Er bestáán slimme beleidsmaatregelen die ondernemers en werknemers ondersteunen, zegt Pia Indigne, kleine zelfstandige en lid van Open Vld.
Vrijdag is de Dag van de Ondernemer. Elke dag opnieuw houden zij ons land recht. Ze zorgen voor werk in onze buurten, leven in onze dorpen en zuurstof voor onze economie. Zichtbaar in het straatbeeld, maar onzichtbaar in het begrotingsdebat. Terwijl politici discussiëren over belastingen en de indexering, dreigt de ruggengraat van onze economie te breken.
Kmo’s zijn geen randfenomeen. Ze vormen de kern van onze economie. Eind 2024 kwamen in België zes op de tien banen in de privésector van kmo’s (ondernemingen tot 249 werknemers). In die groep is 35 procent een micro-onderneming, met minder dan tien werknemers. Het zijn de bakkers, kappers en cafébazen. Overal aanwezig en onmisbaar voor het dagelijkse leven.
Van bakkers over slagers tot cafés: dit zijn de meest rendabele zelfstandige zaken van Vlaanderen
Zelf ben ik één van die ondernemers. Ik baat al acht jaar een koffiebar uit, elke dag met meer liefde voor mijn vak dan de dag voordien. Maar vandaag voelen ondernemers de zware druk van steeds hogere kosten en steeds lagere marges.
Kmo’s betalen de prijs van het compromis
In de eerste 45 weken van dit jaar gingen bijna 10.000 bedrijven failliet, 9.899 om precies te zijn. Dat is 14,4 procent meer dan twee jaar geleden. De cijfers komen uit een Excel-tabel, maar het gaat om mensen. Echte mensen van vlees en bloed, geen fictieve ondernemers aan de rand van hun zwembad. Faillissementen zijn deel van het ondernemerschap, maar een stijging is een teken aan de wand. Het aantal faillissementen scheert recordhoogtes, maar politieke urgentie ontbreekt.
Sommige partijen stellen voor om de btw te verhogen van 21 procent naar 22 procent . Dat lijkt slechts een kleine belastingverhoging, maar voor een kmo is het een serieuze hap uit de marge. Een bijkomend voorstel is om de automatische loonindexering enkel te laten doorlopen voor de lagere lonen. Maar men vergeet (bewust?) dat de automatische indexering van de laagste lonen opnieuw wordt gedragen door diezelfde kleine ondernemer.
Begrijp me niet verkeerd: vanuit sociaal standpunt is dat een te verdedigen keuze. Het loon van een kassamedewerker en een minister zijn niet te vergelijken. Het gaat dan ook niet om de ideologie erachter, wel om wie de effectieve rekening betaalt.
Cappuccino voor 5 euro?
In 2017 kostte een cappuccino in mijn koffiebar 2,70 euro. Vandaag kost diezelfde cappuccino 3,80 euro. Niet omdat ik een zwembad wil kopen, maar omdat alles duurder werd. Met de nieuwe maatregelen stijgen de kosten opnieuw aanzienlijk. Om dezelfde marge te behouden, moet de prijs mogelijk nóg meer omhoog. Aan dit tempo zal het niet lang meer duren of je bakkie troost kost 5 euro. En wie wil dat nog betalen?
Het is een paradox: men wil de koopkracht beschermen, maar daarom belast men de ondernemer die de prijs van zijn producten noodzakelijk moet optrekken.
Een slim beleid ondersteunt ondernemers en werknemers. Het beschermen van de consument begint bij het beschermen van de motor die koopkracht genereert. Die slimme beleidsmaatregelen bestaan.
Indexeer het nettoloon. Zo behouden werknemers hun koopkracht, maar worden werkgevers niet overmatig belast. Het is een beter alternatief dan een indexsprong in extreme besparingstijden.
Lees ook het coververhaal van Trends: Arbeidseconoom Stijn Baert over een andere indexberekening
Vereenvoudig het btw-systeem. Minder administratie, meer harmonisatie en overzicht. Wat voor Belgische bedrijven geldt, moet ook gelden voor buitenlandse administratie.
Breid flexi-jobs uit naar alle sectoren. Overuren niet extra belasten. Meer flexibiliteit voor nachtarbeid. Geen gunsten, maar slimme keuzes die de economie versterken.
En beloften? Voer die uit. Partijen pronkten een jaar lang met de verhoging van maaltijdcheques naar 10 euro. De realiteit? Nog altijd niet gepubliceerd in het Staatsblad. Met andere woorden: het bestaat niet. Ondertussen zijn ondernemers wel al bezig met de cijfers van volgend jaar. En opnieuw: het is de werkgever die de effectieve kosten draagt.
Lees ook de opinie van Pieter Timmermans: ‘Er is geen geldige reden om het zomerakkoord niet uit te voeren’
Geef kmo’s zuurstof
Kmo’s dragen niet bij tot de economie, ze zijn de economie. Als we onze welvaart willen behouden, dan moeten we onze economie gezond houden en investeren in de mensen die haar draaiende houden. De kleine ondernemers hebben geen vakbond. Geen optie tot staken. Geen automatische aanpassing van hun loon. Zij beslissen pas achteraf of ze zichzelf een loon uitkeren. Dat is geen zwakte, maar een dagelijkse realiteit van professioneel ondernemerschap: slim plannen, keuzes maken en verantwoordelijkheid dragen.
Kleine ondernemers willen het beste voor hun personeel. Hun succes hangt rechtstreeks af van hun team. Ondernemers zijn geen cowboys die willen besparen op mensen. Ze zijn mensen die elke dag knokken om hun medewerkers correct te betalen, te ondersteunen en perspectief te geven. Geef ons de ruimte om te ondernemen. De adem om te investeren. De zuurstof om te groeien.