We kijken met stijgende verbazing naar de fratsen van de machtigste man ter wereld. Naast een dosis vrees, is er vooral onbegrip. Hoe kun je dat verklaren? Hoe gek zijn de politici daar geworden?
Begrijpt u de obsessie voor wapendracht of het religieuze fanatisme van de Amerikanen? Waarschijnlijk niet. Wist u dat bijna een op de drie Amerikanen vindt dat de Amerikaanse wetgeving moet aansluiten bij de Bijbel? Als u met vrienden over de toekomst van ons land of van Europa praat, hanteert u dan de grondwet? Hoe, heeft Europa een grondwet? Was die niet verworpen in Frankrijk en Nederland? Wist u dat elke Belgische politieke partij grondwettelijk verplicht is het algemene belang te dienen? Onbelangrijk, die grondwet. Voor een Amerikaan is de grondwet nochtans iets persoonlijks. Het recht op een wapen te dragen, op vrije meningsuiting. Het doet er niet toe of het in de grondwet staat, want God staat er niet eens in, maar wel op het dollarbiljet. En wat precies over de wapendracht in de grondwet staat, is helemaal niet duidelijk. De grondwet, zeker voor Donald Trump, is een persoonlijk recht.
Toch was er in het recente verleden een land dat opvallend trumpiaans dacht en besliste. Denk aan de importheffingen. Wat was de brexit anders dan een poging van de Britten om het economische belang in eigen handen te nemen? Ze hadden niemand nodig, en zeker niet hun Europese ‘vrienden’. Take back control! Sluit voordeliger handelscontracten af, met Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld. Je kon als anti-brexiteer trachten uit te leggen dat de handel met Frankrijk toch vlotter verloopt, maar neen, ze zouden schapenvlees in- en uitvoeren.
Sinds Liberation Day moeten de echte banen terugkeren naar waar ze thuis horen. Vijzen in iPhones draaien, het is niet eens een karikatuur.
Nog zo’n opvallende parallel. Als je maar van de illegale immigratie zou afraken, dan werd het land een sprookje. Dat de eigen economie al die mensen broodnodig heeft, dat kon gewoonweg niet. Brittania rule the waves!
Er werd eindeloos gepalaverd over de visvangst. Ook Vlaanderen zou zijn vissers verdedigen. En de Britten hun auto-industrie. Men legde weleens uit dat BMW-onderdelen in zulke geïntegreerde productiesystemen verschillende keren het kanaal overstaken, maar dat was niet belangrijk. Een moderne economie drijft op diensten. En het Verenigd Koninkrijk staat opvallend sterk in de creatieve industrie, in advocatenkantoren, en natuurlijk is er The City, de financiële sector die wereldwijd de toon zette. Men zou vanuit diezelfde wereld smeken om naar Londen te komen. Dat Frankfurt, Amsterdam en Parijs met een stuk van de koek zouden gaan lopen? Onmogelijk. Er werd haast uitsluitend gepalaverd over dingen die op vrachtwagens kunnen, maar men vergat te onderhandelen over de toegang voor diensten. De Britse kiezer werd opgeroepen de geest van Duinkerke levendig te houden. In bootjes fysieke moed tonen.
En wat vertelt Trump? Sinds Liberation Day moeten de echte banen terugkeren naar waar ze thuis horen. Vijzen in iPhones draaien, het is niet eens een karikatuur. Steenkool en andere grondstoffen. Opletten of Wallonië en Waterschei worden wakker. Laten we de banen terugbrengen naar de mijnen!
Toen ik dat besefte, werd ik even stil. Boris Johnson en Donald Trump waren goede vriendjes. Hebben ze recepten uitgewisseld? Hoe vervalst Dominic Cummings verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk? Hoe maak je gebruik van nostalgie? Hoe val je Brussel of Washington aan? Hoe maak je de niet-verkozen elite belachelijk? “350 miljoen pond voor NHS”, dat kan toch niet? Maar liegen kan en moet. Alternatieve feiten dat de brexit een einde zal stellen aan al die rubberen bootjes. Interessant! En vooral: laten we trots zijn op ons land. Vervals het verleden, zwijg over kolonies en oorlogsmisdaden. Juist, Duinkerke, that’s the spirit. Opvallend, die parallellen.
De Britten hebben Johnson wel snel gedumpt. Maar ze missen hem al.