Marc Buelens

‘Is onze vakantie wel goed voor de economie?’

Marc Buelens Professor-emeritus aan de Vlerick Business School.

Loskomen van uw werk en fysieke activiteiten doen, is goed voor uw welzijn op het werk. Alle miljonairs draaien zenuwachtig rond op hun stoel.

Waarschijnlijk is uw vakantie al een tijdje voorbij. Heeft ze geholpen? De batterijen echt helemaal weer opgeladen? Of vindt u die beeldspraak maar niets, uw geest en lichaam zijn toch iets anders dan een batterij? Toch bent u nieuwsgierig. Helpt vakantie echt? Uit een aantal studies zou blijken dat het vakantie-effect slechts beperkt en tijdelijk is. Zelfs de laatste dagen van uw vakantie zouden al verknoeid worden door dat onzalige gevoel weer aan het werk te moeten. Weer die toxische chef, weer die veeleisende klanten en de collega’s die voor alles en iedereen tijd lijken te hebben, behalve voor u.

Menswetenschappers kijken nu naar het ‘rechtse’ geweld dat zowat overal ter wereld opduikt. Meer en harder werken, minder vakantie, gedaan met thuiswerken, iedereen moet de Elon Musk in zich de vrije loop laten, gedaan met het kleffe, een baas is nog een baas. Donald Trump doet er nog een schepje bovenop, hij wurgt langzaam alle instituten die zich bekommeren om de zwakke medemens of pleiten voor een niet-bedreigende werksfeer.

In mijn vakgebied is Harvard Business School het uithangbord van het zogeheten progressieve mensgerichte denken in management. De vraag is uiteraard of al die mooie stellingen wetenschap zijn of ideologie. Toen ik las dat ongeveer 97 procent van de schenkingen van dit soort instellingen naar de Democraten gaat, dacht ik: oei, hoe objectief zijn al die studies? De vraag stellen is ze beantwoorden. Neem een echt progressieve universiteit. Die doet een wetenschappelijke studie over de verzoenbaarheid van duurzaamheid, milieudoelstellingen en economische groei en tewerkstelling. Kunt u het resultaat van die studie voorspellen? Of neem – bij gebrek aan rechtse universiteiten – een rechtse denktank. Ook die bestudeert het effect van een radicale energie-transitie op de competitiviteit van het land. Kunt u de resultaten voorspellen?

Als de resultaten van studies zo gemakkelijk voorspelbaar zijn, waartoe dienen ze dan? Departementen in de door Trump geviseerde universiteiten bestuderen al tientallen jaren diverse vormen van ongelijkheid. Hoeveel studies hebben af en toe al eens een heilige koe van woke in het water gegooid? Ook wetenschappers gebruiken een lantaarnpaal al te vaak niet om te verlichten, maar om er tegen te leunen.

Terug naar ons onschuldig voorbeeld van vakantie. Helpt het vakantie te nemen? Er is voor arbeidsduurverkorting en betaalde vakantie gevochten op de sociale barricades. Maar wat bleek dus uit onderzoek? Dat het effect op uw welzijn van korte duur is. Geen fijn nieuws voor al die mensgerichte wetenschappers. Dat moest veranderen. Nu is er goed nieuws. Er is een nieuwe overzichtsstudie verschenen die al die milde schenkers aan het progressieve gedachtegoed alleen maar kan verblijden. Het effect van vakantie duurt langer en is belangrijker dan vroeger werd gesteld. Loskomen van uw werk en fysieke activiteiten doen, is goed voor uw welzijn op het werk. Alle miljonairs draaien zenuwachtig rond op hun stoel.

Dit onderzoek van twee Amerikaanse universiteiten – ze bereiden zich al voor op een knip in hun subsidies – stelt bovendien zonder meer dat de nationale wetgeving een grote rol speelt. Het aantal verplichte vakantiedagen is belangrijk, de nationale wetgeving is essentieel. Meer vakantie dus en wettelijk verplicht. Dat klinkt erg Europees: hoe minder een mens werkt, hoe gelukkiger hij is. Zou u als Trump dat soort onderzoek subsidiëren? Neen toch, hij bemoeit zich nu al met badkamers, sojaboeren en de Belgische diamant. Aan micromanagement doet hij, wat een stichtend voorbeeld. Dat leren ze aan Harvard niet. Evenmin als win-verliesonderhandelen, willekeur, intimidatie en wraak. Hoog tijd voor verandering. Met minder vakantie. Anders winnen de Chinezen.

De auteur is emeritus professor management aan Vlerick Business School. Marcbuelens.com

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise