‘Het succes van Conner Rousseau is fragieler dan gedacht’

Rousseau heeft zijn troepen niet volledig in de hand. Zijn halsstarrige houding aan de federale onderhandelingstafel verbergt dat.

Een sisser. Dat krijg je als je water en vuur probeert te verzoenen. Federaal formateur Bart De Wever zoekt al maanden naar een manier om Conner Rousseau en Georges-Louis Bouchez overeen te doen komen. De nieuwste poging liep weer faliekant af. De Wever kon niet anders dan zijn ontslag als formateur aanbieden in plaats van door te zetten in de regeringsonderhandelingen. Oké, er is wantrouwen en federaal kun je niet met geld strooien zoals op het Vlaamse niveau. Maar dat is niet de fundamentele oorzaak van het nieuwe falen van de Arizona-coalitie. Het probleem is Conner Rousseau zelf. Hij is een zwakkere partijvoorzitter dan gedacht. Dat hij de macht niet kon grijpen bij de gemeenteraadsverkiezingen in Sint-Niklaas, gaf misschien vooral een deukje in zijn ego. Het afwijzen van het Gentse bestuursakkoord door de lokale afdeling van Vooruit was veel problematischer. Een van de rebellen was de ex-zanger Frederik Sioen, die dankzij een mooie plaats op de lijst in het Vlaams Parlement raakte. Sioen kon de toorn van Rousseau riskeren omdat hij wist dat de rebellie in Gent sterk genoeg was.

Rousseau heeft zijn troepen niet volledig in de hand. Zijn halsstarrige houding aan de federale onderhandelingstafel verbergt dat. Er was altijd het risico dat een nationaal partijcongres van Vooruit een federaal regeerakkoord zou afschieten, of dat het akkoord met slechts een heel nipte meerderheid goedgekeurd zou worden. Daarom neemt Rousseau de vlucht vooruit. Er is een parallel tussen Conner Rousseau en Bart De Wever op dat gebied. In het verleden heeft Bart De Wever ook al een paar keer de stekker uitgetrokken om zijn partij bij elkaar te houden. Dat deed hij met wisselend succes.

De val van de federale regering-Michel in 2018 over het VN-migratieakkoord in Marrakech was een strategische fout. N-VA moest de coronacrisis ondergaan en er werd kostbare tijd verloren om het energiebeleid, het terugdraaien van de kernuitstap, naar haar hand te zetten. De huidige situatie van Rousseau lijkt nog het meest op het dilemma waar De Wever voor stond tijdens de crisis over Brussel-Halle-Vilvoorde in 2008. Toen blies hij het kartel met cd&v op en trok hij zijn steun in voor de federale regering-Leterme I bij gebrek aan een communautaire trofee. Het zou tot 2014 duren, na een historisch grote verkiezingsoverwinning, eer De Wever zich intern sterk genoeg voelde om de sprong te wagen naar een federale regering zonder grote staatshervorming. Rousseau heeft dat gezag vandaag niet in zijn partij en er is al zeker geen links equivalent voor de oneliner ‘Regeren zonder de PS is al een staatshervorming op zich’. Bovendien moet Rousseau ook veel meer concurrentie dulden op links. Er is niet alleen Groen. De communisten van PVDA-PTB zijn politiek veel sluwer dan Vlaams Belang.

Als Rousseau toch de sprong waagt naar een Arizona-coalitie, is de kans groot dat hij meer en meer geneigd zal zijn zich als een stoorzender te gedragen, zoals Georges-Louis Bouchez tijdens de afgelopen Vivaldi-coalitie deed. Je maakt een daadkrachtig beleid onmogelijk, maar je kunt er wel de verkiezingen mee winnen en de oppositie de wind uit de zeilen mee nemen. Op papier ziet de Arizona-coalitie er misschien het sterkst uit, door de uitslag en de bromance tussen De Wever en Rousseau. Maar nu is het duidelijk dat het succes van Conner Rousseau fragieler is dan gedacht.

Door de economische en budgettaire realiteit is er geen alternatief voor de hoofdlijnen die in de supernota van De Wever staan. De overheidsuitgaven, inclusief de sociale zekerheid en de pensioenen, moeten fors minder groeien dan de inflatie. Er moet overal hervormd, lees bespaard, worden en fiscaal zijn er geen wondermiddelen. Het geld is op. Dat krijgt Rousseau maar moeilijk verkocht aan de basis van Vooruit.