Als het van het hof van beroep van Gent afhangt, lijkt het, gaan de kustgemeenten binnenkort de frigobox- en andere dagtoeristen inkomgeld moeten vragen, naar het voorbeeld van Venetië. U kent het wel: u boekt een hotelkamer voor 100 euro, maar als u ’s morgens uitcheckt, beloopt de afrekening 105 euro, met 5 euro verblijfsbelasting erbovenop. De meeste toeristische steden en gemeenten heffen die belasting al decennialang. Ook de kustgemeenten hebben een belastingreglement op het exploiteren van toeristische logies, zoals hotels, gastenkamers en campings. De aanwezigheid van toeristen brengt hogere kosten voor veiligheid en onderhoud mee. Daarom vinden de lokale overheden dat de exploitanten van logies daaraan moeten bijdragen.Het hof is het ermee eens dat de belasting tot doel heeft de verhoogde kosten van het toerisme af te wentelen op de toerist. Maar het hof meent dat de gemeente onvoldoende motiveert waarom hotel- en campinggasten zouden moeten bijdragen en dagtoeristen niet. Ook zij veroorzaken kosten en overlast. Misschien heeft een van de raadsheren van het hof wel een appartement in Knokke-Heist en herinnert die zich de Nederlandse feestvierders die midden in de nacht amok maken, of heeft die gezien dat een vuurwerkfestival duizenden mensen op één avond aantrekt, waarvoor randparkings moeten worden aangelegd. Het hof maakt dus geen onderscheid tussen de twee categorieën van toeristen en vindt de verschillende behandeling onvoldoende verantwoord.
Als het Hof van Cassatie die rechtspraak niet verbreekt, zal dat voor de kas van de toeristische steden en gemeenten een flinke slok op de borrel schelen. Ze hebben drie mogelijkheden. De belasting niet meer heffen, maar dan ook minder uitgeven, waardoor de kwaliteit en de netheid van de omgeving in het gedrang komen. Een tweede optie is tegemoetkomen aan de technische opmerking van het hof en het verschil in behandeling beter motiveren. Dat wordt geen gemakkelijke klus, want zoveel verschil in dienstverlening aan beide categorieën is er niet. En misschien veroorzaken de dagtoeristen zelfs meer overlast. De rel in 1990 rond wijlen burgemeester Lippens van Knokke-Heist en zijn frigoboxtoeristen die bananenschillen en papieren op de grond zouden gooien en in de duinen hun behoefte zouden doen, is daar een indicatie van.
Het vrij bewegen staat onder druk. Het openbaar domein wordt minder en minder openbaar.
De eenvoudigste, maar meest ingrijpende optie is ook de dagtoeristen te belasten. Dat is wereldwijd een trend. Grote steden kreunen onder dagtoeristen en proberen er paal en perk aan te stellen. Venetië en ook andere steden hebben die al ingevoerd. Brugge denkt eraan de overlast van cruise- en excursietoeristen die niet in de stad overnachten, aan te pakken. Het hof van beroep schrijft in zijn arrest wel dat zoiets niet eenvoudig te organiseren is, maar is dat wel zo? Wie Venetië wil bezoeken, moet online een dagpasje bestellen, ontvangt een QR-code op de smartphone en moet die bij een controle tonen. Een moderne, eenvoudige vorm van tolheffing dus. Voor de historici onder de lezers: het stadsschild en het logo van Antwerpen zou daardoor weer volop aan actualiteit winnen. Ooit vertelde Marc Van Peel mij dat de zes streepjes de historische stadsrechten van Antwerpen symboliseren, waarvan één het recht om tol te heffen aan de stadspoort.
Het vrij bewegen staat onder druk. Inkomgelden om steden te betreden, het gemak waarmee beperkingen ten tijde van de covidperiode zijn ingevoerd, retributies die moeten worden betaald om lage-emissiezones te mogen binnenrijden, lokale overheden die in bepaalde wijken het sluipverkeer verbieden en dat afdwingen via ANPR-camera’s en heffingen… Het openbaar domein wordt minder en minder openbaar.
De auteur is partner van Tiberghien Advocaten
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier