft AI vaak beperkt tot een efficiëntietool.

“De Head of Strategy heeft volgens mij zeker een plaats aan tafel”, vervolledigt Patrick Boone het lijstje. “Diens blik helpt je bij het bepalen welke rol AI binnen je bestaande en toekomstige business kan innemen. De COO heeft ook een toegevoegde waarde omdat die kijkt hoe de business praktisch wordt gerund. En vergeet tot slot de CHRO en CEO niet.”

Het is geen toeval dat Patrick Boone hierop de nadruk legt. Het succes van de adoptie van AI wordt voor een groot deel bepaald door hoe mensen de technologie omarmen. Een cultuur van levenslang leren installeren is belangrijk. “En wanneer je je mensen niet mee hebt”, voegt Patrick Boone toe, “zal niet alleen de implementatie van je AI-projecten niet werken, je mensen zullen ook vertrekken. Je narratief is van extreem groot belang.”

In deze constellatie is de rol van de CEO die van facilitator en stimulator, net als bij zovele andere ontwikkelingen in een bedrijf. Patrick Boone: “Net als bij andere dossiers zal de CEO beslissen op basis van de input. Nu, ook hier kan AI iets significants veranderen. Het laat toe om meer en snellere analyses uit te voeren. En als CEO kan je zo dus beter en sneller beslissingen nemen.”

Valkuilen

Dat brengt Patrick Boone bij de valkuilen die gelinkt zijn aan de implementatie van AI op de werkvloer. “Naast het gebrek aan aandacht voor de interne cultuur is een valkuil het gevoel dat aan AI gelinkt is. Dat is momenteel heel sterk een gevoel van ‘moeten’. En ‘moeten’ kan zorgen voor forceren. Dat is gevaarlijk.”

“Een volgende valkuil is dat we de winnende tools nog niet kennen. De markt is volop in ontwikkeling. In corporates werken we met scenarioplanning. Als iets niet werkt, hebben we een andere oplossing klaarstaan die we kunnen uittesten. Nu gaan we echter verschillende zaken tegelijkertijd moeten uittesten in de hoop dat de winnende tool erbij is. Fail fast wordt een filosofie die bedrijven zullen moeten omarmen.”

Wanneer we Patrick Boone vragen naar de grootste switch die CEO’s moeten maken, komt hij tot een laatste valkuil: “Fail fast betekent ook dat je je als bedrijf én als CEO kwetsbaar zal moeten opstellen. Dat is een grote stap. Het is immers heel on-Belgisch. Je moet aangeven dat we met z’n allen in een evolutie zitten waarbij nog niet helemaal duidelijk is wat de uitkomst zal zijn.”

Daarom raadt hij CEO’s ook sterk aan om de oren en ogen rond dit thema goed open te houden, te netwerken en goed in de gaten te houden hoe je eigen sector en andere sectoren het doen. “Maar verder gaat het gewoon om projecten opzetten op de manier die ze gewoon zijn”, besluit hij. “Je core blijft je core, met of zonder AI.”

Dit artikel kadert in een samenwerking met PwC rond de opportuniteiten van AI. Andere inzichten.vind je op ons platform AInnovators.