‘Trump is een slechte pokerspeler: hij speelt om te winnen, maar weet niet wat winnen betekent’

Donald Trump denkt ongetwijfeld dat hij zowat de beste pokerspeler ter wereld is, daarom niet met de kaarten, maar wel op het politieke toneel, waar hij de azen vervangen heeft door handelstarieven.

Fake news! Zoals Maria Konnikova in haar briljante boek The Biggest Bluff ons al influisterde: poker is geen spel voor narcisten. Het vereist geduld, observatie, introspectie, en – het allerergste voor wie van spiegels houdt – het vermogen om je ego regelmatig onder controle te houden. Trump scoort bijzonder laag op die vier eigenschappen. Of zoals Annie Duke, voormalige pokerkampioen én cognitiewetenschapper, het zou schrijven: hij speelt om te winnen, maar weet niet wat winnen betekent.

Neem nu het bluffen. Trump blaft. Hij blaast. Hij buldert. Maar bluffen? Bluffen is een subtiele kunst. Een dans tussen informatie en illusie. Een spel van maskers, niet van megafonen. Zijn hele houding schreeuwt: ‘Ik heb een royal flush!’ terwijl iedereen aan tafel ziet dat hij niet eens twee paren heeft – hoogstens een paar leugens en een ongelezen briefing door zijn medewerkers die bovenal loyaal moeten zijn, competentie is bijzaak.

Maria Konnikova spreekt over ‘resulting’: het idee dat goede resultaten automatisch wijzen op goede beslissingen. Trump interpreteert elk succesvol geritsel of Fox News-fragment als het ultieme bewijs van zijn superieur strategisch vernuft. Maar zoals Duke ons leert: poker is een spel van onzekerheid. Je kunt correct spelen en toch verliezen. Of, zoals in Trumps geval, alles fout doen en toch een verkiezing winnen omdat de andere speler ontzettend zwak is.

Trump is de man aan tafel die denkt dat hij de dealer is. Hij draagt een pet waarop ‘Make Poker Great Again’ had kunnen staan. Hij kijkt niet naar signalen van andere spelers, de zogenaamde ‘tells’, want hij ìs de tell: een constante stroom van zelfverraad. Hij speelt elke hand, ook de allerslechtste, omdat stoppen laf is. En als hij all-in gaat met vreselijke kaarten, verklaart hij achteraf dat het een briljante zet was die alleen een genie zoals hij kan begrijpen. Nochtans: de man die erom bekend staat altijd en overal te winnen heeft meer faillissementen op zijn naam staan dan menig gokverslaafde in Las Vegas. En zijn partij bibbert en beeft, want hij zou zich weleens kunnen moeien met de lokale verkiezingen. Maar buiten de presidentsverkiezingen is zijn steun meestal een handicap. De meeste kiezers zijn gematigd en lopen weg van de extremisten die hij steunt.

Annie Duke zou er stilletjes van genieten, vermoed ik. In Thinking in Bets maakt ze een meesterlijk onderscheid tussen ‘zeker weten’ en ‘goed gokken’. Ze weet dat echte spelers beslissen op basis van waarschijnlijkheden, niet op basis van bravoure. Trump daarentegen speelt niet met kansen – hij speelt met camera’s. Hij gokt niet om te winnen, hij gokt om gezien te worden terwijl hij gokt. De inzet is de perceptie van kracht. Daarom wint hij zelden het rondje, maar eist hij altijd de spotlight op. Dat maakt indruk. Perceptie is alles.

Poetin, die de voorkeur geeft aan schaak maar zich moeiteloos aanpast, weet dat je een man als Trump alleen maar hoeft te laten praten om hem zijn hand te laten verraden. Trump denkt dat stilte zwakte is. In poker is stilte echter dodelijk efficiënt. Trump is wellicht de enige man ter wereld die denkt dat hij een genie is in poker, terwijl hij Mens erger je niet! verwart met Machiavelli. Als hij verliest, beschuldigt hij de croupier van fraude.

Dus nee, Trump speelt geen poker. Hij speelt Trump. Hij is geen strategisch genie of meersterbluffer. Hij beheerst vooral een spel zonder regels, eentje met veel macht, intimidatie en show. Zo’n man verkiezen de Amerikanen tot president. Bij het pokeren wint het casino altijd, want het krijgt een vaste vergoeding. Wie wint kan hen niets schelen. Maar met mensen als Donald Turmp kan wel iedereen verliezen, in de eerste plaats zijn miljoenen kiezers.