‘Private equity heeft het even moeilijk’

In een markt die harder en competitiever wordt, zal alleen wie zich weet aan te passen overleven.

“Een bedrijf kopen is niet moeilijk, het verkopen vaak wel”, vertelde een Italiaanse private-equitymanager ooit. En laat nu net die verkopen op dit moment het grootste probleem vormen in de private-equity-industrie. Investeerders wachten ongeduldig op hun uitbetaling van private-equitymanagers voordat ze nieuwe engagementen aangaan. De sector, die decennialang kon rekenen op een gestage stroom van geld en herinvesteringen, staat onder druk door historisch lage uitbetalingen, een vertragende exitmarkt en terughoudendheid bij investeerders.

De situatie is zorgwekkend, en niet alleen voor kleinere fondsen. Zelfs gevestigde spelers voelen de effecten van de veranderende dynamiek in de markt. De tijd die nodig is om geld voor een nieuw fonds op te halen, is bijna verdubbeld vergeleken met enkele jaren geleden. De kern van het probleem ligt in de gebrekkige liquiditeit, wat leidt tot een vicieuze cirkel waarin private-equityfondsen vast komen te zitten.

Volgens de private-equityspeler Stepstone is de gemiddelde distributie vergeleken met de nettoactivawaarde in 2024 gedaald naar 12 procent, het laagste niveau in meer dan een decennium. Dat heeft directe gevolgen voor de kapitaalstromen in de private-equitysector, omdat LP’s (limited partners) minder snel bereid zijn nieuwe investeringen te doen zonder dat ze eerst kapitaal zien terugvloeien.

De redenen voor de daling zijn meervoudig. Private-equityfondsen zijn afhankelijk van succesvolle exits om geld terug te laten vloeien naar hun investeerders. Maar door een combinatie van hogere rentetarieven, economische onzekerheid en een moeizame beursintroductiemarkt zijn veel exits vertraagd of uitgesteld. De verslechtering van de overnamemarkt speelt ook een belangrijke rol. Waar fusies en overnames tijdens de lage rentejaren floreerden, is de financieringsomgeving nu drastisch veranderd. De kosten van schulden zijn gestegen, wat de rendementen van bestaande deals beïnvloedt en het moeilijker maakt om aantrekkelijk geprijsde nieuwe deals te vinden.

Veel strategische kopers en financiële investeerders hebben hun aankoopstrategieën aangepast in afwachting van verdere macro-economische stabiliteit. Dat betekent dat private-equityhuizen langer op hun portfoliobedrijven moeten blijven zitten, met alle gevolgen van dien voor hun liquiditeit. Gesofisticeerde investeerders, zoals pensioenfondsen en endowments, gebruiken traditioneel uitbetalingen van vorige fondsen om hun kapitaaloproepen voor nieuwe fondsen te financieren. Nu die uitbetalingen achterblijven, aarzelen ze om nieuwe engagementen aan te gaan. Daardoor verandert de dynamiek van de fondsenwerving: fondsen blijven langer open, LP’s worden kritischer en kleinere fondsen vallen uit de boot.

Toch is het beeld niet voor iedereen even negatief. Het rapport van het adviesbureau Bain & Company laat zien dat de sterkst presterende private-equityfondsen in 2024 hun opvolgende fondsen gemiddeld met 53 procent hebben vergroot, terwijl de zwakste fondsen amper groei realiseerden. Dat betekent dat LP’s hun kapitaal steeds selectiever toewijzen, wat de tweedeling in de sector vergroot. De topfondsen slagen erin zich te onderscheiden door robuuste waardegroei, innovatieve liquiditeitsoplossingen en sterke exitstrategieën. Terwijl de algemene markt onder druk staat, blijven zij probleemloos nieuw kapitaal ophalen. Maar voor middelgrote en kleinere fondsen betekent dit dat het aantrekken van kapitaal een enorme uitdaging is geworden.

De private-equitymarkt wordt steeds meer een spel van winnaars en verliezers. Fondsen met een bewezen trackrecord en heldere exitstrategieën blijven aantrekkelijk voor LP’s. De rest moet vechten voor hun overleving. Dat dwingt fondsen creatiever te zijn in hun liquiditeitsbeheer en hun waardecreatieproces. In plaats van te vertrouwen op stijgende waarderingen, moeten ze hun bedrijven actief verbeteren, kosten verlagen en groei stimuleren via digitalisering en strategische overnames.

De komende jaren zullen bepalend zijn voor de evolutie van de private-equitysector. Zolang de exitmarkt beperkt blijft en LP’s selectiever investeren, zullen veel fondsen het moeilijk krijgen om hun groeiplannen te realiseren. Toch biedt deze periode ook kansen voor fondsen die zich weten te onderscheiden door sterke waardecreatie, doordachte liquiditeitsstrategieën en een duidelijke visie op hoe zij hun investeerders rendement kunnen blijven bieden. In een markt die harder en competitiever wordt, zal alleen wie zich weet aan te passen overleven.