‘Het grote taboe: Europa kan ook niet zonder Amerikaanse big tech’

Onze bedrijven en instellingen zijn zonder Microsoft, Apple en Google morsdood, zegt Pedro Matthynssens.

Europa wil zo snel mogelijk zijn afhankelijkheid van Amerika voor defensie afbouwen. Er is zelfs sprake van dat Europa de leiding van de NAVO zou willen overnemen van de Verenigde Staten. Hoe plausibel zijn die plannen?

We kregen onlangs nog een voorproefje van de afhankelijkheid van Amerikaanse niet-militaire technologie. Starlink van SpaceX, opgericht door Elon Musk, is het enige netwerk dat meer dan 7.000 satellieten in de lucht heeft. Dat netwerk dekt ook Europa. Drones, cruciaal in een moderne oorlog, worden op missie gezonden via satellieten. Oekraïense drones zijn bijna volledig afhankelijk van Starlink. Het netwerk van Musk biedt honderden malen meer bandbreedte dan de Europese alternatieven en is bovendien een pak goedkoper en gebruiksvriendelijker. Oekraïne zou zonder Starlink al lang niet meer bestaan.

Toch zijn de Europese beleidsmakers in het verleden niet bepaald coulant geweest voor Amerikaanse techbedrijven zoals Apple, Google en Meta. Ze zorgden voor technologische revoluties, maar hebben al voor tientallen miljarden euro’s aan boetes aan Europa moeten betalen. De boete kan oplopen tot 10 procent van de omzet. Een astronomisch bedrag, zelfs voor big tech.

Europa dreigt te verdrinken in regelgeving en houdt technologie in een wurggreep. De invoering van de digitalemarktenverordening, de algemene verordening gegevensbescherming, de AI-verordening, het EU-mededingingsrecht… het zijn slechts enkele van de nieuwe wetten waarmee Europa innovatie aan banden wil leggen, en ze zijn niet licht te noemen. De Amerikaanse administratie ziet daarin pestmaatregelen tegen Amerikaanse techbedrijven. Zo zal er ongetwijfeld snel een nieuw brutaal front komen in de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en Europa.

Het is een taboe te zeggen dat Europa niet zonder de Amerikaanse technologie kan. Net zoals we de defensieparaplu van de Verenigde Staten niet kunnen missen, zijn onze bedrijven en instellingen zonder Microsoft, Apple en Google morsdood. Microsoft is met Windows, Office en Azure de ruggengraat van elke organisatie. Ook Apple wordt, met zijn iPhones, iPads en de iCloud, enorm veel gebruikt in bedrijven. Het alternatief voor Apple is Google met Android en zijn eigen cloud. Dat maakt dat twee derde van alle Europese gegevens wordt bewaard op Amerikaanse clouddiensten. Zonder Amerikaanse technologie vallen de Europese economie en overheid in duigen.

De regels die Europa oplegt aan de Amerikaanse big tech, zijn mosterd na de maaltijd. De regelgeving is zelfs gevaarlijk geworden. Want het ergste wat ons kan overkomen, is dat big tech Europa onder dwang van de Amerikaanse administratie links laat liggen. Het is naïef te denken dat dit niet zal gebeuren omdat we belangrijke klanten zijn en voor veel inkomsten zorgen. Want, wees eerlijk, wie had gedacht dat de Verenigde Staten geen wapens meer zouden leveren aan Oekraïne? En straks ook geen wapens meer zullen verkopen aan Europa omdat we op eigen benen gaan staan?

De opdracht om een onafhankelijke Europese digitale infrastructuur te bouwen – een zogenaamde EuroStack – is veel groter dan de opdracht om voor onze eigen defensie te zorgen. De bigtechbedrijven investeerden naar schatting 5 biljoen euro in het ontwikkelen van hun infrastructuur. Dat is zowat 25 keer de jaarlijkse begroting van Europa.

Het volstaat niet om de Amerikaanse digitale infrastructuur te dupliceren. Dat zou een werk van vele jaren zijn, dat alleen maar resulteert in achterhaalde software, hardware en services. We moeten vooruitdenken en snelheid maken. In plaats van een leger Europese ambtenaren dat bedenkt wat niet mag, hebben we dringend nood aan een leger ondernemers, investeerders, academici en ingenieurs die naar Chinees model de wereld verrassen met technologie die beter is dan de Amerikaanse.

De auteur is de CEO van Vanbreda Risk & Benefits