‘Make Germany Great Again’

Pedro Matthynssens, CEO van Vanbreda Risk & Benefits en voormalig managing director en partner van Boston Consulting Group, mijmert over wat het nieuwe jaar kan brengen.

1 januari. Na een klassiek te korte nacht, maak ik mezelf een extra sterke koffie. Ik drink de kop in één keer leeg en staar mijmerend naar het koffiedik. Wat zal dit nieuwe jaar ons brengen?

In februari wordt AfD in Duitsland de grote winnaar van de federale verkiezingen. De steun van techmiljardair Elon Musk, en vooral zijn kritiek op andere politici en hun beleid, hebben effect. Via zijn platform X haalt de rijkste man ter wereld meermaals uit naar de voormalige kanseliers Merkel en Scholz. Volgens Musk heeft de ‘socialist’ Merkel, die zestien jaar lang aan de macht was, alleen maar getalmd en het land geruïneerd. Terwijl Scholz volgens hem een incompetente idioot is. Musks visie bereikt via X dagelijks ongeveer een kwart van de Duitse bevolking. En dat vlak voor de verkiezingen. Een mokerslag voor de traditionele partijen.

“De laatste hoop voor Duitsland”, noemde Musk AfD in Die Welt, een krant met ongeveer 1 miljoen lezers. Hij benadrukte dat het huidige establishment geen rekening houdt met de zorgen van de gemiddelde Duitser over de de-industrialisering, het migratie- en integratiebeleid, de bescherming van de eigen cultuur en hun veiligheid.

Waarom hij zich daar druk over maakt? In 2025 zal Musk na de uitbreiding van zijn fabriek meer Tesla’s produceren in Duitsland dan Volkswagen auto’s bouwt in Wolfsburg. Voor zijn eerste gigafabriek in Brandenburg moest hij weliswaar meer dan een jaar wachten op een vergunning. Duitse ambtenaren schreven 536 pagina’s aan mitsen en maren. Van AfD mag Musk gerust bomen kappen om zijn fabriek uit te breiden. Dat is beter voor de economie dan bomen kappen voor het schrijven van vergunningen.

De oorlog in Oekraïne laat Musk evenmin onberoerd. Amerika is nog altijd de grootste militaire bondgenoot van Oekraïne en Duitsland de grootste Europese steunpilaar. Vanaf februari wordt gezamenlijk gestreefd naar een snelle beëindiging van de oorlog, waarbij Rusland het veroverde Oekraïense grondgebied behoudt en Oekraïne afziet van NAVO-lidmaatschap.

Ook daarover heeft Musk een mening. Hij lachte de elf Europese NAVO-leden die F-35-straaljagers bestelden vierkant uit. Onbemande drones zijn volgens hem veel effectiever dan bemande straaljagers. Die doden alleen nog piloten. Kartonnen kamikazedrones vernietigen zelfs tanks met gemak. Musk kan het weten. Met meer dan 60 procent van alle satellieten in de ruimte in zijn bezit, controleert hij de internetverbinding van aanvalsdrones.

Het nieuwe Amerikaanse ministerie van Overheidsefficiëntie, onder leiding van Musk, beoogt een besparing van 2 biljoen dollar op de overheidsbegroting. Dat komt neer op 30 procent van het budget. Opvallend: Duitsland tekende het afgelopen decennium een groei van het aantal ambtenaren met 50 procent op. Om hun toekomstige lonen en pensioenen te betalen, zal de belastingdruk de komende jaren met meer dan 10 miljard stijgen. Musk, een strijder tegen kafkaiaanse toestanden, trekt zijn wenkbrauw nog eens op.

AfD pleit voor een ‘dexit’, waarbij Duitsland de EU verlaat en een nieuwe economische gemeenschap sticht. Door die move bespaart Duitsland naar schatting 29 miljard euro. Naar analogie met Amerika, kan AfD een stop invoeren op vaste benoemingen en aanwerving van nieuwe ambtenaren, ministeries verder digitaliseren en automatiseren, overbodige ambtenaren ontslaan die enkel werk voor zichzelf en bedrijven creëren en hervormingen doorvoeren op ambtenarensalarissen en -pensioenen.

2025 markeert het jaar waarin technologie en politiek volop met elkaar strijden. Waar de politiek eerder technologie probeerde te reguleren, lijken de rollen plots omgekeerd. Ik neem me voor om vanaf volgend jaar minder te drinken op oudejaarsavond. Zo kan ik toch beter beoordelen of mijn visioen voor het komende jaar een droom of een nachtmerrie is.