Wat gebeurt er ‘morgen’ met de miljarden die vrijkomen?

Een jaar geleden lanceerde de Belgische overheid een succesrijke staatsbon. De banken zagen miljarden wegvloeien. Ze terughalen is nu de boodschap, terwijl de staat opnieuw wil scoren. Maar waarvoor wordt dat geld gebruikt? Frans De Clerck van de burgerbeweging Grootouders voor het Klimaat klaagt aan dat zowel de staat als de meeste banken te weinig openheid geven over het duurzaamheidsgehalte van hun investeringen en kredietverlening.

Over de miljarden euro’s die begin september vrijkomen en op zoek gaan naar een nieuwe belegging, wordt veel geschreven. Hoeveel er in de komende weken wordt opgehaald, en dat de concurrentie tussen de staat en de banken groot is. Het volume, het rendement, de marges, de kosten en de risico’s worden gewogen.

Helaas wordt veel minder gezegd over de kern van de zaak: waarvoor wordt dat geld gebruikt? In welke projecten, bedrijven en sectoren wordt het geïnvesteerd? Waarin niet? Wie krijgt krediet en aan wie wordt het geweigerd en waarom?

De burgerbeweging Grootouders voor het Klimaat klaagt aan dat zowel de staat als de meeste banken te weinig openheid geven over het duurzaamheidsgehalte van hun investeringen en kredietverlening. Er is niet genoeg transparantie om ons, burgers, spaarders en beleggers, in staat te stellen te kiezen voor wat ertoe doet. Het financiële rendement en tot op een bepaalde hoogte de financiële risico’s kunnen wij enigszins inschatten. Maar het duurzaamheidsgehalte en het maatschappelijk rendement nauwelijks. Simpelweg omdat wij die informatie niet hebben.

Neem de grote strijd tegen de klimaatcrisis. Die moet hoogdringend gevoerd worden, en dat zal aanzienlijke financiële middelen vergen. Zowel de staat, de financiële sector als de bedrijven hebben een bijzonder grote verantwoordelijkheid tegenover de huidige en de toekomstige generaties. Namelijk om onder meer de energietransitie te laten slagen en zo een positieve maatschappelijke impact te maken. Elk van ons kan er met veel of weinig geld toe bijdragen op voorwaarde dat we goed geïnformeerd zijn, keuzes mogen maken en mee kunnen beslissen.

We leven in een tijd waarin het aantal klimaatrampen groeit en ze steeds zwaarder worden, de teloorgang van de levensnoodzakelijke biodiversiteit dramatischer wordt en de vervuiling onbeheersbaar. Je zou dan verwachten dat de aanzienlijke middelen die nu massaal vrijkomen, daarvoor ingezet worden. Op zijn minst moet het voor de spaarder en de belegger duidelijk zijn hoe en in welke mate hun geld bijdraagt aan een duurzame wereld, voor ons, onze kinderen en kleinkinderen.

Met een kleine moeite kunnen de volgende staatsbons bewijzen dat ze meer waard zijn dan de getallen van de euro’s die erop gedrukt staan.

Met een kleine of grote moeite kunnen ook de banken een omslag maken naar meer duurzame kredietverlening, beleggingen en investeringen.

We kijken er met spanning naar uit.

Lees ook ons dossier over de strijd om 30 miljard euro spaargeld