We mogen jobhoppen niet veroordelen, maar zeker ook niet ongenuanceerd toejuichen. Want het schaadt soms ook onze carrières.
Op LinkedIn lijkt het soms alsof al mijn vrienden vijf keer per week promotie maken. Alsof elke ondernemer die ik ken met z’n start-up 1 miljoen ophaalt. Alsof de vacatures op een ander altijd feller glanzen. Jobtitels worden er gedefileerd als trofeëen en elke jobwissel is een ‘next chapter’. Jobhoppen is hot – en organisaties lijken zich erbij neergelegd te hebben. De mythe van constante vooruitgang voedt een vergelijkcultuur waarin blijven stilstaan gelijkstaat aan achterlopen.
We leven in een tijd waarin agility, leerbaarheid en snelheid als de heilige drie-eenheid van de arbeidsmarkt worden gepresenteerd. Dat is terecht – de wereld verandert snel, en wie zich niet aanpast, blijft achter. Maar er zit een addertje onder het gras: wendbaarheid zonder fundament is hol. Je kunt telkens wel in een nieuwe omgeving landen, maar zonder tijd om te wortelen, blijft het bij oppervlakkige groei.
De vraag of jobhoppen goed of slecht is, draait uiteindelijk om één spanningsveld: focus versus wendbaarheid. Tussen je verdiepen in één expertise of je ontwikkelen tot een breed inzetbare kracht. Blijf je trouw aan één pad, of laat je je leiden door de bochten in de weg? Het antwoord is voor mij: balans. We mogen jobhoppen niet veroordelen, maar zeker ook niet ongenuanceerd toejuichen. Want het schaadt soms ook onze carrières.
Het World Economic Forum noemt in zijn rapport The Core Skills for 2030 creatief denken, probleemoplossend vermogen en technologische geletterdheid cruciale skills voor wie in 2030 een mooie carrière wil maken. Die vaardigheden staan zelden op zichzelf. Creativiteit veronderstelt discipline, doorzettingsvermogen en doorgedreven kennis. Analytisch denken vraagt concentratie en achtergrondkennis. Technologische vaardigheid vereist niet alleen programmeren, maar ook begrijpen. Telkens opnieuw heb je dan nood aan het fundament: gedegen kennis van je sector, de historie en noden van je bedrijf en tijd om de zaken te laten bezinken.
Te vaak zijn organisaties ingericht als doorstroommachines: korte termijn, snelle targets, weinig ruimte voor groei in de breedte.
Toch behandelen we dieper leren steeds vaker als optioneel. Ja, jobhoppen kan een verrijking zijn voor je carrière. Doe verschillende ervaringen op, proef van verschillende dingen. Maar: neem ook de tijd om de diepte in te gaan. Wanneer je jobhoppen als een doel op zich beschouwt, ontneem je jezelf de kans een zogenoemde T-shaped professional te worden.
Toegegeven, sommige contexten vragen om versnelling. Starters willen ontdekken, ervaren, voelen wat past. Maar er is een verschil tussen zoeken en blijven zweven. Tussen oriënteren en voortdurend ontsnappen. In elk bedrijf vind je wel een collega met tientallen jaren anciënniteit. Is die dan weinig ‘agile’? Nee, zo iemand is voor velen de grijze massa van de organisatie, het geheugen. Net daar zit vaak de diepste systeemkennis, opgebouwd over jaren. ‘Verouderde’ vaardigheden als aandacht, routine en focus zijn de stille dragers van de skills die we straks allemaal nodig hebben.
Organisaties hebben daar ook een rol in. Te vaak zijn ze ingericht als doorstroommachines: korte termijn, snelle targets, weinig ruimte voor groei in de breedte. Maar we zouden ook andere verhalen mogen vieren. De medewerker die na vijf jaar geen promotie maakt, maar mentor wordt. De specialist die geen leidinggevende wil worden, maar meester in zijn vak. De ambtenaar die zich toelegt op één beleidsdomein, en daarin het verschil maakt.
Willen we mensen voorbereiden op de skills van 2030, dan moeten we durven te investeren in vaardigheden die niet flitsen, maar fundamenten leggen. En misschien moeten we ook een nieuwe taal ontwikkelen. Eén die jobhoppen niet langer verheerlijkt als het enige pad naar vooruitgang, maar die ook groeipotentieel herkent in blijven. In bouwen. In mensen die niet het groene gras aan de overkant zien, maar het leren te verzorgen waar ze zijn.
De auteur is publicist, ondernemer, eigenaar van executive-communicatiebureau Think Ahead Inc en onderzoeker bij de denktank Itinera. www.juliendewit.be