Zorg dat de arbeidsmarkt beter draait, dat bedrijven meer en betere mensen vinden. Alleen zo kun je een hogere bijdrage van de vermogens verzoenen met de nood aan extra investeringen door de bedrijven, schrijft hoofdredacteur Stijn Fockedey.
We zijn in slaap gewiegd. De Belgische economie stelde zich bijzonder weerbaar op na de coronacrisis. Tijdens de inflatiecrisis hield de consumptie de boel overeind. Ook nu zijn de winkelstraten en de restaurants nog altijd vol, de arbeidsmarkt is nog altijd zeer krap en we staan allemaal veel te veel in de file. Maar onder de waterlijn is er een crisis aan de gang die onze welvaartsstaat bedreigt. We kunnen ons niet uit deze crisis consumeren. Al meer dan twee jaar gaan er onophoudelijk alarmsignalen af. Het luidst klinken ze in de chemie, de hoeksteen van onze maakindustrie en export. De crisis is er bijna zo erg als tijdens de financiële crisis van 2008-2009. De automatische indexering van de lonen en de krappe arbeidsmarkt houden onze economie uit een recessie, maar ze geven een vals gevoel van veiligheid.
De Belgische economie maakt te weinig vaart. Veel van de oorzaken moeten we ondergaan, zoals het stilvallen van Duitsland of de politieke crisis in Frankrijk. Maar onze arbeidsmarkt kunnen we wel aanpakken. De krapte op de arbeidsmarkt is mee verantwoordelijk voor ons valse gevoel van veiligheid en een beter consumentenvertrouwen. Maar de krapte vermindert onze potentiële groei. Bedrijven die niet snel genoeg hun vacatures kunnen invullen, verliezen momentum en worden minder competitief. Tijd is vaak kostbaarder dan geld. Daarenboven is onze arbeidsmarkt vooral krap door de vergrijzing, en is ze vrij fragiel. Kijk eens naar de top twintig van de sectoren met de meeste vacatures. Die wordt grotendeels ingevuld door sectoren die afhangen van de binnenlandse consumptie. Dat is niet houdbaar.
De overheid en de bedrijven kunnen niet voor sinterklaas blijven spelen. De begroting zit aan de grond. Zelfs Vlaanderen schuift dichter op naar de gevarenzone. De automatische indexering van de lonen verzwakt onze export, en onze bedrijven waren al niet meer competitief door de hoge energiekosten. In elke realistische oplossing zit een duurzame sanering van de overheidsfinanciën en een herstel van onze competitiviteit. Die pijnlijke maatregelen zullen op korte termijn wegen op de consumptie.
Investeringen zullen een groter aandeel in de economische groei moeten krijgen. Dat creëert een dilemma aan de federale onderhandelingstafel. Een tijdelijke hogere bijdrage is wellicht noodzakelijk om de begroting op orde te krijgen. Maar ze is enkel te rechtvaardigen als onderdeel van een pakket, als de overheid beter en zuiniger omspringt met belastinggeld en als de pensioenen en de arbeidsmarkt hervormd worden. Zonder die voorwaarden riskeer je een staking van het kapitaal.
De middenstandsorganisatie Unizo maakte tien jaar geleden de resultaten van een enquête bij haar leden bekend. Ook toen sleepte de federale formatie aan. Een tweede regering onder leiding van Elio di Rupo (PS) zagen de leden van Unizo niet meer zitten. Meer zelfs: de ondervraagde leden overwogen een wervingsstop, uit onvrede over verdere belastingverhogingen. Uiteindelijk kwam er een centrumrechtse regering onder Louis Michel (MR), waartegen de vakbonden dan weer de ene na de andere staking organiseerden.
De voornaamste les uit die episode is dat polarisering geen zin heeft. Anno 2024 hebben we nood aan een stabiele regering die puin komt ruimen. Op links is vaak te horen dat je het dak niet mag repareren wanneer het regent, maar de komende regering kan de zon weer doen schijnen. De sleutel ligt bij de arbeidsmarkt. Zorg dat die beter draait, dat bedrijven meer en betere mensen vinden. Alleen zo kun je een hogere bijdrage van de vermogens verzoenen met de nood aan extra investeringen door de bedrijven.
Retentie is het nieuwe rekruteren: lees ons verhaal van de week over de arbeidsmarkt
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier