‘IT-kennis blijft een blinde vlek in raden van bestuur’

Digitalisering speelt een cruciale rol in de groei van vrijwel elke organisatie, van innovatie in het bedrijfsmodel tot klantgerichtheid en operationele efficiëntie. Toch zien veel organisaties IT nog altijd als een apart, operationeel team dat simpelweg moet draaien en niet als een belangrijk strategisch onderdeel van elk bedrijf. Dat terwijl onderzoek van MIT Sloan Management Review aantoont dat digitaal onderlegde bestuurskamers essentieel zijn voor financieel succes, schrijven Steven De Haes en Rob Fijneman.

In vrijwel elk bedrijfsproces speelt technologie vandaag een cruciale rol. Als iets foutloopt in IT, riskeert het hele bedrijf stil te vallen. Denk maar aan de recente wereldwijde storing bij Outlook of eender welke cyberaanval van het afgelopen jaar. Raden van bestuur hebben een wettelijke plicht om toezicht te houden op cyber- en bedrijfsrisico’s, maar hoe kunnen ze dat effectief goed doen zonder voldoende IT-kennis? Een gebrek aan digitale kennis brengt niet alleen technologische risico’s, maar ook juridische en strategische uitdagingen met zich.

Strategische koers

Er komt een storm aan regelgeving op ons af en veel van die regels hangen nauw samen met technologie. Enkele voorbeelden: GDPR voor dataprivacy, NIS2 voor cyberveiligheid en de AI Act. Maar hoe kun je iets zeggen over GDPR-compliance zonder te begrijpen hoe de informatiesystemen van je bedrijf functioneren? Hoe kun je de naleving van NIS2 beoordelen zonder te snappen hoe je bedrijf investeert in cybersecurity? En hoe kun je als raad van bestuur reageren op de AI Act zonder kennis van artificiële intelligentie? Het antwoord is simpel: dat kan niet. Raden van bestuur moeten technologie begrijpen, niet louter om te voldoen aan regelgeving, maar des te meer als essentieel onderdeel van een langetermijnstrategie.

IT speelt namelijk een steeds grotere rol in strategische bedrijfskeuzes en verdienmodellen. Platformen zoals Uber en Airbnb veranderden bijvoorbeeld de taxi- en hotelindustrie compleet. Bestuurders moeten zich daarom niet alleen afvragen wat technologie nu doet, maar vooral wat ze voor hun bedrijf kan betekenen in de toekomst. Toch zien we in veel raden van bestuur eerder expertise in finance, legal en compliance, terwijl technologie net zo cruciaal is voor de strategische koers van bedrijven.

Digitale kennis in de bestuurskamer

Onlangs werd Belfius verplicht een juridisch expert aan zijn directiecomité toe te voegen om zo te komen tot betere besluitvorming. Raden van bestuur kunnen op eenzelfde manier kijken naar de noodzaak om in de bestuurskamer kennis op te bouwen rond de impact van IT op de langetermijnstrategie en de risico’s van de onderneming. Dat kan door het aantrekken van een externe bestuurder met die bagage of met behulp van opleiding en vorming de zittende bestuurders de nodige IT-inzichten bij te brengen. Het doel moet zijn in de bestuurskamer steeds een vertegenwoordiging te hebben van experts in verschillende domeinen, zowel juridisch, financieel, strategisch als technologisch. De enige manier om de complexiteit van de omgeving te beheren in de bestuurskamer, is evenveel complexiteit of expertise binnen te brengen.

Door Steven De Haes (decaan Antwerp Management School en professor digital strategy & governance Antwerp Management School – University of Antwerp) en Rob Fijneman (professor IT auditing, TIAS School for Business and Society)