‘Wat als de Belgische economie sinds 2000 even snel gegroeid zou zijn als de Amerikaanse?’

Trends‘ hoofdeconoom Daan Killemaes heeft het over een welvaartsgat van maar liefst 100 miljard euro.

Dan zou ons bruto binnenlands product (bbp) vandaag 15 procent, of 100 miljard euro, hoger liggen dan in 2000. Met die gemiste welvaartscreatie kreeg je makkelijk de vergrijzing en de energietransitie gefinancierd, de belastingdruk verlaagd en het defensiebudget verhoogd tot het NAVO-minimum. Het keuzemenu tijdens de regeringsonderhandelingen had er totaal anders uitgezien. In plaats van te schrapen op de bodem van het vat had de nieuwe regering de extra welvaart kunnen verdelen. De formatie was afgelopen zomer al beklonken geweest.

Beterschap is er helaas niet op til. De politieke discussie zal blijven draaien rond de vraag ‘wie betaalt?’ in plaats van ‘wie krijgt?’, want ook de volgende jaren dreigt de welvaartskloof met de Verenigde Staten groter te worden. De productiviteit per gewerkt uur zal sneller stijgen aan de andere kant van de Oceaan. Dat komt doordat de Verenigde Staten meer investeren in productieve activa en in de digitale economie, die productiviteitswinsten toelaat.

Europa heeft die boot gemist en zit in een tredmolen van lage investeringen, weinig innovatie en lage productiviteitswinsten. Die structurele en peperdure stagnatie krijgt véél te weinig aandacht. De focus ligt hier te veel op herverdelen en beschermen, en te weinig op creëren en innoveren.

Ook de regeringsonderhandelingen in België ademen nog de behoudende filosofie uit die Europa de voorbije decennia zoveel welvaart heeft gekost. In plaats van investeringen aan te moedigen, dreigt wie risico neemt nog zwaarder belast te worden. Het is echter zelden een goed idee om de tak af te zagen waarop de welvaart rust.