In zijn koude oorlog met China positioneert Trump de VS nu als de Sovjet-Unie destijds. Een militaire grootmacht die haar structurele economische gebreken probeert op te lossen op de kap van haar Europese bondgenoten, die hij desnoods fel verzwakt of behandelt als een kolonie.
“We bevinden ons vandaag niet in een tijdperk van verandering, maar in een veranderd tijdperk” schrijft oppermarketeer Fons Van Dyck in zijn nieuwste boek Marketing in tijden van Trump. Het is een pleidooi voor vernieuwing zonder jezelf te verliezen, en om ook de opportuniteiten in de crisis te zien. De verkiezing van Donald Trump heeft alles veranderd, ook voor Europa en België. Velen ontkennen die realiteit, ook zij die afgelopen dinsdag betoogden in Brussel.
Donald Trump mag zijn volgers dan wel Make America Great Again voorspiegelen, uit zijn daden spreekt een andere visie. Hij ziet geen weg terug naar de absolute dominantie van de VS net na de Tweede Wereldoorlog. In zijn koude oorlog met China positioneert Trump de VS nu als de Sovjet-Unie destijds. Een militaire grootmacht die haar structurele economische gebreken probeert op te lossen op de kap van haar Europese bondgenoten, die hij desnoods fel verzwakt of behandelt als een kolonie. Zijn onsamenhangende tirade bij de Verenigde Naties enkele weken geleden deed denken aan Nikita Chroesjtsjov die als leider van de Sovjet-Unie wild met zijn schoen stond te kloppen tijdens een speech bij de VN. Veel schelden en blufpoker spelen om de eigen zwakke positie te verbergen.
Elke wereldspeler met onmisbare technologie of producten die we in Europa creëren, is een extra troef om de buitensporige eisen van Trump te counteren.
Net voor het weekend maakten de beurzen een duik toen Trump met een nieuwe zware handelsoorlog dreigde omdat China zijn greep op de wereldwijde productieketens voor zeldzame aardmetalen versterkt. China heeft een sleutelpositie in die zeldzame grondstoffen die niet alleen in de F-35-gevechtsvliegtuigen zitten die net aan België geleverd zijn, maar ook in elektrische auto’s en zowat alle andere hoogtechnologische goederen. China weet dat de VS en Europa geen alternatief hebben en dat het daarmee de industrie in het Westen kan lamleggen.
Iedere keer dat Trump te veel stennis maakt, zal China die duimschroeven aandraaien. Het Witte Huis moest tijdens het weekend dan ook weer zijn toon milderen. Blufpoker werkt niet goed als de andere de sterkste kaarten heeft, en dus zal de schimpscheut Trump Always Chickens Out de Amerikaanse president hardnekkig blijven achtervolgen.
De daden van Trump en zijn entourage tonen iedere keer weer dat ze geen echte confrontatie willen met China. Eerder dit jaar lieten ze Nvidia toe om toch nog geavanceerde computerchips te verkopen in China, in ruil voor een ‘vrijwillige bijdrage’ aan de Amerikaanse staatskas. ASML, de Europese techhoop, lijdt echter nog altijd onder zware exportrestricties in China. Trump trekt er zich ook niks van aan dat zijn invoerheffingen de Europese industrie dubbel treffen. De export naar de VS loopt stroef en, nog belangrijker, China wil nog een groter deel van de overcapaciteit in Europa dumpen. Mocht Trump een echte strategie hebben om Amerika weer groot te maken, dan zou hij de Europese industrie als bondgenoot zien. China overklast of is de gelijke van de VS in productiecapaciteit, innovatie, enzovoort. Maar samen met Europa en andere westerse bondgenoten kunnen de VS gemakkelijk China afhouden en de eigen welvaart beschermen.
Een sterkere Europese economie past niet in Trumps koloniale wereldbeeld, maar China toont ondertussen al twintig jaar een uitweg. Elke wereldspeler met onmisbare technologie of producten die we in Europa creëren, is een extra troef om de buitensporige eisen van Trump te counteren. En ook zijn hardste tegenzet verliest aan sterkte. Hij kan de NAVO-lidstaten steeds minder chanteren met dreigementen over een Amerikaanse terugtrekking. Omdat Vladimir Poetin voluit voor confrontatie kiest en omdat Oekraïne het Russische leger enorm heeft verzwakt. De Oekraïners hebben kostbare tijd gekocht om de rest van Europa meer weerbaar te maken.
Lees ook: Fons Van Dyck over marketing in trumpiaanse tijden: ‘Marketeers kunnen veel leren van jazz’