Powered by PwC
Een wereld in beweging en boordevol data noopt ook tax-teams tot het inroepen van technologische ondersteuning. Of ze die nu in de vorm van generatieve AI vinden of met andere technologieën experimenteren, feit is dat elke automatiseringsslag een gedegen strategische omkadering vereist. “Zomaar een systeem implementeren en dan kijken of het een probleem oplost, dat kan niet de bedoeling zijn.”
De impact van technologie op tax en accountancy is groot, maar bovenal veelzijdig. Terwijl de snelle technologische ontwikkelingen de complexiteit van dit takenpakket verder doen toenemen, helpen bepaalde innovaties tax-teams net om gepast om te gaan met de volatiele context waarin we momenteel leven. Dat vertelt Laurens De Both, Director bij PwC België en gespecialiseerd in tax technology strategy. “De snelheid van verandering is tegenwoordig enorm en vergt erg veel van de tax-functie. Denk aan het constant evoluerend regulerend kader en de geopolitieke spanningen, maar dus ook de technologische trends.” Hij noemt met name de opmars van GenAI. “Die technologie zal in eerste instantie voor een extra laag complexiteit zorgen – denk aan de nieuwe skills die tax-mensen moeten aanleren – maar kan eens ingeburgerd uitgroeien tot een bijzonder waardevol instrument.”
Meer nog, generatieve artificiële intelligentie en andere innovatieve technologieën evolueren op korte tijd tot haast onmisbare onderdelen van de toolbox van de tax-professional. “Die combinatie van snelle veranderingen en immense hoeveelheden data de baas kunnen zonder technologische ondersteuning, dat is quasi onmogelijk. Wie hier geen stappen in onderneemt, creëert onvermijdelijk een concurrentiële achterstand.”
Strategische oefening
Halsoverkop met een handvol willekeurig geselecteerde tools aan de slag gaan, is echter geen goed idee. De implementatie van technologie in de tax-functie vraagt een solide strategisch kader, zo benadrukt Laurens De Both. “Zomaar een systeem implementeren en dan kijken of het een probleem oplost, kan niet de bedoeling zijn.” Hij pleit voor een meer planmatige aanpak, waarin hij drie stappen identificeert. “Ga eerst na welke tax-processen inefficiënt verlopen en hoe technologie precies soelaas kan bieden. Weeg daarbij af welke processen best prioritair aangepakt worden. Daarna beslis je per problematiek of je zelf een toepassing op maat uitbouwt of een oplossing op de markt zoekt. Uiteraard kan het tax-departement hiervoor raad vragen bij het tech- of IT-departement, of bij een externe partner. Het is niet vanzelfsprekend om in dit snel veranderende landschap de nieuwste ontwikkelingen op de voet te volgen en wie het potentieel van de (nieuwste) beschikbare technologie niet kent, zal a priori niet ruim genoeg denken en daardoor opportuniteiten missen. Tot slot moet je de uitrol van nieuwe technologie grondig voorbereiden, zowel technisch als organisatorisch. Zo garandeer je dat je het rendement van de investering kan maximaliseren.”
Die combinatie van snelle veranderingen en immense hoeveelheden data de baas kunnen zonder technologische ondersteuning, dat is quasi onmogelijk
Wie draagt binnen een organisatie de verantwoordelijkheid om die extensieve strategische oefening te initiëren? “Dat is doorgaans de taak van de eindverantwoordelijke van het tax-departement,” weet De Both, “maar het is vooral belangrijk dat er ook vanuit de hoogste regionen van het bedrijf voldoende aandacht voor is. Een performant tax-team heeft nood aan een sterke tax technology strategy en aan een C-level dat dit kader ondersteunt.”
Om de directiekamer effectief mee te krijgen in dit verhaal, raadt de PwC-specialist tax-professionals aan meer als een ondernemer te denken. “Je zal een overtuigende businesscase moeten opstellen, met een return on investment die zich evenwel niet altijd gemakkelijk laat kwantificeren. Een nog belangrijker argument schuilt echter in de in veel organisaties bijzonder actuele vraag aan de tax-functie om de rol van strategische businesspartner op te nemen. Want als directeurs verlangen dat dit departement snel kan antwoorden op strategische vraagstukken, dan moet het natuurlijk over de tools beschikken die dat faciliteren.”
Tactical automation
Het verbaast niet dat generatieve artificiële intelligentie meer en meer in overweging genomen wordt bij het invullen van die tax technology-plannen. ”GenAI is hot en dat biedt ook het tax-team een uniek momentum om inefficiënt lopende processen te automatiseren.” Automatisering is het codewoord bij uitstek, aangezien GenAI het mogelijk maakt om snel inzichten op te diepen én om de tax-professional meer te tijd geven om gevorderd (strategisch) werk te verrichten. “ Vermijd wel om met een bazooka op een mug te schieten. Net omdat een doordachte strategie zo belangrijk is, moet je altijd vanuit de problematiek vertrekken en grondig analyseren of een AI-tool wel de juiste oplossing is.”
GenAI is lang niet de enige technologie die de tax-functie kan verrijken. Vanuit dat besef en om daarnaast extra te focussen op laagdrempeligheid, introduceerde PwC het begrip ‘tactical automation’. “Onder die noemer brengen we oplossingen samen die low- of no-code zijn”, legt De Both uit. “Dat betekent dat ook tax-professionals zonder IT-achtergrond er zelf mee aan de slag kunnen. Heel wat AI-tools voldoen daaraan, maar anderen vergen toch wat meer technische expertise wat hen minder snel implementeerbaar maakt.”
GenAI is hot en dat biedt ook het tax-team een uniek momentum om inefficiënt lopende processen te automatiseren
Change management
Onderzoek van PwC België wijst uit dat de adoptiegraad van Gen AI-toepassingen in een professionele context al bij al nog behoorlijk laag ligt, zeker wat jobspecifieke tools betreft. Eerder algemene tools als ChatGPT en CoPilot worden door een meerderheid (57%) minder dan één keer per maand gebruikt, en bij specifieke tools is die statistiek nog meer uitgesproken (71%). Desalniettemin lijkt een ruimere adoptie slechts een kwestie van tijd. “De eerste wave aan tools – die ook van waarde zijn in een tax-context, bijvoorbeeld in het kader van dataverzameling en rapportering – wordt stilaan organisatiebreed uitgerold. Het is nu vooral zaak om aan bewustwording te werken en teams duidelijk te maken waar exact de meerwaarde zit.”
Dat de inburgering van toepassingen gericht op concrete functies wat langer op zich laat wachten, vindt Laurens De Both niet onlogisch. “Modellen als de tax assistant Harvey bestaan nu eenmaal nog niet zo lang. Tegelijk moeten professionals nog ontdekken hoe de functionaliteiten hen kunnen ondersteunen en is qua jobinvulling toch ook een zekere switch in mindset nodig. Ik twijfel er niet aan dat dat de komende tijd zal gebeuren – met de allroundtools als wegbereider van de meer specifieke tools, en mits voldoende aandacht voor change management en upskilling – en dat GenAI de tax-functie naar een hoger niveau zal tillen.”
Dit artikel kadert in een samenwerking met PwC rond de opportuniteiten van AI. Andere inzichten.vind je op ons platform AInnovators.